بازار ارومیه؛ منطقه ای تاریخی و به جانده از صفویان+ عکس

بازار ارومیه (Urmia Market) مربوط به دوره صفوی است و در بافت قدیمی این شهر، مابین خیابان امام و بعثت واقع شده است.

کد خبر: ۵۰۴۱۹

تاریخ انتشار : شنبه ۰۹ بهمن ۱۴۰۰-1400 November 09

آذربایجان غربی یکی از استان های مرزی ایران و مرکز آن شهر زیبای ارومیه است. استان آذربایجان غربی تنها استان هم مرز با کشور ترکیه است. بخش جنوبی آن اغلب کردنشین بوده و به نام مکریان شناخته می‌شود. موقعیت این استان و هم جواری اش با کشور ترکیه باعث شده که این استان از طبیعت بسیار زیبایی برخوردار باشد. علاوه بر طبیعت دیدنی، شهر ارومیه جاذبه های تاریخی بسیاری دارد که یکی از آنها بازار قدیمی ارومیه می باشد.

بازار ارومیه (Urmia Market) مربوط به دوره صفوی است و در بافت قدیمی این شهر، مابین خیابان امام و بعثت واقع شده است. این بازار به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بازار تاریخی با معماری ساده، طاق‌ها، چشمه‌ها و گنبدهای مختلفی دارد و دارای تیمچه‌ها، حمام‌ها، سراها و مساجد زیادی است که در دوران زندیه و قاجار در آن ساخته شده است.

این بازار قدیمی و زیبا که آن را حاصل ذوق هنری و معماری ایرانی-آذری دانسته‌اند، یکی از شناخته‌‌شده‌ترین جاهای دیدنی استان آذربایجان غربی محسوب می‌‌شود و همواره یکی از مقاصد گردشگران داخلی و خارجی بوده است.

این بازار تاریخی که یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی ارومیه محسوب می‌شود، در دوره صفویه ساخته شد. این بازار که در مرکز شهر و کنار مسجد جامع ارومیه قرار دارد، هنگام ساخت به بزرگی امروز نبود. در دوران زندیه و قاجاریه بر وسعت و بخش‌های بازار افزوده شد.

در زمان شکل‌گیری بازار، روستاهای اطراف شهر برای عرضه و تقاضای محصولات مورد نظر خود به این مکان مراجعه می‌کردند. وجود مسجد و حمام در کنار بازار تاریخی ارومیه نشان‌دهنده پویایی این بخش از شهر در زمینه فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و دیگر کارکردهای بازارهای سنتی ایران در عصر خود بوده است. عمده واردات در زمان‌های گذشته نفت بود که با شتر از قفقاز به بازار تجاری خوی و از آنجا به بازارهای ارومیه و تبریز انتقال داده می‌شد.

ویژگی‌های معماری

بنایی عظیم با آجرهای قرمزرنگ، معماری گنبدی‌شکل و طاق‌های بلند از زیبایی‌های این بازار تاریخی هستند که بسیاری از گردشگران را به این نقطه از ارومیه می‌کشاند. این سازه به سبک معماری صفویه بنا شد؛ در دوره قاجار بنای بازار گسترش یافت و تغییراتی در آن ایجاد شد. معماری آن با اینکه ساده است، ولی جذابیت و شکل سنتی آن را نمی‌توان نادیده گرفت.

سقف‌های گنبدی پشت یکدیگر قرار گرفته‌اند تا این بازار به شکلی با شکوه پدیدار شود. ورودی بازار یک طاق بزرگ و چندین طاق کوچک وجود دارد که نماد اصالت و تاریخ ارومیه را به وضوح نشان می‌دهد. اگر به داخل بازار بروید، وجود سنگ‌فرش روی زمین، دیوارهای آجری و سقف گنبدی‌شکل بازار بی‌تردید هوش از سرتان خواهند برد.

برای زیبایی هرچه تمام‌تر، هر یک از گنبدهای موجود در داخل بازار با طاق زینت داده شده‌اند و اثری چشم‌نواز به معرض دیدگان قرار داده‌اند. بعد از اینکه از تماشای سقف دل کندید به بازدید از سراها و تیمچه‌ها دل بدهید که هر کدام لذت خاص خودش را دارد. این بازار تاریخی با 100 متر طول و 300 متر عرض به شکل مستطیل احداث شده است.

طی سالیان گذشته، قسمت‌هایی از این بازار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته، ولی شکل سنتی و معماری آن حفظ شده است. نکته جالبی که در معماری بنای بازار به چشم می‌آید، ساده بودن سبک معماری است و تکنیک‌های هنری مثل گچ‌کاری، سنگ‌کاری، کاشی‌کاری و درب‌های قدیمی دیده نمی‌شود.

مشخصات و راسته های مختلف بازار

این بازار وسیع حدود 60 هزار مترمربع مساحت دارد؛ طی سال‌های گذشته بافت قدیمی بازار بدون استفاده مانده و تحت مراقبت قرار دارد. این بازار تاریخی جایگاه 1000 باب مغازه (آمار حدودی) با محصولات متنوع است. در دل این بازار تاریخی پنج حمام قدیمی، هفت تیمچه (کاروانسرای کوچک) و سرای بزرگ وجود دارد.

تا به امروز خون در رگ‌های این بازار جاری بوده و داد و ستد و تجارت ادامه دارد. در بازار کنیسه‌‌ای هم برای یهودیان این منطقه وجود دارد. این بازار درها و دروازه‌های متعددی دارد که رفت و آمد را برای مردم آسان‌تر کرده است. راسته‌های مسگران، چاقوسازان، زرگران، فرش‌فروشان، پارچه فروشان، بذر فروشان، بلور فروشان، کفاشان و عطاران از پررونق‌ترین راسته‌های بازار تاریخی ارومیه هستند.

در بازار ارومیه چه اجناسی را می‌توان تهیه کرد؟

تقریبا هر آنچه از یک بازار انتظار می‌رود در اینجا وجود دارد. اجناس و محصولاتی ازقبیل لبنیات، عطاری، زرگری، مس‌گری، فرش‌فروشی، پارچه‌فروشی، مواد خوراکی، بلورفروشی و کفش‌فروشی می‌توان در بازار تاریخی ارومیه تهیه کرد.

چطور به بازار ارومیه برویم؟

با توجه به ساختار بازار تقریبا از تمام نقاط شهر دسترسی به آن آسان است. این بازار فقط چند دقیقه پیاده تا میدان اصلی و مرکز شهر فاصله دارد. شما در هرکجا از شهر ارومیه که هستید به راحتی می توانید با استفاده از تاکسی یا اتوبوس خود را با بازار سنتی و تاریخی ارومیه برسانید.

آدرس: ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه، مابین خیابان امام و بعثت

ساعت کاری: از شنبه تا جمعه از ساعت 10:00 تا 20:30