منارجنبان؛ یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان+عکس

منارجنبان یکی از زیباترین سازه ها در سمت غرب شهر اصفهان است.

کد خبر: ۴۹۵۹۸

تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۹ دی ۱۴۰۰-1400 October 19

اصفهان با تعداد زیاد و متنوعی از جاهای دیدنی همیشه میزبان انواع گردشگران از سراسر ایران و جهان بوده است. مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان را آثار تاریخی تشکیل می‌دهند و منارجنبان یکی از آن‌ها است. این اثر ارزشمند یکی از مهم‌ترین جاذبه‌هایی است که همواره در برنامه‌های تورهای اصفهان مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد.

منارجنبان؛ یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان+عکس

منارجنبان اصفهان بنایی کهن با یک بقعه و دو مناره بر روی قبر عارفی به نام عمو عبدالله کارلادانی ساخته شده است که وی در قرن هشتم هجری زندگی می کرده است. سقف این بنا هم به شکل گنبد است. این بنا دارای دو مناره ۱۷ متری است و حالت اعجوبه این بنا بدین صورت است که با تکان دادن یکی از مناره ها، مناره دیگر نیز تکان می خورد. مناره ها نازک و سبک هستند که لرزش مناره ها بسیار محسوس است. این بنا با کاشی های فیروزه ای تزئین شده است و معماری بنا به سبک معماری ایلخانان نزدیک است و در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

بخش های مختلف منارجنبان

مناره های منارجنبان یکی از شاخص ترین بخش های این بنا است. مناره ها از جنس خشت هستند و روی مناره ها با کاشی های فیروزه ای، مشکی و سفید تزیین شده است. داخل مناره ها نیز پله های مارپیچی قرار دارد، به راحتی توسط آنها می توانید به پشت بام و بالای مناره ها بروید. براساس تحقیقات انجام شده بر روی لرزش این مناره ها، چنین نتیجه گیری می شود که مصالح استفاده شده سبک هستند، مناره ها قدی کوتاه دارند و میزان فاصله مناره ها و کلاف های چوبی مشخص است.

جالب اینجا است که از زمان صفویان این بنا در حال لرزش است اما تاکنون تخریبی دیده نشده و دلیلیش نیز می تواند مربوط به شیارهای موجود بین بخش های مختلف ساختمان باشد که بین دیوارها فاصله ایجاد کرده است. این فاصله ها باعث می شوند تا به محض تکان خوردن مناره ها، بنا فضای کافی برای جا به جا شدن داشته باشد و همین کار نیز از تخریب ساختمان جلوگیری می کند. البته با تکان خوردن یک مناره فقط مناره دیگر نمی لرزد، بلکه کل بنا می لرزد.

به همین دلیل در بخش های مختلف بنا مثل روی مناره ها اشیایی مانند زنگوله قرار داده شده تا لرزش ها به خوبی احساس شود. همه افراد اجازه لرزاندن این بنا را ندارند، بلکه فقط در داخل ساختمان فردی به نام جنباننده وجود دارد که از پله های مناره بالا می رود و مناره ها را تکان می دهد. در زمان های قدیم بازدیدکنندگان خود نیز به صورت انفرادی مناره ها را تکان می دادند؛ اما اکنون به خاطر حفاظت بیشتر از این بنا، این کار را توسط بازدیدکنندگان ممنوع کرده اند. حتی در زمان های گذشته موذن هم برای گفتن اذان بالای مناره ها می رفت و همزمان با تکان دادن مناره ها اذان می گفت.

منارجنبان اصفهان کجاست؟

منارجنبان از جاهای دیدنی اصفهان به شمار می‌آید و حدود کیلومتر ۶ جاده اصفهان به طرف نجف‌آباد، قسمت راست جاده، ساخته شده است. پیرامون این عمارت، اثر تاریخی‌ دیگری به نام آتشگاه وجود دارد. برای دسترسی به این مکان می‌توانید از خودروی شخصی یا تاکسی‌های دربست و آنلاین استفاده کنید. برای دسترسی با خودروی شخصی، کافی است به خیابان آتشگاه بروید و پس از طی ۶ کیلومتر، به منارجنبان خواهید رسید. این مجموعه دارای پارکینگ است.

تاریخچه‌ منارجنبان اصفهان

بر اساس مدارک موجود، منارجنبان اصفهان در دوران فرمانروایی فردی بنام محمد خدابنده اولجایتو، در شهر اصفهان ساخته شد و میزبان مدفن عمو عبدالله‌بن‌محمود صقلابی، یکی از عارفان خداپرست است. از همین رو منارجنبان را با نام آرامگاه شیخ امیرعبدالله نیز می‌شناسند. روی سنگ قبر وی عدد ۷۱۶ حک شده است، عددی که نشان‌دهنده سال ساخت آرامگاه او است.

منارجنبان اصفهان در قدیم

عمارت تک ایوانی منارجنبان را در دوره ایلخانی ساخته‌اند. طبق مدارک موجود، این بنا به روش مغول ساخته شده؛ اما ساختمان مناره‌ها حاکی از آن است که آن‌ها را در سال‌های آخر حکومت صفویان، به ایوان متصل کرده‌اند.

معماری منارجنبان اصفهان

مجموعه منارجنبان دارای چند بخش است:

مناره‌ها: مناره‌ها مهم‌ترین بخش مجموعه هستند. هر مناره‌ دارای ۹ متر عرض و ۱۷ متر ارتفاع است. در تزیین آن‌ها از کاشی‌های کثیرالاضلاع فیروزه‌ای رنگ و کاشی‌های لاجوردی ستاره چهار پر استفاده کرده‌اند. ویژگی‌ منحصربه‌فرد این مناره‌ها، حرکت یکی از آن‌ها در پی تکان دادن مناره اولی است.

ایوان: ایوان مجموعه میزبان قبر شیخ امیرعبدالله است و ۱۰ متر از سطح زمین ارتفاع دارد. در ساخت ایوان از آجر استفاده کرده‌اند و برای تزیین آن، کاشی‌ها و نقاشی‌هایی درون گنبد کار شده‌اند. در نزدیکی ایوان چند سنگ قبر سفید دیده می‌شود که به‌نظر می‌رسد بازمانده‌هایی هستند از قبرستان قدیمی که بنا روی آن ساخته شده است. با پلکانی مارپیچ می‌توان از ایوان به پشت بام و مناره‌های مجموعه دسترسی داشت که البته استفاده از آن برای بازدیدکنندگان ممنوع است.

چله‌خانه: دو اتاقک در مجموعه قرار دارند که از آن‌ها با عنوان چله‌خانه یاد می‌شود. چله‌خانه‌ها محل چله‌نشینی عرفا بوده است. عارفان و زاهدان با اقامت ۴۰ روزه در این فضای ساده، ضمن کشیدن ریاضت با خدای خود خلوت می‌کردند.

علت لرزش منارجنبان اصفهان

با تکان یکی از مناره‌ها، مناره دوم و دیگر بخش‌های بنا نیز می‌لرزد و این همان ویژگی منحصربه‌فردی است که این مجموعه تاریخی را به یکی از جاذبه‌های اصفهان تبدیل کرده است.

ظاهرا در کشورهایی مانند عربستان و عراق نیز آثار تاریخی پیدا شده‌اند که در جای خود، به حرکت درمی‌آیند. اما بر اساس نظرات مهندسان علم فیزیک، دلیلی که می‌توان برای حرکت مناره‌ها بیان کرد، نظریه‌ دوپلر (کریستیان دوپلر، ریاضیدان و فیزیکدان اتریشی است) یا تشدید است. این مناره‌ها، به‌طور کل به یک‌دیگر شبیه هستند و وزن چندان سنگینی ندارند. زمانی که یکی از مناره‌ها تکان داده می‌شود، روی مناره‌ دیگر خودبه‌خود تاثیر می‌گذارد و باعث حرکت آن می‌شود.

برخی معتقدند منارجنبان اصفهان با دیگر مناره‌های جنبان تفاوت دارد؛ چراکه علاوه بر تکان خوردن مناره‌ها، بخش‌های دیگر این عمارت کهن نیز به لرزه درمی‌آید.

حمید شاهین‌پور، رییس کمیته‌ پژوهشی انجمن فناوری‌های بومی کشور ایران درباره حرکت منارجنبان تحلیل جالبی را ارائه داده است:

با بستن قسمت پایانی دو نخ با طول یکسان به نخی افقی، دو آونگ پدید می‌آید و با حرکت یکی از نخ‌ها، نخ دیگر نیز تکان خواهد خورد. اگر یکی از نخ‌ها بلندتر از دیگری باشد، با تکان نخ بلندتر، نخ دیگر هیچ حرکتی نخواهد کرد. اگر وزن یکی از نخ‌ها بیشتر باشد، با به حرکت درآوردن یکی از نخ‌ها، نخ دومی شروع به حرکت می‌کند. پس می‌توان گفت که تکان دادن یکی از مناره‌ها، روی مناره‌ دیگر تاثیر می‌گذارد و باعث حرکت آن خواهد شد.

برچسب ها:

منارجنبان اصفهان گردشبان جاهای دیدنی اصفهان

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

مطالب مرتبط