گردشبان (gardeshban.ir) : در این منطقه ارگ مرموزی وجود دارد که همچنان پس از گذشت سالیان زیاد رگههای حیات در آن به چشم میخورد. این میراث ماندگار که به نام قلعه بیاضه شهرت دارد همانند زیبای خفته، کم کم رو به زوال می رود و فریادرسی برای کمک به آن وجود ندارد. در این مطلب قصد داریم تا شما را مهمان این قلعهی مرموز کنیم، پس تا انتهای مطلب همراهمان بمانید.
طبق اسنادی که از گذشته بر جای مانده است قلعه باستانی بیاضه در دورهی اسماعیلیان، یکی از قرارگاههای طرفداران حسن صباح بود که این شخص بنیان گذار دولت اسماعیلیه در ایران است. اسماعیلیه قسمتهای زیادی را محل استقرار نیروهای خود قرار داده بودند که قلعه بیاضه هم یکی از آنها به حساب میآید که در سفرنامهی حکیم ناصرخسرو نیز ردی از نام این قلعه وجود دارد. طبق گفتهی ناصرخسرو در گذر از راه نائین به طبس در روستای بیاضه اقامت داشته و از این مکان به نام قلعهی کهن یاد می کند.
از نظر ویژگیهای قلعه بیاضه یا ارگ بیاضه میتوان گفت که این بنا، نمونهای از قلعه و دژهای مناطق کویری است. این یادگار هزار ساله در چند طبقه ساخته شده است و دارای خندق عریضی در دور تا دور قلعه نیز هست که عمق زیادی دارد و یک مجموعهی خشتی وسیع متصل به هم در اطراف آن وجود دارد که مربوط به دورهی ساسانیان است و به دورهی تاریخی بعد از اسلام تعلق دارد. این قلعه در روستای بیاضه شهرستان خور و بیابانک قرار دارد که منطقهای با ویژگیهای آب و هوای مناطق کویری است. قلعه قرنها کارکردهای دفاعی و مسکونی داشته و اتاقهای متعدد پیچ در پیچی در آن وجود داشته است. از تجهیزات داخل قلعه چاههای متعدد، کانال داخلی خندق، آسیابهای دستی و سه میدانگاه را میتوان نام برد.