گردشبان (gardeshban.ir) : والک گیاهی خوراکی است که یکی از مهمترین خاستگاههای نوع مرغوب آن دامنه البرز و شمیرانات در استان تهران به شمار میرود.
این گیاه بوتهای خودرو است و معمولا در اواسط بهار برای مصرف خوراکی رشد مناسبی پیدا میکند. در شمیرانات و تهران غذاهای متعددی با برگهای این گیاه درست میکنند که از جمله غذاهای بومی تهران و شمیرانات به حساب میآیند که ممکن است کمتر شناخته شده باشند.
برای والک در طب سنتی خواص متعددی از جمله کاهش قند خود، ادرار آوری، قلیایی کردن خون، بهبود تنگی نفس، کمک به کاهش سفیدی مو و … عنوان شده است.
با برگ والک غذاهای متعددی میتوان درست کرد که رایج ترین آنها، والک پلو، آش والک و کوکو والک است.
والک در بازار تجریش تهران که یکی از مناطق اصلی عرضه این گیاه است با قیمت هر کیلو ۳۰ تا ۶۰ هزار تومان در بهار سال ۹۸ فروخته میشود.
والک پلو
برای تهیه والک پلو بعد از آنکه برگهای والک را پاک کرده، شسته و خرد کردیم آن را به برنجی که درون قابلمه به همراه آب نیم پز شده اضافه میکنیم بعد از حدود ۲ دقیقه مخلوط برنج و والک را آبکش کرده و سپس دم میکنیم. والک طعم و عطر تندی داری بنابراین نباید در ریختن والک در پلو افراط کرد علاوه بر اینکه ریختن زعفران یا سماق در لابه لای برنح در هنگام دم کردن، عطر بهتری به غذا میدهد.
والک پلو را به تنهایی، همراه نیمرو، ماهی، گوشت یا مرغ و همچنین با گوشت قلقلی میتوان سرو کرد.
آش والک
برای پخت آش والک حبوبات (لوبیا، نخود، عدس) را که از شب قیل خیس کرده، میپزید. سپس بلغور، جو، برنج و ماش را به همراه پیاز داغ به حبوبات پخته اضافه کنید، پس از مدتی سبزی آش و والک خرد شده را به آن اضافه کنید و صبر کنید تا جا بیفند. در انتها به آش نمک و فلفل اضافه کنید. روی آش را پیازداغ بریزید. این آش را میتوانید با اضافه کردن کمی سرکه بخورید.
کوکو والک
کوکو والک مانند کوکو سبزی پخته میشود. در این غذا به جای سبزی کوکو، والک را با تخم مرغ، ادویه و نمک مخلوط کرده و در صورت تمایل به آن مغز گردوی خرد شده و زرشک اضافه میکینم و مخلوط این مواد را در ماهیتابه و در روغن داغ سرخ میکنیم. برای پخت والک نباید آن را خیلی ریز کرد. برخی به مخلوط مواد آرد و یا کمی ماست هم اضافه میکنند.
تاکید میشود که در تمام این غذاها تنها از برگ گیاه والک استفاده میشود. والک به جز در تهران در شهرهایی همانند کرمانشاه و زنجان هم پیدا میشود.