منطقه حفاظت شده كرخه در استان خوزستان/تصاویر

منطقه حفاظت شده كرخه در استان خوزستان بين N3140 عرض شمالي و E4825 طول شرقي واقع شده است. مساحت آن در ۱۳۹۹۵ هكتار مي باشد.

کد خبر: ۱۸۷۰۱

تاریخ انتشار : شنبه ۰۴ آبان ۱۳۹۸-1398 August 04

گردشبان (gardeshban.ir) :

پوشش گياهي: گز, پده ,‌جاز و سريم.

پستانداران : گوزن زرد ايراني ,‌گرگ ,‌ روباه , گربه جنگلي , خدنگ ,‌شغال ,‌ كفتار ,‌ تشي ,‌شنگ ,‌گراز و انواع پرندگان و جوندگان.

گوزن زرد ایرانی یکی از کمیاب‌ترین گونه‌های گوزن در سرتاسر جهان است. به جرات می‌توان گفت که این گونه را می‌توان تنها در حاشیه دز استان خوزستان یافت.

دو نوار باریک حاشیه دز و کرخه باقی‌مانده جنگل‌های ۴۰۰ هزار ساله بین النهرین هستند. جنگل‌های نمونه حمیدیه در اطراف دزفول از جمله این جنگل‌ها هستند که گونه گوزن زرد ایرانی را در خود جای دادند.

این منطقه از قدیم الایام زیستگاه گوزن زرد بوده که زیر نظر اداره محیط زیست دزفول و شوش قرار دارد. در منطقه حفاظت شده کرخه گونه‌هایی از گوزن‌های زرد وجود دارند که به دلیل تکثیر در دهه ۴۰ به آلمان فرستاده شدند و با گونه اروپایی اختلاط پیدا کردند و هم اکنون این گونه‌ها با اختلاطی جزیی در زیرگونه در منطقه کرخه محافظت می‌شوند ولی گوزن زرد ایرانی نوع منحصر به فردی است که در منطقه حفاظت شده دز قرار دارد.

این نوع گوزن طبق IUCN اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت جزو گونه‌های در معرض خطر انقراض است. متاسفانه تخریب زیستگاه و وجود عوامل مزاحم از قبیل عوامل انسانی و طبیعی این گونه را تهدید می‌کند.

گوزن‌های زرد ایرانی پستانداران بسیار حساسی هستند و اگر منطقه آنها آرام نباشد و حیوان احساس ناامنی کند جفت گیری صورت نمی‌گیرد و تعداد گونه‌ها سال به سال کاهش می‌یابد.

وسعت منطقه، امکانات محدود، تعداد زیاد عشایر و بی توجهی آنها به اهمیت مساله باعث شده تا این گونه در معرض نابودی بیشتری قرار دارد.

موقعيت جغرافيايي

اين منطقه بین ۳۲ درجه و ۵۷ دقيقه و ۳۱ درجه و ۳۶ دقيقه عرض شمالي و ۴۸ درجه و ۳۲ دقيقه و ۴۸ درجه و ۱۰ دقيقه طول شرقي مشخص مي شود.

جنگل هاي كرخه با طول حدود ۱۸۰ كيلومتر در دو سوي رودخانه كرخه از سرخه شيخ عزيز در شمال غربي شوش شروع و در امتداد جنوبي رودخانه كرخه ضمن برگرفتن جنگل ها در دو طرف رودخانه ادامه يافته و بعد از عبور از غرب شهر شوش تا روستاي الهايي پيش رفته و سپس تا روستاي حلاف كشيده مي شود.

منطقه حفاظت شده و پناهگاه حيات وحش كرخه ۱۳۹۹۵ هكتار مساحت دارد از اين مقدار ۵۳۰۱ هكتار مربوطه به پناهگاه مي باشد.

راه هاي دسترسي

منطقه كرخه در ۵ كيلومتري غرب جاده ترانزيتي اهواز – شوش بصورت نوار سبز رنگي در حاشيه رودخانه كرخه قرار گرفته است. جهت رسيدن به منطقه مي توان از جاده ترانزيتي اهواز – انديمشك استفاده نمود. همچنين جاده آسفالته سراسري اهواز – دزفول در بخشي از مسير خود، در مجاورت رودخانه كرخه امكان دسترسي به منطقه را در ساحل شرقي ميسر ساخته است.

معرفي جاذبه هاي گياهي

پوشش گياهي منطقه را مي توان به سه دسته درختان – درختچه ها وبوته هاي يكساله تقسيم كرد اشكوب بالايي منطقه را درختان پده وگز – اشكوب مياني درختچه هاي نظير سريم – بنگله – علف مار و تمشك و… اشكوب تحتاني را انواع گياهان لگومينوز و گرامينه و… تشكيل مي دهند.

در جنگل هاي دز فراواني درخت پده بيش از ديگر گياهان و در جنگل هاي كرخه غالبيت گياهان با درختان و درختچه هاي گز مي باشد.

معرفي گياهان منطقه :

در كل عرصه هاي زيستگاههاي كرخه ودز مجموعاً ۳۱۵ گونه در قالب ۶۴ خانواده شناسائي گرديده است.

خانواده Compositae با ۴۸ گونه بيشترين جمعيت را از نظر تنوع گونه اي داراست.

معرفي جانوران منطقه

جنگل كرخه زيستگاه اصلي جانوران زيادي در منطقه خوزستان مي باشد كه مهمترين آنها گوزن زرد است كه از گونه هاي نادر ايران وجهان بشمار مي رود علاوه بر آن گونه هاي جانوري با ارزشي نظير انواع پرندگان شامل بلبل خرما، ليكو، دراج و… در منطقه زندگي مي نمايند. از پستانداران با ارزش منطقه رودك عسل خوار و گربه جنگلي را مي توان نام برد.

راههاي دسترسي جهت مشاهده حيات وحش :

جهت ديدن حيات وحش مي توان از ۵ كيلومتري غرب جاده ترانزيتي اهواز – شوش وارد منطقه شد و در كل منطقه مي توان از مشاهده حيات وحش زيبا لذت برد.

آثار تاريخي – فرهنگي و مذهبي

از آثار مذهبي منطقه مي توان امامزاده شچاخ در نزديك پاسگاه حفاظتي هلوه را نام برد. تپه آپادانا و تپه اكروپل، قلعه شوش از بناهاي تاريخي در شهرستان شوش در نزديكي منطقه حفاظت شده كرخه هستند.

مقبره حضرت دانيال بني (ع) در شهرستان شوش از آثار مذهبي منطقه مي باشد. به دليل اعتقادات مذهبي بسيار عميق مردم، امامزاده و سادات اين منطقه از احترام بسيار زياد برخوردارند بطوري كه در ايام و مناسبتهاي مذهبي مردم با حضور بر مرقد سادات، اراده خود را به اهل بيت نشان مي دهند.

جاذبه های اکوتوریستی

در اين منطقه جنگل هاي زيبايي نظير، جنگل قلعه نصير وجود دارد كه از چشم انداز بسيار زيبايي برخوردار است. از محل هاي ديدني ديگر سرچشمه رودخانه شاوور را مي توان ذكر نمود. رودخانه زيباي كرخه كه از وسط منطقه كرخه عبور مي كند و جنگل هاي انبوه پناهگاه از آثار وپديده هاي زيباي منطقه مي باشد. از آثار مذهبي منطقه مي توان امامزاده شچاخ در نزديك محیط بانی حفاظتي هلوه را نام برد.

تپه آپادانا و تپه اكروپل، قلعه شوش از بناهاي تاريخي در شهرستان شوش در نزديكي منطقه حفاظت شده كرخه هستند. مقبره حضرت دانيال نبي (ع) در شهرستان شوش از آثار مذهبي منطقه مي باشد. به دليل اعتقادات مذهبي بسيار عميق مردم، امامزاده و سادات اين منطقه از احترام بسيار زياد برخوردارند بطوري كه در ايام و مناسبت هاي مذهبي مردم با حضور بر مرقد سادات، اراده خود را به اهل بيت نشان مي دهند. به دليل نزديكي منطقه به شهرستان شوش مي توان از امكاناتي اقامتي در اين شهرستان بهره برد.

وضعیت عمومی اقتصادی و اجتماعی

اكثر روستاهاي پيرامون منطقه به گويش عربي تكلم مي كنند گاوميش داري وكشاورزي از مشاغل عمده مردم منطقه مي باشد در اين منطقه زندگي بصورت طايفه اي مي باشند وهر روستا عمدتا از يك يا چند طايفه وهرچند روستا از يك عشيره تشكيل شده است.