gardeshban.ir

گفته می‌شود ارتفاع کوه اورست، ۸۸۴۸ متر است. اما این عدد دقیقی نیست و اندازه‌گیری قله به چند عامل مختلف بستگی دارد. ولی چرا جواب این سوال برای نپال مهم است؟
کد خبر: ۱۵۱۰۳
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۷ تير ۱۳۹۸-1398 April 27
گردشبان (gardeshban.ir) :
کوه اورست بلندترین کوه دنیا است، اما ارتفاع دقیق آن چند متر است؟ پاسخ به این سوال کار ساده‌ای نیست.

در گذشته، زمین‌شناسان در مورد این که چه چیزی را باید محاسبه کنند، اختلاف‌نظر داشتند: آیا باید برف‌های انباشته روی قله را هم اندازه بگیرند؟ یا فقط صخره‌های سنگی را در نظر بگیرند؟ در مورد زمین‌لرزه‌های اخیر نپال چطور که زمین‌شناسان معتقد هستند تقریبا سه سانتی‌متر از ارتفاع کوه کاسته است؟ آیا واقعیت دارد که سرعت باد بر میزان پوشش برفی قله تاثیر می‌گذارد؟

چالش‌های جغرافیایی هم مهم هستند: تنها چند هفته از سال می‌توان به قله‌ اورست رسید و همچنین، اندازه‌گیری ارتفاع کوه از سطح دریا در گذشته با مشکلات زیادی روبرو بوده است. (نپال محصور در خشکی، فاصله‌ی زیادی با نزدیک‌ترین ساحل دارد.)

امروزه، ارتفاع کوه اورست را ۸۸۴۸ متر تخمین می‌زنند. اما تیم‌های دیگری از کشورهای دیگر، مثل چین، دانمارک، ایتالیا، هند و  آمریکا، به نتایج متفاوتی دست یافته‌اند. سال ۱۹۹۲، ایتالیا ۲ متر از ارتفاع استاندارد آن کم و آن را ۸۸۴۶ متر اعلام کرد. سال ۱۹۹۹، دانشمندان آمریکایی ارتفاع قله را کمی بالاتر اعلام و آن را ۸۸۵۰ متر برآورد کرد.

معمولا، اندازه‌گیری‌ها بدون حضور کارشناسان نپالی انجام می‌شد که یکی از کشورهای مالک اورست و یکی از فقیرترین کشورهای آسیا است.

اکنون، برای نخستین بار، ناظران نپالی محدودیت‌هایی برای مداخله‌ی نیروهای خارجی تعیین کرده و تیمی را به قله اعزام می‌کنند تا خودشان ابهامات موجود را روشن کنند. علاوه بر علم، پای غرور ملی نپال هم در میان است. بودی ناریان شرستا، مدیر کل سابق اداره‌ی اکتشافات نپال، گفت:

کوه اورست گنج ما است. اگر کارشناسان خارجی باز هم بدون حضور ما از ارتفاع کوه ما کم کنند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

کمپ پایگاه اورست در نپال در ماه آوریل و کوهنوردانی که برای صعود آماده می‌شوند. عکس از بالاز موهای

علاوه بر کوهنوردان، ارتفاع دقیق کوه برای غرور ملی نپال هم اهمیت زیادی دارد. نپال، اختیار این کوه را مشترکا با چین در اختیار دارد. اواسط قرن نوزدهم اولین تلاش‌های رسمی برای اندازه‌گیری ارتفاع اورست انجام شد که نپال جزئی از قلمروی پادشاهی هندویان بود و درهای آن به روی بیگانگان بسته بود.

تیمی به سرپرستی جرج اورست، نقشه‌بردار و جغرافی‌دان انگلیسی و سر نقشه‌بردار کل هند، در نزدیکی مرز هند با نپال تشکیل شد. همین‌جا بود که رادانات سیکدار (Radhanath Sikdar)، ریاضیدان جوان هندی و گروهی از به اصطلاح کامپیوترهای انسانی، از مثلثات برای جمع‌آوری داده‌ها در کوه استفاده کردند.

وقتی سیکدار محاسبه‌ی خود را در سال ۱۸۵۲ تمام کرد، به سرعت به سمت دفتر ناظر مستقر در کوهپایه‌های هیمالیا دوید و اعلام کرد که «بلندترین کوه جهان را کشف کرده است.»

سال ۱۸۵۶، ارتفاع «قله‌ی ۱۵» را ۸۸۴۰ متر ثبت کردند که خیلی نزدیک به چیزی است که امروزه، کوهنوردان به رسمیت می‌شناسند. اما تلاش‌های سیکدار نادیده گرفته شد و قله به افتخار آقای اورست، تغییر نام یافت.

۱۰۰ سال بعد که نپال مرزهای خود را به روی خارجی‌ها گشود، دانشمندان ابزار اندازه‌گیری خود را به کوه که بخشی از آن در تبت قرار دارد، نزدیک‌تر کردند. اواسط دهه‌ی ۱۹۵۰، ارتفاع این کوه تقریبا ۸۸۴۸ اعلام و به صورت رسمی، به عنوان بلندترین کوه جهان نسبت به سطح دریا معرفی شد.

(بنا به روایتی، بلندترین قله‌ی جهان کوه چیمبورازو در اکوادور است. چیمبورازو، کوه آتشفشانی خاموشی در رشته کوه آند است که تقریبا ۶۲۴۸ متر مرتفع‌تر از سطح دریا است که خیلی کم‌تر از اورست است. اما به دلیل شکم‌دادگی کره‌ی زمین در منطقه‌ی استوایی، اندازه‌گیری قله‌ها نسبت به مرکز زمین داستان دیگری دارد؛ بنابراین قله‌ی چیمبورازو دورترین نقطه سطح از مرکز زمین است: تقریبا ۶۳۸۴٫۴ کیلومتر. این فاصله برای اورست ۶۳۸۲٫۳ کیلومتر است.)

مقامات دولتی در نپال در مورد تایید داده‌های تولیدشده توسط کشورهای دیگر بسیار گزینشی عمل می‌کنند و برخی را کمتر از دیگران تحویل می‌گیرند؛ مثل چین که شریک نپال است؛ بعد از این‌که نقشه‌برداران چینی اقدام به اندازه‌گیری قله‌ی اورست در سال ۲۰۰۵ کردند و ارتفاع آن را در هر دو حالت (قله‌ی پوشیده از برف و قله‌ی بدون برف) محاسبه کردند، اختلافات شدیدی به وجود آمد.

آنگ تچرینگ شرپا، رئیس سابق انجمن کوهنوردی نپال، گفت چین بر نپال و مجموعه‌ی بین‌المللی کوهنوردان صعودکننده فشار آورد تا ارتفاع ۸۸۴۴ متری قله‌ی بدون برف را به عنوان ارتفاع جدید کوه به رسمیت بشناسند. اما نپال موضع خود را حفظ کرد و چین به تازگی از ادعاهای خود عقب‌نشینی کرده است. آقای شرپا معتقد است که تغییر موضع چین در واکنش به کاهش تعداد کوهنوردانی که از سمت تبت به سمت کوه می‌روند، اتفاق افتاد.

راهنمای نپالی در هیمالیا در سال ۲۰۱۱، عکس از کوین فرایر 

ثبت چند متر ارتفاع بیشتر در گواهینامه‌های صعود به قله کافی بود که برخی از کوهنوردان تصمیم به تغییر مسیر صعود بگیرند و پول خود را در نپال هزینه کنند. آقای شرپا گفت:

چین سال گذشته و بعد از کاهش شدید شمار کوهنوردهایی که از مسیر شمال به اورست صعود می‌کردند، گفته‌های خود را تغییر داد.

سال گذشته، هند به نپال پیشنهاد اندازه‌گیری مشترک کوه را داد. سوارنا سوبا رائو، سر نقشه‌بردار وقت هند، منابع لازم برای فرستادن تیمی ۳۰ نفره برای جمع‌آوری داده‌ها را تامین کرد. نپال، به خاطر روابط غیردوستانه با هند، این پیشنهاد را «قاطعانه» رد کرد.

گانش پراساد بهاتا، مدیر کل دفتر نقشه‌برداری نپال که ناظر بر پروژه‌ی اندازه‌گیری نپال است، گفت:

ما توانایی کافی برای انجام این کار را داریم.

راجر بیلهام، زمین‌شناسی از دانشگاه کلورادو بولدر، می‌گوید موقعیت اورست در منطقه‌ای متراکم بین جنوب تبت و هند بدین معنی است که در صورت وقوع زلزله، کوه فرو می‌ریزد و از ارتفاع آن کاسته و در فاصله‌ی بین دو زلزله، بزرگ‌تر می‌شود. او می‌گوید زلزله‌ی بزرگی که در سال ۱۹۳۴ اتفاق افتاد، باعث کاهش ۶۳ سانتی‌متری کوه شد.

در قرن نوزدهم، ارتفاع اورست را با اندازه‌گیری زاویه‌ی بین قله‌ی کوه و نقاط روی زمین که موقعیت‌شان نسبت به دریا تقریبا معلوم بود، محاسبه کردند. اکنون، نقشه‌برداران یک گیرنده‌ی متعلق به سیستم موقعیت‌یابی جهانی را به مدت یک ساعت روی یخ قله قرار می‌دهند و با استفاده از ریاضیات، ارتفاع دریا را با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای و اندازه‌گیری گرانش در پایه محاسبه می‌کنند.

نقشه‌برداران نپالی، اندازه‌گیری‌ها را همین ماه و در امتداد دشت‌های جنوبی کشور که می‌خواهند سطح دریا را نسبت به آن‌جا به دست آورند، جمع‌آوری خواهند کرد. آموزش‌های لازم نیز به تیمی از شرپاها داده خواهد شد تا یک گیرنده‌ی GPS را به قله ببرند. مخارج مربوط به ماموریت اندازه‌گیری ارتفاع کوه در حدود ۲۵۰,۰۰۰ دلار (دویست و پنجاه میلیون دلار) تخمین زده می‌شود.

آلن آرنت، کوهنورد مشهور، معتقد است که به خاطر وجود سطوح مختلفی از یخ که باعث ایجاد تغییرات مستمر در ارتفاع می‌شود، هر گونه اندازه‌گیری می‌تواند تنها همان لحظه را منعکس کند. او این سوال را مطرح می‌کند که آیا این سفر کاوشگرانه، ارزش دارد؟

او می‌گوید:

به عنوان یک کوهنورد، می‌خواهم نتایج را ببینم، اما به عنوان حامی مردم نپال معتقدم که این پول را می‌توان در راستای ایجاد شغل، تامین غذا، هوای پاک و برنامه‌های دیگری هزینه کرد که برای سلامت ملت اهمیت بیشتری دارند.
مطالب مرتبط
پنجره
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
گردشگری به روایت تصویر
نگاه دوم
یادداشت
مناطق آزاد
داغ
پربازدیدها
آخرین اخبار