خانه زینت الملوک شیراز؛ خانه ای قاجاری در نارنجستان قوام+عکس

خانه‌ زینت‌الملوک یکی از خانه‌های تاریخی قاجاری در شهر شیراز است که ساخت آن حدود سال ۱۲۹۰ هجری قمری، به دست علی محمدخان قوام‌الملک دوم آغاز شد و در سال ۱۳۰۲ هجری قمری به پایان رسید.

کد خبر: ۴۹۳۹۲

تاریخ انتشار : سه‌شنبه ۱۴ دی ۱۴۰۰-1400 October 14

گردشبان (gardeshban.ir) :

شیراز شهر شعر و ادب و عطر بهارنارنج مملوء از جاذبه های تاریخی و طبیعی ست، جاذبه هایی که این شهر را به یکی از پر گردشگرترین شهرهای ایران تبدیل کرده اند. در میان جاذبه های این شهر بناهای تاریخی جایگاه مهمی دارند، بناهایی که تماشای معماری آن ها یکی از شیرین ترین جنبه های سفرتان به شیراز است. یکی از خانه های این شهر که قدمت آن به دوره قاجار برمی گردد خانه زینت الملوک است که گردشگران زیادی از ان دیدن می کنند.

خانه زینت الملوک شیراز؛ خانه ای قاجاری در نارنجستان قوام+عکس

در سمت غربی نارنجستان قوام بنایی زیبا و جذاب خودنمایی می کند: خانه زینت الملوک، ساختمانی که قدمت آن به زمان قاجار برمی گردد و مدت ها محل زندگی خانوم زینت الملوک قوامی یعنی دختر قوام‌الملک چهارم بوده است. خاندان قوام الملک از نسل حاج ابراهیم خان کلانتر هستند و در زمان های مختلف در شیراز و فارس والی و کلانتر بوده اند.

خانه‌ زینت‌الملوک یکی از خانه‌های تاریخی قاجاری در شهر شیراز است که ساخت آن حدود سال ۱۲۹۰ هجری قمری، به دست علی محمدخان قوام‌الملک دوم آغاز شد و در سال ۱۳۰۲ هجری قمری به پایان رسید. این خانه که محل زندگی زینت‌الملوک قوامی، دختر قوام‌الملک چهارم بوده، در ضلع غربی یکی از مشهورترین مکان های دیدنی شیراز، یعنی باغ نارنجستان قوام واقع شده است و به وسیله‌ راهی زیرزمینی با باغ ارتباط دارد. تصاویری از حیوانات، پرندگان و گل و بوته نقاشی شده را می‌توان روی سقف چوبی خانه دید.

همچنین تالار شاه‌نشین ساختمان ضلع غربی را با آینه‌کاری‌ و گچ‌بری‌های زیبا تزیین کرده‌اند. امروز از زیرزمین بسیار وسیع خانه به عنوان نگارخانه استفاده می‌شود و در آن مجسمه‌های تمام شخصیت های برجسته‌ شیراز را در معرض دید عموم گذاشته‌اند. خانه‌ زینت‌الملوک در ۱۰ آذر سال ۱۳۵۱ به شماره‌ ۹۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

در هنگام ورود به داخل این خانه دری معرق کار شده نظرتان را جلب می کند و پس از عبور از هستی و راهرو به حیاط می رسید. قبل از ورود به داخل ساختمان حیاطی زیبا پیش روی شماست که به غیر از ازاره‌های سنگی حجاری شده و مشبک، دو حوض بزرگ و کوچک و دو باغچه زیبا دارد.

حوض و گونه های گیاهی طراوت خاصی را به حیاط خانه بخشیده اند و نقش زیادی در زیبایی نمای ساختمان دارند. تعدادی از گردشگران در اطراف این حوض می نشینند تا مدتی استراحت کنند و از تماشای اطراف و معماری ساختمان لذت ببرند. در پیشانی ساختمان چشمتان به کاشی‌کاری هفت رنگ هلالی می افتد که جذابیت خاصی را به بنا بخشیده اند، تصاویری از دو فرشته، خورشید و دو شیر شمشیر به دست و آیات قرآنی جذابیت آن را دوچندان کرده اند.

این خانه بیش از ۲۰ اتاق دارد که همگی آن ها با گچبری ها، آیینه کاری ها و نقاشی های تماشایی تزئین شده اند. بیشتر اتاق‌های این خانه سقفی چوبی دارند و روی آن ها با تصاویری از گل و بوته، حیوانات و پرندگان نقاشی شده است. در واقع، در گرداگرد حیاط ۲۰ اتاق می بینید که به هم مرتبط هستند. اتاق ها در طبقه اول به هم مرتبط هستند یعنی اگر می خواهید از اتاق های شمالی به جنوبی بروید لازم نیست که وارد حیاط شوید.

یکی دیگر از جذابیت های این خانه پنجره های ارسی با شیشه های رنگی است که تابش آفتاب بر روی آن ها انعکاس زیبای نور را بر روی در و دیوارها می اندازد و فضایی جذاب را می آفریند. در ساختمان غربی بنا، تالار شاه ‌نشین به چشم می خورد که به آینه‌ کاری و گچ‌ بری مزین شده است. در واقع، یکی از جذاب ترین بخش های این خانه تالار اصلی آن است که دیوارهایی آینه کاری و نقاشی شده دارد و در ضلع غربی بنا قرار گرفته است. در قسمت هایی از تالار اصلی و اتاق ها نقاشی هایی طراحی شده که برای خلق آن ها از ترکیبی از هنر ایرانی و اروپایی استفاده شده اما با این حال سبک ایرانی خود را به بهترین شکل حفظ کرده اند.

اینجا تنها خانه شیراز است که زیرزمین سراسر بنا را احاطه کرده و در سه ضلع از ساختمان زیرزمین بزرگی هست که آجرکاری های تماشایی دارد و امروز به نگارخانه تبدیل شده، نگارخانه ای که در آن شخصیت های مهم شیراز به شکل مجسمه در معرض نمایش قرار داده شده اند. در سال ۱۳۷۳ شمسی این خانه با همکاری میراث فرهنگی مرمت شد و یک سال بعد زیرزمین آن برای نمایش آثار هنرمندان تبدیل به نگارخانه شد. اما از سال ۱۳۸۲شمسی نگارخانه تبدیل به موزه گنجینه فارس شد.

پس به غیر از اینکه می توانید از معماری و تزئینات زیبای این خانه دیدن کنید در زیرزمین آن هم موزه مشاهیر فارس به همراه مجسمه های مشاهیر فارس برگزار می شود که گردشگران زیادی از آن دیدن می کنند. مجسمه مومی شکل شخصیت هایی مثل کریم خان زند، سعدی، نصیر الملک، زینت الملوک و … جلوه خاصی به این موزه داده اند و باعث شده اند که این موزه شباهت زیادی به موزه مادام توسو در شهر لندن داشته باشد از طرفی، تماشای آجرکاری های آن هم یکی از جذابیت های این موزه است.خانه تاج الملوک در خیابان لطفعلی خان زند و در محله گود عربان قرار دارد و هر روز می توانید با خرید بلیط ۳ هزارتومانی از ساعت ۸ صبح تا ۷ عصر از این خانه زیبا دیدن کنید.