گردشبان (gardeshban.ir) : بارندگیهای اخیر و وقوع سیل در استانهای مختلف علاوه برآنکه سبب تخریب برخی از بناهای تاریخی و آسیب میراث فرهنگی شده، رانش زمین و به تبع آن رانش تپههای باستانی را نیز در پی داشته است که در نتیجه بسیاری از محوطههای باستانی نیز زیر آب رفتند و لایههای باستانشناسی توسط آب شسته و از بین رفتند.
در این میان استان لرستان به واسطه میزان بارش و وقوع سیل با آسیبهای فراوانی روبه رو شد. محمدرضا محمدیان (مسئول باستانشناسی استان لرستان) با اشاره به آنکه بیشترین آسیب به محوطههای باستانی استان در حاشیه رودخانه سیمره وارد شده است، گفت: از آنجایی که ارتفاع آب در سد سیمره بالا آمده، بسیاری از آثاری که در شهرستان کوهدشت قرار دارند زیر آب رفتهاند. درواقع میتوان گفت، در حال حاضر ۲۰ محوطه تاریخی در سیمره زیر آب رفته است.
او ادامه داد: از میان محوطهها و آثاری که در نزدیکی سیمره زیر آب رفتهاند ۱۷ محوطه و اثر، ثبت ملی هستند و ۳ محوطه هنوز ثبت ملی نشدهاند. البته هیچ مشکلی برای سنگ نگارههای کوهدشت بوجود نیامده. در این میان باید توجه داشت که تپههای تاریخی که زیر آب میروند و دچار آبشستگی میشوند، لایههای باستانی آنها نیز از بین میرود. نفوذ آب سبب آشفتگی لایههای باستانی میشوند و از آنجا که بسیاری از این محوطهها کاوش نشدهاند، دیگر امکان کاوش وجود نخواهد داشت. گرچه در سالهای قبل، قبل از آبگیری سد سیمره، شاهد کاوشهای اضطراری در منطقه بودیم.
محمدیان درخصوص وضعیت سایر محوطهها و تپههای تاریخی لرستان که اکنون زیر آب هستند و دچار رانش شدهاند نیز گفت: به غیر از کوهدشت که بیشترین میزان خسارت را داشت و همچنان آثار تاریخی زیر آب مدفون هستند، در سایر شهرستانها نیز شاهد آبشستگی و رانش آثار تاریخی بودیم چنانکه یک اثر در پل دختر، دو اثر مانند روستای فهره در الیگودرز که دربرگیرنده تپه و قلعه تاریخی بود و دچار ریزش شد، ۵ اثر مانند تپه ده محسن در خرم آباد، ۴ اثر در درود، ۴ اثر همچون تپه سراب چنار در الشتر و ۲ اثر مانند تپه شرف آباد در نورآباد با مشکلات سیل زدگی روبه رو شدند. البته آثار و محوطههای تاریخی در شهرستان رومشگان و ازنا آسیب ندیدند.
مسئول باستانشناسی استان لرستان با اشاره به شاخصترین آثاری که زیر آب است، گفت: در پلدختر شاهد ریزش قلعه تاریخی بابا بهرام بودیم. در بروجرد نیز تپههای بزازنا و طنجور آسیب دیدند.
در این میان روحالله شیرازی (رئیس پژوهشکده باستانشناسی) با اشاره به آنکه اغلب تپههای باستانی در این شرایط دچار آبشستگی شدهاند، به ایلنا گفت: این اتفاق در خوزستان شدت داشته است چنانکه تاکنون براثر شسته شدن تپهها، از برخی از آنها آثار تاریخی به دست آمده است. اما با توجه به شرایط موجود و با وجود مکاتباتی که داشتیم، به دلیل مشکلاتِ موجود و تخریب راههای دسترسی، هنوز وضعیت تپهها و محوطههای تاریخی پایش نشده است و برآوری از خسارت وارده نداریم.