گردشبان (gardeshban.ir) : ابرکوه یکی از شهرهای تاریخی استان و از 14 شهر نمونه گردشگری کشور محسوب میشود که در فاصله 140 کیلومتری جنوب غربی یزد و در مسیر جاده یزد به شیراز واقع شده است.
ابرکوه دارای بیش از 400 اثر تاریخی است که از این تعداد 136 اثر و در سال 1395 نیز قسمتی از بافت تاریخی و ارزشمند این شهر به مساحت 162 هکتار در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
از میان آثار ثبتی شهرستان ابرکوه تعداد 124 اثر غیرمنقول و 9 اثر از جمله چنته بافی، غذای محلی دَرَنجوش، قفلسازی، گیوهدوزی، عروسک جُلی، مراسمهای مذهبی عمه کُبارَم، جوش دور، زنجیرزنی جفتی و موسیقی محرم ابرکوه از آثار ناملموس هستند.
ابرکوه همچنین سه اثر طبیعی دارد که از مهمترین آنها درخت سرو 4500 ساله است که به عنوان دومین موجود کهنسال جهان شناخته میشود، درختان بنه بداف و پده هارونی از دیگر دختان کهنسال این شهر و از آثار طبیعی آن است.
گنبد عالی ابرکوه یکی از بناهای سنگی و استوار این شهر است که به عنوان اولین اثر ثبتی استان یزد در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و از جمله شاهکارهای معماری قرن پنجم است که اکنون در آستانه برگزاری مراسم ملی هزاره است.
مقبره طاووس الحرمین و منارههای نظامیه نیز که متعلق به قرن هشتم است، دیگر اثر ثبتی مهم استان یزد محسوب میشود.
مسجد جامع ابرکوه متعلق به دوره سلجوقیان، مسجد بیرون که منزلگاه امام رضا (ع) در سفر به طوس بوده است، مجموعه طرح پردیسان شامل تعدادی از خانههای ارزشمند دوره قاجاری شامل خانه های تاریخی آقازاده، موسوی، سید علی آقا، حسینی دوست و حاجی خان، همچنین آرامگاه عزیزالدین نسفی، خندقهای سنگی دوره ساسانی، قلعه حسن خان از دوره زندیه، ارگ شهرسب، قلعه بداف و هارونی، یخچالهای خشتی و قلاع متعدد هم از آثار تاریخی معروف ابرکوه هستند.
دربارهی معرفی جاذبههای دیدنی شهرستان ابرکوه میتوان به وجود سایتها و محوطههای تاریخی بخش بهمن متعلق به دوره هخامنشی و پیش از اسلام، کوه پنجانگشتی در منطقه هارونی، قناتهای بزرگ و متعدد، منطقه کویری واقع در روستای کلپه، کوه و چشمه آب متک و کوههای اطراف در مسیر جاده ابرکوه به فراغه نیز اشاره کرد.
همچنین مجموعه کوه اعلا شامل کوه عیش، دره عباسی، دره انجیری، کوه چکو و سنگنگارههای منطقه تیجرد، چشمه آبترش در مسیر جاده جرقوییه و کوه خاکک از جمله مناطقی است که میتواند برای گردشگران و میهمانان نوروزی خاطرههای خوبی را رقم بزند.
روستاهای شهرسب، هارونی، هک، بداف، فراغه و اسفند آباد شش روستای هدف گردشگری شهرستان ابرکوه هستند. ابرکوه دارای پنج منطقه نمونه گردشگری از جمله بافت تاریخی، کفه نصرتآباد، روستای احمدآباد، شهرسب و هارونی نیز هست.
هماکنون در این شهرستان تعداد شش بومگردی شامل سرو کهن، عبدالغفاری، تیزک، سرای یادگار، باب حسن، ده عرب و گلدشت، دو اقامتگاه سنتی مجموعه آقازاده و خانه مستوفی، دو سفرهخانه سنتی کومه بیبی سید و بیبی شیرین، خانه مسافر عدالت، مجتمعهای بینراهی سبحان و بابا کوهی و رستوران سنتی شاهنامه آماده استقبال و پذیرایی از میهمانان نوروزی و گردشگران هستند.
«مجاهد کرباسی» رییس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری ابرکوه میگوید: شهرستان ابرکوه که در مابین مثلث طلایی گردشگری کشور یعنی استان های یزد، فارس و اصفهان واقع شده است با پتانسیلها و قابلیتهای متعدد بنا به گفته «علیاصغر مونسان» رییس سازمان میراث فرهنگی کشور میتواند به عنوان ابرقدرت گردشگری ایران معرفی شود.