کلیسای صخره‌ای کاتسخی؛ مکانی شگفت‌انگیز در گرجستان

کلیسای صخره‌ای کاتسخی، روی صخره‌ای با ارتفاع ۴۰ متر در گرجستان قرار دارد که فقط راهب‌های شجاع و بی‌باک، اجازه‌ی بالارفتن از آن را دارند.

کد خبر: ۲۲۷۲۸

تاریخ انتشار : جمعه ۲۵ بهمن ۱۳۹۸-1398 November 25

گردشبان (gardeshban.ir) :

رانندگی در جاده‌های پرپیچ‌وخم و زیبای منطقه‌ی ایمرتی در گرجستان،‌ قطعاً تجربه‌ی سفر لذت‌بخشی را برای هر گردشگری رقم خواهد زد، به‌خصوص که گردشگران در طول راه، با تابلویی در کنار خیابان مواجه می‌شوند که از وجود یک کلیسا در همان حوالی خبر می‌دهد؛ هرچند که شاید همه به‌سرعت با تجربه‌های مذهبی این منطقه ارتباط برقرار نکنند.

علاقه‌مندان با ورود به جاده‌ی مذکور، به ستون کاتسخی خواهند رسید، یک سنگ آهکی یکپارچه‌ و طبیعی که بیش از ۴۰ متر ارتفاع دارد و در بالای آن شاید منزوی‌ترین و مقدس‌ترین کلیسای دنیا قرار داشته باشد. در این مقاله از کجارو، اطلاعات بیشتری از این کلیسای شگفت‌انگیز را در اختیارتان قرار می‌دهیم.

ستون کاتسخی در حدود ۲۰۰ کیلومتری غرب تفلیس، پایتخت گرجستان، قرار دارد و از جمله زیباترین جاهای دیدنی گرجستان محسوب می‌شود، هرچند دسترسی به این جاذبه کار ساده‌ای نیست. در واقع، در این منطقه از گرجستان هیچ قطاری وجود ندارد و از همین رو تنها راه رسیدن به آن فقط از طریق خودرو یا اتوبوس امکان‌پذیر است، هرچند که این سختی ارزشش را دارد.

با نزدیک‌شدن به منطقه، به‌تدریج یک ستون سنگی در افق این چشم‌انداز زیبا پدیدار می‌شود. در پایه‌ی ستون، صومعه و کلیسای کوچکی در سمت راست به چشم می‌خورد و در سمت چپ، ستونی آهکی به ارتفاع ۴۰ متر با همه‌ی شکوه و عظمتش قرار دارد.

مجموعه‌ی کاتسخی، به‌واسطه‌ی کلیسای بالای آن منحصربه‌فرد است که در حدفاصل قرون ششم تا هشتم ساخته و وقف راهبی به نام ماکسیموس کانفسور شد که در قرن هفتم زندگی می‌کرد. سه اتاق برای عبادت راهب‌ها نیز در بالای ستون وجود دارد. هر روز راهب‌هایی که در پایین ستون زندگی می‌کردند، با یک نردبان فلزی نازک که به دیواره‌ی صخره متصل شده بود، ۲۰ دقیقه‌ با ترس و وحشت از این نردبان بالا می‌رفتند.

اعتقاد بر این بود که عبادت روزانه در بالای ستون باعث نزدیکی به خدا می‌شود. این زائران با پدر Maxime Qavtaradze نیز ملاقات داشتند، شخصی که برای ۲۰ سال، بخش اعظمی از زندگی خود را در این کلیسا سپری کرد و آخرین راهبی بود که در آن بالا زندگی می‌کرد.

این راهب، در سال ۱۹۹۵، کلیسای جدیدی روی ستون ساخت. در پایین این ستون یا صخره، علاوه بر کلیسای جدید تازه‌سازی موسوم به Simeon Stylites، یک صومعه و بقایای دیوار و برج ناقوس کلیسا قرار دارد.

امروزه، ستون کاتسخی همچنان به‌عنوان یکی از مقدس‌ترین نقاط روی زمین، گرامی داشته می‌شود. در حال حاضر، راهب‌های محلی تنها افرادی روی این کره‌ی خاکی هستند که اجازه‌ی بالارفتن از نردبان فلزی ستون را دارند.

امروزه، ستون کاتسخی همچنان به‌عنوان یکی از مقدس‌ترین نقاط روی زمین، گرامی داشته می‌شود

حرکت از صومعه‌ی پایین ستون به‌سمت کلیسای بالای آن، یک زیارت روزانه است و به اعتقاد راهب‌ها، بهترین راه برای پیشکش خود به درگاه خداوند به حساب می‌آید. به این ترتیب، فقط مردانی با رتبه‌ی مذهبی می‌توانند این صعود را انجام دهند. در طول تاریخ به هیچ زنی چنین اجازه‌ای داده نشده است. رئیس صومعه می‌گوید، بر اساس حکم ایلیای دوم، رهبر معنوی کلیسای ارتدکس گرجستان، صعود از این ستون برای بازدید از کلیسا از سال ۲۰۱۸ ممنوع شد. او ادامه می‌دهد:

ایلیای دوم، دستوری صادر کردند که طبق آن، فقط راهب‌ها می‌توانند به کلیسای بالای ستون وارد شوند. تا زمانی که ایشان، دستور صادره را لغو نکند، امکان بازدید از کلیسا برای گردشگران وجود ندارد. با این همه، مردم بومی به جاذبه‌ی محلی خود افتخار می‌کنند، سازه‌ای که در دنیا به‌عنوان «ستون زندگی» و «نمادی از صلیب واقعی» مورد احترام است.

یکی از مردم محلی گفته بود که این محدودیت‌ها به حفاظت از حرمت کاتسخی کمک کرده است. او دراین‌باره توضیح می‌دهد:

فقط افراد مذهبی مجاز به صعود هستند و ما به این تصمیم احترام می‌گذاریم. ممنوعیت ذکرشده تاحدودی به محافظت از این ساختمان‌ها و در عین حال، مقدس‌ماندن این مکان کمک کرده است.

تا سال ۱۹۴۴ هیچ‌کس به‌جز افراد بومی از ستون کاتسخی صعود نکرده بود؛ در این سال، یک هیئت اعزامی به رهبری الکساندر جاپاریدز کوهنورد (Alexander Japaridze) و لوان گوتوآ نویسنده (Levan Gotua) تصمیم گرفتند که برای مطالعات جامع‌تر از این ستون بالا بروند. در آن زمان تصور می‌شد که ساختمان‌های بالای ستون در قرن پنجم تا ششم ساخته شده‌اند، اما این موضوع بعدها مورد تجدیدنظر قرار گرفت و موزه ملی گرجستان، قدمت آن را قرن نهم و دهم تعیین کرد.

لیدر ایلاریون (Leader Ilarion)، رئیس صومعه، می‌گوید:

داستان‌های اشتباه زیادی حول‌وحوش این ستون مطرح شده است، از همین رو خیلی اهمیت دارد که مردم داستان واقعی را بدانند. اولین راهب‌ها در قرن دهم و یازدهم شروع به زندگی در کلیسای بالای ستون کردند؛ هرچند امروزه هیچ راهبی آن بالا زندگی نمی‌کند و ما فقط برای نیایش به بالای ستون می‌رویم و بعد به صومعه‌ی پایین ستون برمی‌گردیم.

با اینکه صعود به بالای ستون در حال حاضر ممنوع شده است، باز هم جاهای دیدنی متعددی در اطراف مجموعه‌ی کاتسخی وجود دارد. ساختمان صومعه و مجتمع اطرافش در سال ۲۰۰۹ و طی پروژه‌ای دولتی بازسازی شدند و امروزه تلاش‌هایی انجام شده است تا بازدیدکنندگان بتوانند تجربه‌ای را برای خود رقم بزنند، مشابه آنچه که بیش از ۱۰۰۰ سال قبل وجود داشت. مرکز جدید بازدیدکنندگان و همچنین مغازه‌ی سوغاتی در زمره‌ی همین تلاش‌ها بوده است.

البته بازدیدکنندگان می‌توانند تا سطح اول ستون را بالا بروند که علاوه بر محوطه‌ی نیایش، صلیبی متعلق به قرن ششم نیز روی دیواره‌ی ستون به چشم می‌خورد، یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های نماد مسیحیت که تا به امروز به جا مانده است. فضایی هم برای روشن‌کردن شمع و عبادت در محوطه‌ی محصوری وجود دارد که در صخره حفر شده است. لیدر ایلاریون می‌گوید:

در ابتدا این مسیحیان بودند که در قرن ششم ستون کاتسخی را به رسمیت شناختند و روی آن یک صلیب حکاکی کردند. کلیسا بعدها به ستون اضافه شد و با وجود قدمت این مجموعه، در حال حاضر همچنان به‌طور کامل قابل استفاده است.

کلیسای Simeon Stylites، نمازخانه‌ی کوچک و متفاوتی با آثار مذهبی و هنرهای تزیینی است که در روی زمین کنار ستون بنا شده است.

این ساختمان آرام‌بخش و ساکت برای نیایش بازدیدکنندگان باز است و در داخل آن مجموعه‌ای از نقاشی‌های خیره‌کننده، محرابی کوچک و فضای عبادت با محدوده‌ای برای روشن‌کردن شمع به چشم می‌خورد. بازدیدکنندگان هنگام خروج از این کلیسا شاهد چشم‌اندازی فوق‌العاده از اطراف‌شان خواهند بود، ضمن اینکه ستون کاتسخی درست در سمت راست‌شان قرار دارد.

از طریق دروازه‌ای که در سمت راست کلیسا وجود دارد، ساختمان صومعه را می‌توان دید و با اینکه امکان بازدید عموم مردم از آن وجود ندارد، اما لیدر ایلاریون و سایر راهب‌ها با روی خوش در گوشه‌وکنار این مجتمع قدم می‌زنند، با بازدیدکنندگان صحبت کرده و دانش و درایت خود را به افراد مشتاق منتقل می‌کنند.

راه دسترسی به ستون کاتسخی

دو مسیر اصلی برای سفر و بازدید از ستون کاتسخی وجود دارد. اگر در تفلیس مستقر هستید، در ایستگاه Didube سوار اتوبوس شوید که شما را در عرض سه تا سه‌ونیم ساعت به چیاتورا (از شهرهای استان ایمرتی) می‌برد.

اگرچه هیچ وب‌سایتی برای اتوبوس‌های ملی یا تاکسی‌های خطی در گرجستان وجود ندارد، اما در جریان باشید که اتوبوس‌ها از ساعت هفت صبح تا ۹ شب هر روز فعالیت می‌کنند. پس از آنکه به چیاتورا رسیدید، با یک تاکسی محلی مستقیماً راهی ستون کاتسخی شوید.

آن دسته از گردشگرانی که به باتومی سفر کرده‌اند، باید بدانند که اتوبوس‌ها از ساعت هفت صبح به‌سمت کوتائیسی، مرکز ایالت ایمرتی، حرکت می‌کنند و مدت‌زمان این سفر بیش از دو ساعت طول خواهد کشید. مسافران پس از رسیدن به کوتائیسی باید سوار اتوبوس دیگری شده و در سفری یک‌ساعته راهی چیاتورا شوند.

راننده‌ی اتوبوس در طول مسیر، درست در بیرون ورودی ستون کاتسخی توقف خواهد کرد و گردشگران می‌توانند با بازدید از این ستون، تجربه‌ای بی‌نظیر را برای خود رقم بزنند.