گردشبان (gardeshban.ir) :
احمد تجری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان اظهار کرد: تامین اعتبار مطالعه و نقشهبرداری این اثر تاریخی یکی از مصوبات سفر دولت تدبیر و امید به گلستان است که طبق برنامهریزی انجام شده تا شهریور امسال به اتمام خواهد رسید.
وی افزود: در این مرحله تمام طول ۲۰۰ کیلومتری دیوار تاریخی گرگان نقشه برداری می شود و پس از آن الزامات مورد نیاز مراحل ثبت جهانی این اثر مهیا خواهد شد.
تجری با قدردانی از توجه فرهیختگان و نخبگان استان به این اثر تاریخی، افزود: یکی از خواستههای مهم این جامعه نخبه، ثبت جهانی دیوار تاریخی گرگان است که رسیدن به آن به طور جدی پیگیری می شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان با اشاره به نقش نهادهای غیردولتی در تحقق هدف ثبت جهانی دیوار تاریخی گرگان، گفت: یک سازمان مردم نهاد با تمرکز بر این هدف و با مشارکت اهالی فن، معتمدین محلی و آگاهان به مسایل دیوار تاریخی در حال شکلگیری است تا پیوست های تاریخی و اجتماعی مورد نیاز در مسیر ثبت جهانی این اثر را با همکاری اداره کل میراث فرهنگی گردآوری کند.
وی به فعالیتهای این اداره کل قبل از ثبت جهانی این اثر، گفت: در حال حاضر مامورین یگان حفاظت میراث فرهنگی استان بهصورت مستمر و شبانه روزی این اثر تاریخی را رصد و پایش کرده و مانع دست اندازی در آن میشوند.
مشاهدات میدانی در روز های اخیر از دیوار تاریخی گرگان در محدوده شهر آق قلا تا گمیشان نشانگر آن است که تعدادی از زارعان بومی با دستاندازی به بستر و حریم این اثر تاریخی مباردت به کشت گندم و جو در این محدوه نموده و با استفاده از تراکتور، ستونهای (بنچ مارک) معرف حریم این اثر تاریخی را واژگون و یا جابهجا کردند.
تجری افزود: این بنا ارزشمند چند هزار ساله در صورت فراهم شدن برخی امکانات و معرفی بهتر به گردشگران داخلی و خارجی، قابلیت نقش آفرینی موثر در جذب بازدیدکننده و رونق اقتصادی گلستان را دارد.
وی بیان کرد: دیوار دفاعی گرگان بیش از ۲۰۰ کیلومتر طول دارد اما اجرا طرحهای مرتبط با جذب گردشگر در بخشهای اندک آن با توجه به جاذبههای زیاد این اثر تاریخی میتواند پا گردشگران بیشتری را به گلستان باز کند.
دیوار دفاعی، دیوار بزرگ گرگان یا دیوار سرخ که در برخی متون قدیمی با عنوان مار سرخ نیز مطرح شده، یکی از سه دیوار تاریخی جهان است.
این دیوار با نامهای سد اسکندر، سد انوشیروان، سد فیروز، قزل ییلان، قزل آلانگ و آلان(به زبان ترکمنی) نیز در منابع جغرافیا تاریخی و سفرنامهها نگارش شده است.
طول دیوار تاریخی گرگان حدود ۲۰۰ کیلومتر و عرض آن بین ۲ تا ۱۰ متر بوده که با مصالح آجر به ابعاد ۱۰×۴۰×۴۰ سانتیمتر ساخته شده است.
این دیوار در طول مسیر دارای تاسیسات وابسته نظیر خندق، زنجیره ای از قلعه ها، کوره های آجرپزی، سد و کانالهای هدایت آب بوده است.
پیشتر تاریخ ساخت دیوار گرگان را به دوره اشکانی نسبت میدادند، اما مطالعات پژوهشی و آزمایشگاهی انجام شده در سالهای اخیر نشان داد که این دیوار در دوره ساسانی و برای جلوگیری از هجوم اقوام شمالی احداث شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان همچنین به آخرین فعالیتها برای ایجاد زیرساختهای لازم در حاشیه گل فشانهای استان اشاره کرد و گفت: امسال اعتباراتی برای ایجاد زیرساختهای اولیه مانند راه دسترسی مناسب در این مناطق به ویژه گل فشان نفتلیجه و قارنیارق گمیشان تخصیص یافته و اقدامات لازم برای مشارکت بخش خصوصی در این بخش تسهیل خواهد شد.
گِلفشان نفتلیجه با فرمولوژی یک مخروط پهن حدود پنج متر ارتفاع و ۵۰۰ متر قطر خارجی دارد که در بالای آن دریاچه کوچکی شکل یافته و همچون آتشفشان های کوچک از دهانه آنها آب شور به همراه گِل رُس و گاز با فشار و غلظت زیاد خارج می شود هرچند فعالیت آن در ۳۶۵ روز سال متفاوت است که احتمالا با فعالیت های زیرزمینی ارتباط دارد.
گلستان دارای سه گِلفشان (محل خروج گِل همراه با گاز از زمین) با نامهای قارنیارق در شرق گُمیشان، نفتلیجه در شمال شرق گُمیشان و اینچه در شمال استان است.
گلفشان های گلستان پدیدههای زنده و کمیاب زمینشناسی هستند که تنها نمونه مشابه داخلی آن در سواحل دریای عمان و چابهار گزارش و مشاهده شده است.