gardeshban.ir

گزارش/
محققان برای نظرسنجی امسال، سال 2022، به طور خاص شش مورد زیر را در بین 149 کشور در سه سال گذشته درنظر گرفته و به تجزیه و تحلیل آن پرداختند. شادترین کشورهای جهان رتبه­‌بندی شده­ و فنلاند برای چهارمین بار پیاپی، عنوان شادترین کشور جهان را کسب کرده است.
کد خبر: ۵۵۰۹۸
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۷ مرداد ۱۴۰۱-1401 May 27
گردشبان (gardeshban.ir) :
شادترین و غمگین‌ ترین کشورهای جهان در سال 2022


امسال نیز مانند سالیان گذشته، شادترین کشورهای جهان رتبه­‌بندی شده­ و فنلاند برای چهارمین بار پیاپی، عنوان شادترین کشور جهان را کسب کرده است. البته که شادی مفهومی نسبی است و دلایل شادی افراد مختلف، با هم فرق می‌کند. آنچه یک نفر را خوشحال می­‌کند، ممکن است برای دیگری بی­‌اهمیت باشد. پس کارشناسان چگونه به این رتبه‌­بندی رسیده‌­اند؟

دانشمندان، فیلسوفان و کارشناسان اقتصادی طی سال­‌ها آزمون و خطا، به مجموعه‌­ای از معیارهای کمی رسیده‌اند که می­‌تواند شادی یا حس رضایت از زندگی را تامین کند. این مجموعه عوامل شامل مواردی مانند: سلامت، ثروت، مصاحبت و امنیت می­‌شود. با تکیه بر این چهار عامل، سازمان­‌های مختلف، گزارش­‌هایی را منتشر می­‌کنند که معروف‌­ترین آن‌ها گزارش رضایت جهانی، شاخص توسعه انسانی (HDI) و شاخص سیاره شاد (HPI) است. هر کدام از این شاخص­‌ها، ابزار اندازه‌­گیری خاص خود را دارند که قصد ما در این مطلب، بررسی تخصصی و پژوهشی نیست، پس به اصل موضوع می‌پردازیم.

همچنین چند سالی است که جهان با بیماری کووید 19 دست به گریبان است، در این مطلب تاثیر کرونا و شادی را هم در جوامع مختلف بررسی می‌کنیم و می‌بینیم آیا کرونا تاثیری در شادترین کشور جهان گذاشته است یا خیر؟  

نحوه ارزیابی میزان رضایت از زندگی

گزارش شادی جهانی از سال 2012 شروع به کار کرده و هر سال معیارهایش کمی تغییر می‌کند. محققان برای نظرسنجی امسال، سال 2022، به طور خاص شش مورد زیر را در بین 149 کشور در سه سال گذشته درنظر گرفته و به تجزیه و تحلیل آن پرداختند. موارد مورد بررسی سال 2022 برای شادترین کشور دنیا عبارت‌اند از:

سرانه تولید ناخالص داخلی

آزادی در انتخاب زندگی خود

امید به زندگی سالم

حمایت اجتماعی

سخاوت عموم مردم

درک سطوح فساد داخلی و خارجی

شاخص‌های HDI و HPI

‌منظور از شاخص توسعه انسانی (Human Development Index‌: HDI) بررسی زندگی طولانی و سالم، استاندارد زندگی مناسب و دانش است؛ زندگی سالم با امید به زندگی، استاندارد زندگی با سرانه درآمد ناخالص ملی و دانش با میانگین سال‌های تحصیل برای افراد بزرگسال (25 سال به بالا) و سال‌های مورد انتظار تحصیل برای کودکان در بدو ورود به مدرسه سنجیده می‌شود. اما HDI برای انتخاب شادترین کشور جهان، تنها بخشی از توسعه انسانی را بررسی می‌کند، نابرابری، فقر، امنیت و غیره در این شاخص‌ها قرار نمی‌گیرند. ولی اهمیت HDI در مقابل GNI (درآمد ناخالص ملی) مشخص می‌شود، در واقع HDI نشان می‌دهد که چگونه دو کشوری که سرانه GNI یکسانی دارند، در شاخص‌های توسعه انسانی متفاوت هستند. (برای آشکار شدن این موضوع، در بخش وضعیت کشورها در زمان کرونا توضیح داده‌ایم).

شاخص توسعه انسانی (HDI) و شاخص سیاره شاد (HPI) به شکل سالانه گزارشی ارائه می­‌دهند که میزان شادی و رضایت مردم را می­‌سنجد. یک ایراد اصلی این شاخص‌­­ها، استفاده از حامیان مالی یا همان اسپانسرها است. صرف حضور اسپانسر در آمارهای این چنینی، اعتبار و صداقت آن را زیر سوال می‌­برد. به علاوه این شاخص‌­ها، بیشتر متّکی به ابزارهای اندازه‌­گیری هستند. هدف نهایی از این آمار، فهمیدن میزان رضایت مردم از وضع زندگی‌­شان است. این در حالی است که در شاخص توسعه انسانی و شاخص سیاره شاد، درک و نظر شهروندان از شرایط زندگی‌­شان در نظر گرفته نشده یا تاثیر چندانی در نتیجه نهایی ندارد.

شاخص رضایت جهانی

یکی دیگر از سازمان­‌هایی که سالانه لیستی از 156 کشور جهان اعلام می­‌کند و آن‌­ها را بر اساس سطح شادی در جامعه می‌­سنجد، سازمان ملل است. این لیست با عنوان گزارش رضایت جهانی، از سوی دایره راه­کارهای توسعه پایدار (یکی از بخش‌­های اصلی سازمان ملل)، ارائه می‌­شود. اساس این رتبه­‌بندی، میزان رضایتی است که شهروندان از زندگی در یک کشور خاص احساس می‌­کنند. نحوه کار دایره راه­کارهای توسعه پایدار به این شکل است که مجموعه‌­ای از کارشناسان اقتصاد، متخصّصین مغز و اعصاب و کارشناسان آمار را در مقاصد مختلف استخدام می‌­کند. این کارشناسان با ابزارهای گوناگون، شرایط فردی شهروندان یک جامعه را بررسی می­‌کنند و در نهایت به یک گزارش جامع از وضعیت سلامت و میزان رضایت مردم می‌­رسند. پایه و اساس این شاخص با آمارهای مشابه متفاوت است.

دایره راه­کارهای توسعه پایدار، تمام داده­‌های خود را از نمونه­‌های جمعیتی می­‌گیرد. برای این کار نظرسنجی‌­هایی تهیه شده­ که کیفیت زندگی را تحلیل می­‌کنند و در نهایت نشان می‌­دهند یک فرد خاص در چه شرایطی زندگی می‌­کند. سوالاتی که در نظرسنجی مطرح می‌­شوند، ساده و بدون ابهام هستند. علاوه بر آن، در هر کشور حداقل 1000 نفر در این نظرسنجی شرکت می­‌کنند؛ این نظرسنجی به نام گالوپ معروف است و مثلا یکی از سوال‌های آن که به نام نردبان کانتریل (Cantril) شناخته می‌شود، به این شکل است:

«فرض کنید زندگی، نردبانی با 10 پله است که از 0 تا 10 شماره‌­گذاری شده­. اولین پله شماره 0 و آخرین پله شماره 10 است. بالای نردبان بهترین زندگی ممکن برای شما و پایین نردبان بدترین زندگی ممکن را نمایش می‌­دهد. در این لحظه از زندگی، احساس می­‌کنید روی کدام پله ایستاده‌­اید؟»

البته تأکید بر استفاده از داده­‌های فردی به این معنا نیست که این آمار پایه و اساس علمی ندارد. شرایط اقتصادی و اجتماعی را هم در نتایج آمارهای این سازمان در نظر گرفته‌­اند. افزون بر آن، تولید ناخالص ملی، حمایت اجتماعی، امید به زندگی، حق انتخاب آزادانه، سخاوت و رویکرد افراد به فساد نیز جزو معیارهای گزارش شادترین کشور دنیا است. 

شادترین کشور جهان کجاست؟

فنلاند از سال 2018 در صدر جدول قرار دارد و در سال 2022 برای پنجمین بار پیاپی، شادترین کشور جهان شده است. کشورهای دیگری که با فنلاند در این لیست هستند کمابیش مانند آمار سال‌­های گذشته است. در زیر لیست شادترین کشورهای جهان را به ترتیب می‌بینیم:

فنلاند
دانمارک
ایسلند
سوئیس
هلند
لوکزامبورگ
سوئد
نروژ
نیوزلند
اتریش
استرلیا
ایرلند
آلمان
کانادا
آمریکا
انگلستان

شادترین شهرهای جهان

امسال نیز مانند دوره گذشته، گزارش رضایت جهانی، شهرهای شاد جهان هم اعلام کرده است. جای تعجب نیست که پایتخت فنلاند، هلسینکی، به عنوان شادترین شهر جهان انتخاب شده است. در گزارش شادترین شهرهای جهان، رتبه‌بندی بر اساس گزارش‌های شهروندان هر شهر از نحوه ارزیابی کیفیت زندگی‌شان است. در این گزارش، شهروندان، خود عوامل موثر در شادی را می‌سنجند و آزاد هستند تا تمام عوامل (قابل مشاهده یا غیرقابل مشاهده برای محققان) که برایشان مهم است را بیان کنند. این گزارش به نوعی شادترین مردم دنیا را هم نشان می‌دهد. در اینجا، لیستی از سایر شهرهای ذکر شده در گزارش را می‌­بینید.

هلسینکی، فنلاند
آرهوس، دانمارک
ولینگتون، نیوزلند
زوریخ، سوئیس
کوپنهاگ، دانمارک
برگن، نروژ
اوسلو، نروژ
استکهلم، سوئد
بریزبین، استرالیا

غمگین ترین کشور دنیا کجاست؟

در گزارش اعلام شده، نام 146 کشور ذکر شده است. در این بخش کشورهایی را می­‌بینیم که شهروندان آن­ها کم‌ترین میزان رضایت از زندگی را داشتند. افغانستان به عنوان اولین کشور غمگین جهان در صدر جدول قرار دارد. به نظر می‌رسد این کشور را می‌توان افسرده ترین کشور جهان هم نامید.

افغانستان
زیمبابوه
رواندا
بوتسوانا
لسوتو
سودان جنوبی
جمهوری آفریقای مرکزی
تانزانیا
یمن
مالاوی
هند

جغرافیای رضایت جهانی

قابل پیش­بینی است که میزان رضایت و خشنودی شهروندان، با میزان فقر و امنیت کشورها ارتباط مستقیم داشته باشد. به جز نیوزلند، سایر کشورهای شاد در اروپا قرار دارند. در لیست غمگین ترین کشور دنیا نیز، کشورهایی را می‌­بینیم که ثبات سیاسی و اقتصادی ندارند. به علاوه، منطقه اسکاندیناوی شادترین بخش کره زمین و آفریقا، غمگین­‌ترین بخش آن است. بنابراین اگر دوست دارید شادترین کشورهای جهان را ببینید، می‌توانید با تورهای اروپا سفر کنید و از این کشورها بازدید کنید.

ایران جزو شادترین یا غمگین ترین کشور جهان است؟

ایران نیز یکی از 146 کشوری است که در گزارش شادترین کشور جهان نام برده شده است. در آخرین رتبه‌­بندی این سازمان، ایران رتبه 110 را به خود اختصاص داده. از بین همسایگان ایران، ترکمنستان در رتبه 78، ارمنستان 82، آذربایجان 92، عراق 107، ترکیه 112، پاکستان 121 و افغانستان در رتبه 146 به عنوان افسرده ترین کشور جهان قرار دارند. در هر آماری که هر سازمانی اعلام ­می­‌کند، احتمال خطا و اشتباه وجود دارد؛ چرا که نتیجه دقیق این گزارش­‌ها به دقت و صحت اطلاعات اولیه بستگی دارد. در بسیاری از کشورها به دست آوردن چنین اطلاعاتی دشوار است. با وجود اینکه آمار پیش رو یکی از معتبرترین آمار اعلام شده از سوی سازمان­‌های بین­‌المللی است، باز هم توصیه می‌­کنیم احتمال خطا را در نظر داشته باشید.

آیا کرونا شادی جهانی را تحت تاثیر قرار داده است؟

پس از همه‌گیری کرونا، مقامات دولتی و سیاستمداران نگران تاثیر این بیماری بر سلامت عمومی مردم و اقتصاد کشورها هستند. به همین دلیل، محققان در 95 کشور با استفاده از نظرسنجی گالوپ شروع به تجزیه و تحلیل این امر کرده‌اند، در نهایت به طور شگفت‌آور و عجیبی مشخص شده که دنیای بعد از کرونا به همان اندازه قبل از کرونا خوشحال است، برای مثال، فنلاند هنوز به عنوان شادترین کشور جهان معرفی می‌شود. میانگین امتیاز نشان می‌داد که شادی جهانی در بین سال‌های 2017 تا 2019 از 5.81 به 5.85 در سال 2020 رسیده است! اما نکته اصلی در این موضوع این است که الگوی رضایت از زندگی تغییر کرده و باعث شده افراد مسن نسبت به جوان‌‌ها شادتر باشند. اما چرا و چطور؟

افراد مسن بعد از همه‌گیری کرونا:

ارتباطات مجازی بیشتری با خانواده خود داشته‌اند.

در کشورهایی که قرنطینه به طور جدی انجام شده، آنها از این که دولت و جامعه برای محافظت از آنها قدمی برداشته، احساس رضایت داشته‌اند.

اما در مقابل جوانان بعد از همه‌گیری کرونا:

مشاغل خود را از دست داده‌اند.

زنان به‌خصوص در کشورهای ثروتمند، بعد از تعطیلی مدارس، مجبور به مراقب و نگهداری از کودکان شده‌اند.

به علت از دست دادن زندگی اجتماعی معمول و ندیدن دوستان خود بیشتر رنج می‌برند.

اما مسئله‌ای که باید در بین این دو گروه مورد توجه قرار گیرد، سلامت عمومی آنها و تغییر معیار سلامت در زمان کرونا است، به این معنی که به طور معمول درصد سلامتی جوان‌ترها نسبت به افراد مسن بیشتر است و اینکه افراد مسن در دوران شیوع کرونا، احساس سلامتی بیشتری می‌کنند، به این دلیل است که با کمک جامعه توانسته‌اند از بیماری که باعث مرگ آنها می‌شود، فاصله بگیرند.

وضعیت کشورها در زمان کرونا

ارزیابی وضعیت کشورها در زمان همه‌گیری کرونا کمی مشکل است، چرا که باید وضعیت رسیدگی کلی جامعه توسط دولت و مردم سنجیده شود، علاوه بر اینکه مردم در هر کشور با تجربه‌های متفاوتی دست و پنجه نرم کرده‌اند. از طرفی بعضی از کشورها به دلایل مختلفی نتوانسته‌اند که مردم را در مقابل کرونا مصون نگه دارند، عواملی مثل فقر، نداشتن تجربه در مقابله با بیماری‌های واگیردار، فساد گسترده در بین اعضای دولت‌ها، عدم مدیریت درست در کنترل مرزهای کشور و حتی منفور بودن دولت در برابر مردم.

برای مثال آلمان در زمان همه‌گیری کرونا، بهتر از بسیاری کشورهای اروپایی و حتی کل دنیا مبارزه کرد، همین امر باعث شد که از رده پانزدهمین کشور شاد به رده هفتم برسد؛ شاید با توجه به سیاست‌های دولت آلمان در برابر کرونا، خوشحال ترین کشور دنیا در این دوره آلمان باشد. در مقابل، بریتانیا در این دوران دچار افت و تنزل رتبه شد، عده‌ای علت آن را مربوط به برنامه واکسیناسیون این کشور می‌دانند که ابتدا افراد مسن را واکسینه کرده است.

یک مسئله جالب و قابل تامل در گزارش جهانی شادی نشان داده که شادی کشورها در برابر کرونا مقاومت ایجاد نمی‌کند، بلکه چیزی که باعث می‌شود شادی یک جامعه طی چنین جریان‌هایی حفظ شود، اعتماد مردم به دولت‌ها است.

از طرفی کشورهایی که اولویت کار خود را برای سرکوب و ریشه‌کنی کرونا قرار داده‌اند، هم نرخ مرگ و میر ناشی از این بیماری را پایین نگه داشته‌اند و هم ابعاد اقتصادی و اجتماعی بهتری به‌دست آورده‌اند. علاوه بر اینکه کشورهایی که بالاترین رتبه را در این گزارش به‌دست آورده‌اند، سطح اعتماد مردم به دولت‌‌شان بیشتر است، مردم برنامه‌های رفاهی بسیار قوی از طرف دولت دارند؛ برای مثال نیوزلند در سیاست جدید خود رفاه مردم را عامل مهم‌تری از رشد محصول داخلی می‌داند یا فنلاند تعادل بین کار و زندگی را در اولویت قرار داده است، در مقابل افغانستان کشوری جنگ‌زده است، خشونت در جامعه بسیار و زنان جزو آسیب‌پذیرترین گروه‌ها هستند. به همین دلیل اولین کشور غمگین جهان نام گرفته است.

سخن آخر

مسئله‌ای که در آخرین نظرسنجی و گزارش سالانه شادی جهانی (دهمین سال برگزاری شادترین کشور جهان) منتشر شده، نشان دهنده این است که در زمان‌هایی مثل همه‌گیری کرونا میزان کمک‌های داوطلبانه مردم حدود 25 درصد افزایش یافته است؛ مردم برای پر کردن شکاف‌ها و کم‌کاری‌های دولت، با ایجاد شبکه‌های متعدد، نیاز هم را پاسخ داده‌اند، اما این موج خیرخواهی بیشتر از سوی کشورهایی بوده که سطح رفاه مناسبی داشته‌اند. به این ترتیب با کمک به نیازمندان، یک موج شادی برای آنها ایجاد می‌شود.




لست سکند
مطالب مرتبط
پنجره
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
گردشگری به روایت تصویر
نگاه دوم
یادداشت
مناطق آزاد
داغ
پربازدیدها
آخرین اخبار