*معرفی کتابخانه و موزه ملی ملک به عنوان الگوی ارزشمند وقف
اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این مراسم که عصر چهارشنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۷ خورشیدی در بزرگترین موقوفه فرهنگی برگزار شد، با تقدیر از مسؤولان کتابخانه و موزه ملی ملک برای شناساندن بیشتر و گسترش فرهنگ وقف به ویژه وقف فرهنگی گفت: مجموعه کتابخانه و موزه ملی ملک میتواند شناساننده و گسترشدهنده فرهنگ وقف باشد به گونهای که مردم به خوبی بتوانند با سودمندیهای چندگانه وقف آشنا شوند.
وی با بیان این که سپاسگزاری از واقفان و اهداکنندگان آثار تاریخی و کتاب، اهمیتی بسیار دارد، ادامه داد: ما میکوشیم در ماههای پیش رو با در نظر گرفتن مکانی مناسب در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نامهای واقفان و اهداکنندگان کتابها و سندهای تاریخی را در قالب تندیسی بزرگ به نمایش بگذاریم و از آنان تقدیر کنیم. در این برنامه حتماً کتابخانه و موزه ملی ملک را به عنوان یک الگوی ارزشمند در زمینه وقف معرفی خواهیم کرد.
*شرایط فراهم شود تا کتابخانه و موزه ملک در رده نخست مجموعههای خصوصی
غلامرضا خواجهسروی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک نیز اظهار کرد: این مجموعه جزو موقوفات گسترده فرهنگی و اقتصادی حاجحسین آقا ملک است که علاوه بر وجود ۲۰ هزار نسخه خطی در کتابخانه و موزه ملی ملک، مجموعههای تمبرها و سکههای تاریخی، در دهههای پس از درگذشت او نیز تعدادی از نیکاندیشان مجموعههای خود را بر این موقوفه وقف یا اهدا کردهاند، همچنین با خرید منابع بیشتر خطی و تاریخی از محل درآمدهای موقوفات ملک که واقف در وقفنامه پیشبینی کرده، شرایطی فراهم شده است که کتابخانه و موزه ملی ملک در رده نخست در میان مجموعههای خصوصی نسخههای خطی و آثار تاریخی جای گیرد.
او با اشاره به نگاه آستان قدس در کتابخانه و موزه ملی ملک، برپایه وقفنامه یک نهاد پویای فرهنگی- تاریخی باشد، افزود: بنابراین برنامههای گوناگون فرهنگی و هنری مانند نمایشگاه و دورهها، کارگاهها و نشستهای آموزشی و پژوهشی برپایه گنجینه آثار تاریخی و نسخههای خطی برگزار میکنیم تا دستاوردهای این پویایی را به شهروندان برسانیم، همانطور که واقف در وقفنامه سفارش کرده است. حاج حسین آقا ملک چنین نگرشی داشته است.
*پنج درصد سود موقوفات ملک، برای خرید آثار و نسخههای خطی
به گزارش روابط عمومی مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، مریم میقانی سرپرست امور عمومی و پشتیبانی کتابخانه و موزه ملی ملک با اشاره به این که اکنون نزدیک به ۸۵ نفر در این مجموعه به کارهای تخصصی گمارده شدهاند، افزود: حاج حسین آقا ملک از آغاز گسترش منابع خطی و آثار تاریخی را برای پیشرفت کتابخانه و موزه ملی ملک در نظر داشتند، از اینرو نیم عشر (۵ درصد) از درآمد موقوفات را به افزایش منابع اختصاص دادند.
*همسانی آئیننامه حفاظتی کتابخانه و موزه ملک با استاندارهای جهانی
نوشاد رکنی، رئیس اداره اطلاعات فرهنگی و حفاظت فنی نیز در این مراسم گفت: کتابخانه و موزه ملی ملک آئیننامههای حفاظتی نسخههای خطی و آثار تاریخی را با استانداردهای جهانی همسان کرده است.
وی با بیان این که همه نسخههای خطی و آثار تاریخی مستند نگاری، اسکن یا عکاسی و دیجیتال شده است تا پژوهشگران به آسانی بتوانند پروژههای پژوهشی خود را با بهرهگیری از آنها انجام دهند، ادامه داد: امکان بیرونبردن آثار و نسخهها از ساختمان موقوفه برپایه وقفنامه وجود ندارد، از اینرو برای شناساند گنجینه موقوفه و همکاری با دیگر نهادهای فرهنگی و آموزشی سراسر کشور، افزون بر ارائه خدمات در ساختمان کتابخانه و موزه ملی ملک، بستههای نمایشگاهی فراهم آورده و در آنجاها برای بازدید شهروندانی به نمایش میگذاریم که نمیتوانند به کتابخانه و موزه ملی ملک بیایند.
حمید شاکری، مسؤول پژوهش و آموزش کتابخانه و موزه ملی ملک نیز گفت: حاج حسین آقا ملک در وقفنامه کتابخانه و موزه ملی ملک به نیت "ترقی معارف" در بنیانگذاری و وقف این گنجینه تاکید و بیان کرده است، به همین دلیل با بهرهگیری از این راهبرد تلاش میکنیم با برنامههای گوناگون آموزشی و پژوهشی در گستره فرهنگ و هنر اسلامی- ایرانی در قالب دورهها و کارگاههای آموزشی و نشستهای پژوهشی، دادههایی ارزشمند به شهروندان به ویژه پژوهشگران برسانیم.
*ثبت وقفنامه حاج حسین آقا ملک در حافظه جهانی یونسکو
مهدی یساولی _ مسؤول روابط عمومی کتابخانه و موزه ملی ملک _ نیز اظهار کرد: وجود پسوند "ملی" در نام کتابخانه و موزه ملی ملک و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نه تنها اشتراک اهداف و مأموریتهای این دو نهاد را بیانگر است، که، خاستگاه مهم هر دو را نمایان میدارد؛ از آنرو که سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، از نهاد دولت و کتابخانه و موزه ملی ملک از نهاد ملت برآمده است.
وی با بیان این که کتابخانه و موزه ملی ملک، دستاورد کوششهای یک فرد به نمایندگی از نهاد ملت در تاریخ ایران به شمار میآید، ادامه داد: همنشینی، همکاری و همراستایی این دو نهاد در گستره فرهنگ، نمایی دلنشین از پیوند نهاد دولت و نهاد ملت را در ایران به نمایش میگذارد.
وی با اشاره به هدفهای فرهنگی تفاهمنامه میان کتابخانه و موزه ملی ملک و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: برپایی نمایشگاهی مشترک با موضوع سندهای تاریخی وقفنامهای میتواند آغازی جذاب برای اجرای این تفاهمنامه باشد.
یساولی با یادآوری جایگاه ویژه وقفنامه حاج حسین آقا ملک در میان دیگر وقفنامهها گفت: حاج حسین آقا ملک در وقفنامه که به سال ۱۳۱۶ خورشیدی تنظیم و ثبت شده، با باریکبینی و آیندهنگری شگفتانگیز همه مسائل مربوط به موقوفه را در زمینههای گوناگون در نظر آورده و برای هریک قواعدی برپا داشته است. او حتی شیوه بهرهگیری از کتابها از سوی پژوهشگران، بیمه کارکنان، تجهیز و خرید منابع خطی و تاریخی و نظارت بر اداره موقوفه را را مشخص کرده و این ریزبینی و جهانبینی ویژه او در تنظیم وقفنامه موجب شده است این سند مهم تاریخی در میان دیگر سندهای موجود وقفنامهای جایگاهی ممتاز و سرآمد داشته باشد.
او افزود: به همین دلیل ثبت آن در حافظه جهانی یونسکو، با مدیریت و پیگیریهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران میتواند این وقفنامه را به عنوان نمونه مترقی و استاندارد سند وقفنامه تاریخی زمینه حفظ، همچنین شناساندن آن به جهانیان را فراهم آورد. کتابخانه و موزه ملی ملک نیز پرونده این فرآیند ثبت را ارائه کند.