نصف‌ النهار مبدأ چیست و چرا در گرینویچ قرار دارد؟

نصف‌النهار مبدأ به‌عنوان یک خط فرضی، سیاره زمین را به دو نیمکره‌ی غربی و شرقی تقسیم می‌کند. این نصف‌النهار مرجعی برای تعیین ساعت جهانی محسوب می‌شود.

کد خبر: ۲۶۳۲۹

تاریخ انتشار : سه‌شنبه ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۹-1399 February 23

گردشبان (gardeshban.ir) :

چرا گرینویچ به‌عنوان خانه‌ی نصف‌النهار مبدأ و ساعت جهانی گرینویچ انتخاب شده است؛ این واژه‌ها چه معنایی دارند؟ رصدخانه‌ی سلطنتی بریتانیا در گرینویچ، جایی است که غرب و شرق در طول جغرافیایی صفر به هم می‌رسند.

نصف النهار چیست؟

نصف‌النهار یک خط فرضی شمال به جنوب است که از آن به‌عنوان خط مرجع صفر برای رصدهای نجومی استفاده می‌شود. با مقایسه هزاران رصد به‌واسطه‌ی یک نصف‌النهار، امکان خلق یک نقشه‌ی هوایی دقیق میسر می‌شود.

نصف‌ النهار مبدأ چیست و چرا در گرینویچ قرار دارد؟

چرا نصف النهار مبدأ از گرینویچ عبور می کند؟

دو دلیل مهم برای این انتخاب وجود دارد. دلیل اول اینکه ایالات متحده از قبل گرینویچ را به‌عنوان مبنایی برای سامانه‌ی منطقه‌ی زمانی ملی خود انتخاب کرده بود. دلیل دوم این بود که در اواخر قرن نوزدهم، ۷۲ درصد از تجارت جهانی به نمودارهای دریایی وابسته بود که آن‌ها نیز از گرینویچ به‌عنوان نصف‌النهار مبدأ استفاده می‌کردند. این تصمیم بر این اساس گرفته شده بود که با نامیدن گرینویچ به‌عنوان طول جغرافیایی صفر، مردم زیادی از آن منتفع می‌شوند؛ بنابراین نصف‌النهار مبدأ در گرینویچ تبدیل به مرکز زمان جهان شد.

نیمکره های غربی و شرقی

خط گرینویچ نمادی از نصف‌النهار تاریخی مبدأ در جهان با طول جغرافیایی صفر است. هر نقطه بر روی زمین برحسب فاصله‌ی آن تا غرب و شرق این خط محاسبه می‌شود. این خط به‌نوبه‌ی خود نیز زمین را به دو نیمکره‌ی غربی و شرقی تقسیم می‌کند؛ درست شبیه به خط استوا که زمین را به دو نیمکره شمالی و جنوبی نصف می‌کند. اگر در بالای این خط بایستید و دو پای خود را در دو طرف آن قرار دهید، شما دقیقاً بر اساس خط نصف‌النهار مبدأ، در میانه‌ی نیمکره‌ی غربی و شرقی قرار گرفته‌اید.

ساعت جهانی گرینویچ چیست؟

نصف‌النهار مبدأ در گرینویچ از اواخر قرن نوزدهم، نقش یک خط مبنا به‌عنوان ساعت جهانی گرینویچ را ایفا می‌کند. تا قبل از آن، هر شهری در جهان دارای زمان محلی خود بود. در آن دوران هیچ قانون مشخص ملی و بین‌المللی برای محاسبه‌ی ساعت یا زمان شروع و پایان روز یا طول یک ساعت وجود نداشت. وقتی‌که شبکه‌های ریلی و ارتباطی در دهه‌ی ۱۸۵۰ تا ۱۸۶۰ توسعه یافتند، نیاز به یک ساعت بین‌المللی استاندارد بیش‌ازپیش احساس می‌شد. درنتیجه گرینویچ به‌عنوان مرکز ساعت جهانی انتخاب شد.

نصف النهار مبدأ در کجا قرار دارد؟

در سال ۱۸۸۴، مکان نصف‌النهار مبدأ در محل نصب تلسکوپ عظیم ترنسیت سرکل (Transit Circle) در رصدخانه‌ی سلطنتی بریتانیا تعریف شد. ترنسیت سرکل توسط هفتمین منجم سلطنتی، سر جورج بیدل اِیری (Sir George Biddell Airy)، در سال ۱۸۵۰ ساخته شد. دو خط متقاطع در مرکز این تلسکوپ، طول دقیق جغرافیایی صفر درجه برای جهان را مشخص می‌کنند.

ازآنجایی‌که پوسته‌ی زمین هرلحظه به‌آرامی در حال حرکت است، موقعیت دقیق نصف‌النهار نیز به‌طور جزئی تغییر می‌کند؛ اما مرجع اصلی برای نصف‌النهار مبدأ در جهان همچنان همان رصدخانه‌ی سلطنتی بریتانیا و تلسکوپ ترنسیت سرکل است، حتی اگر محل دقیق خط مبنا بین دو طرف تلسکوپ جابجا شود.

عرض جغرافیایی رصدخانه سلطنتی کجاست؟

همان‌طور که متوجه شدیم، طول جغرافیایی با اندازه‌گیری موقعیت مکانی هر نقطه در غرب یا شرق خط نصف‌النهار مبدأ محاسبه می‌شود، درحالی‌که عرض جغرافیایی فاصله‌ی یک نقطه از شمال تا جنوب خط استوا را نشان می‌دهد. طول و عرض جغرافیایی به درجه، دقیقه و ثانیه تقسیم شده است؛ هر درجه شامل ۶۰ دقیقه و هر دقیقه شامل ۶۰ ثانیه می‌شود. رصدخانه‌ی سلطنتی بریتانیا نیز در طول جغرافیایی صفر درجه و عرض جغرافیایی ۵۱ درجه و ۲۸ درجه و ۳۸ ثانیه‌ی شمالی قرار دارد.

نصف النهار مبدأ و خط استوا در کجا باهم تلاقی دارند؟

تلاقی میان این دو خط فرضی در وسط اقیانوس اطلس است؛ بنابراین سلفی گرفتن در این منطقه از جهان کمی دشوار به نظر می‌رسد.

چه کسی تصمیم گرفت که نصف النهار مبدأ باید در گرینویچ باشد؟

نصف‌النهار گرینویچ در سال ۱۸۸۴ به‌عنوان نصف‌النهار مبدأ جهان انتخاب شد. ۴۱ نماینده از ۲۵ کشور جهان در شهر واشنگتن برای شرکت در کنفرانس نصف‌النهار بین‌المللی باهم ملاقات کردند. در پایان این کنفرانس، گرینویچ با ۲۲ رأی موافق در برابر ۱ رأی مخالف و ۲ رأی ممتنع، به‌عنوان طول جغرافیایی صفر درجه انتخاب شد.

آیا خط نصف النهار جابجا شده است؟

بین سال‌های ۱۹۸۴ و ۱۹۸۸، مجموعه‌ی جدیدی از سیستم‌های مختصاتی بر اساس اطلاعات ماهواره‌ای و دیگر محاسبات مورد استفاده قرار گرفت و نصف‌النهاری را تعریف کرد که به‌عنوان یک صفحه‌ی فرضی از وسط مرکز زمین عبور می‌کند.

نصف‌النهار مبدأ واقعی جهان، همان‌طور که از سوی تمامی کشورهای دنیا در کنفرانس سال ۱۹۸۴ پذیرفته شده، نصف‌النهار مرجع بین‌المللی است. این نصف‌النهار تنها نصف‌النهاری است که امروزه نیز به‌عنوان نصف‌النهار مبدأ جهانی و طول صفر جغرافیایی شناخته می‌شود. نصف‌النهار مبدأ امروزی ۱۰۲.۵ متر از شرق تا نصف‌النهار مبدأ تاریخی در رصدخانه‌ی سلطنتی فاصله دارد. درواقع، تمام رصدخانه‌ی سلطنتی و نصف‌النهار مبدأ تاریخی هم‌اکنون در غرب نصف‌النهار مبدأ حقیقی قرار دارند.

رصدخانه سلطنتی هر روز از ساعت ۱۰ صبح باز است

می‌توان از رصدخانه‌ی سلطنتی گرینویچ دیدار کرد و در بالای نصف‌النهار مبدأ تاریخی، خانه‌ی ساعت جهانی گرینویچ، ایستاد. اینجا مکانی ایده‌آل برای کشف جهان در تنها افلاک نمای لندن است.