وارد میدان نقش جهان که بشوید سمت راستِ سردر بازار قیصریه، راسته بازار قنادها است. وارد این راسته شوید. در انتها به یک سه راهی خواهید رسید که تابلوی مدرسه علمیه ملاعبدالله به چشم میخورد. سمت راست این سه راهی و سپس اولین کوچه سمت چپ به کوچه چاه حاج میرزا میرسد. کمی جلوتر «قهوه خانه حاج میرزا» قرار دارد …
چاه حاج میرزا یکی از قدیمیترین قهوه خانههای ایران است. این قهوهخانه با نام چاه حاج میرزا (مالک چاهی در همین محل) نخستین بار در زمان صفویان راه اندازی شد. در ابتدا خسته خانه نام داشت زیرا مردم برای رفع خستگی به آنجا میرفتند ولی کمکم این سرا به سرای طوطی، چایخانه و قهوه خانه تغییر نام داد و هم اکنون نیز در بین محلیها به سرای حاج میرزا معروف است.
این مکان فقط یک قهوه خانه معمولی نیست بلکه موزهای از اشیاء قدیمی است ؛ از خنجر و نیزه گرفته تا ادوات تعزیه خوانی، شاهنامه خوانی، نقالی، کتابها و عکسهایی قدیمی … این اشیاء و اسناد قدیمی توسط حاج میرزا و خانوادهاش به خاطر علاقه زیادی که به اشیاء قدیمی داشتهاند، جمع آوری شده و امروز به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری اصفهان مطرح است.
اگر به این قهره خانه تاریخی رفتید سوار بر ماشین زمان خواهید شد و به گذشته سفر خواهید کرد. برای این سفر باید چند ساعت و حتی بیشتر وقت بگذارید. مرور تاریخ چند صد ساله این قهوه خانه زمان و حوصله میخواهد. سقف آن مملو از عکس و نقاشی و آویزهای مختلف است و دیوارهایش پر از وسایلی قدیمی و تاریخی که هر کدامشان قصهای درون خود دارند.
این قهوه خانه به شدت مورد علاقه گردشگران خارجی است. ساعتها در آن میمانند و عکس میگیرند. اینجا قهوه و چای طعم تاریخ میدهد. آنتونی بوردن سرآشپز، نویسنده، مجری و گردشگر معروف آمریکایی نیز پیش از خودکشی به این قهوه خانه تاریخی آمده بود و دیزی آن را خورده بود.
سرای حاج میرزا ۲۰ اسفندماه ۱۳۸۵ با شماره ۱۸۱۰۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تصاویری از آن را در زیر ببینید.