گردشبان (gardeshban.ir) : اسهال و استفراغ شایعترین بیماریهای تابستان و ماههای گرم سال هستند و پیامدهای ناشی از آنها به قدری جدی است که میتواند سلامتی ما را به خطر بیندازد. به همین دلیل لازم است خطر ابتلا به این بیماریها را جدی بگیریم. برای در امان ماندن از این مشکلات باید از عوامل بروز اسهال و استفراغ در تابستان و راههای پیشگیری از آنها آگاه باشیم.
اسهال در تابستان
اسهال از جمله مشکلاتی است که گهگاه برای همهی ما پیش میآید، اما با بالا رفتن دمای هوا در تابستان و ماههای گرم سال، خطر ابتلا به آن بیشتر میشود. این مسأله به دلیل التهابات معدهای و رودهای شدید ناشی از عفونتهای باکتریایی در معده و رودهها است. شایعترین علل بروز اسهال در تابستانها عفونتهای ناشی از انگلهای میکروسکوپی است که از شخصی به شخص دیگر یا از طریق حیوانات منتقل میشوند. اسهال میتواند با مشکلات دیگری مثل دردهای شکمی، بی اشتهایی، حالت تهوع، تب خفیف، کاهش وزن و استفراغ همراه باشد. این بیماریها به ویژه از طریق آب آلوده یا آب مراکز تفریحی (مثل استخرها) منتقل میشوند. در خصوص انتقال بیماری از حیوان به انسان، این اتفاق از طریق مدفوع یا دهان حیوان رخ دهد و میتواند باعث آلودگی آب و مواد غذایی شود.
راههای پیشگیری از اسهال در تابستان
دستها را مکررا و کاملا بشویید
اسهال میتواند از طریق تماس نزدیک با ارگانیسمهای عفونی مثل ویروس ها، باکتریها و انگلها رخ دهد. برای اطمینان از در امان ماندن از آلودگی، از شستن منظم دستها غافل نشوید و این کار را دست کم به مدت ۲۰ ثانیه انجام دهید.
تا حد امکان از مصرف آنتی بیوتیکها خودداری کنید
آنتی بیوتیکها میتوانند تعادل میکروبی نرمال و استاندارد در رودهها به هم زنند و باعث بروز عفونتهای شدیدی شوند که منجر به اسهال میشود. به ویژه در تابستانها باید سعی کنید از مصرف آنتی بیوتیکها را برای عفونتهای جزئی خودداری کرده و به جای آن از دیگر روشهای درمانی استفاده کنید.
از غذاهای کم پخته یا نپخته دوری نکنید
موادغذاییای مثل گوشت و تخم مرغ را پیش از مصرف به طور کامل بپزید، چون ممکن است حاوی انگلها و باکتریهایی باشند که باعث بروز اسهال میشوند.
در زمان شنا کردن اقدامات پیشگیرانه را رعایت کنید
یکی از عوامل شایع بروز اسهال در تابستان ها، انتقال عفونت از طریق ویروسها و باکتریهای موجود در آب آلودهی استخرها است. این ویروسها میتوانند از طریق مقعد یک شخص به آب استخر و در نتیجه دیگران منتقل شوند. عفونت اسهالی میتواند تا ۲ هفته حتی بعد از بهبودی به دیگران انتقال یابد. برای احتیاط، بعد از شنا در استخر فورا دوش بگیرید و از بلعیدن آب استخر خودداری کنید.
از ایجاد تغییرات بزرگ در رژیم غذایی خود پرهیز کنید
مواد غذایی جدید را با احتیاط و به تدریج به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از ایجاد اختلال در میزان سوخت و ساز بدن و سیستم گوارش جلوگیری شود، چرا که این مسأله میتواند باعث عفونتهای باکتریایی شدیدی شود که منجر به التهابات معدهای و رودهای و بروز اسهال خواهند شد.
از مواد غذایی دارای خاصیت اسیدی دوری کنید
در تابستان بدن ما در برابر بیماریها آسیب پذیرتر میشود و خطر ابتلا به بیماریهای عفونی بالاتر میرود. به همین دلیل باید از خوردن میوههای اسیدی مثل انگور و پرتقال و مواد غذاییای که باعث روان شدن مدفوع و در نتیجه اسهال میشوند پرهیز کرد. بدن هر شخصی واکنش متفاوتی به مواد غذایی مختلف دارد؛ بنابراین مواد غذاییای که با بدن تان سازگار نیستند (مثل لاکتوز موجود در شیر) را به خاطر بسپارید و از مصرف آنها خودداری کنید. همچنین میزان مصرف کافئین را کاهش دهید، چون باعث روان شدن مدفوع میشود.
مواد غذایی خام را پیش از مصرف به خوبی تمیز کنید
مواد غذایی خام مثل میوهها و سبزیجات را پیش از مصرف کاملا بشویید چرا که محل مناسبی برای رشد باکتریهایی هستند که باعث عفونت شدید و در نتیجه اسهال میشوند.
مایعات زیاد مصرف کنید
در طول تابستان مایعات زیاد مصرف کنید تا بدن تان به طور طبیعی پاک سازی شود. اما مراقب آبهای آلوده باشید، چون اسهال یکی از شایعترین بیماریهای ناشی از آب آلوده است.
استفراغ و تهوع در تابستان
حالت تهوع احساس ناخوشایندی در معدهی ما ایجاد میکند که با میل به استفراغ همراه است. این مسأله دلایل مختلفی دارد. در تابستان و ماههای گرم سال، خطر بروز تهوع و استفراغ به میزان چشمگیری بالاتر میرود، چون در معرض گرمای شدید و میکرو ارگانیسمهایی قرار میگیریم که در هوای گرم رشد میکنند.
حالت تهوع و میل به استفراغ یکی از نشانههای شایع بیماریهای تابستانی است و میتواند نشان دهندهی مشکل جدی تری هم باشد.
شایعترین عوامل بروز حالت تهوع در تابستان چه هستند؟
مصرف غذاهای سنگین و مواد غذایی نامناسب (مواد غذایی چرب و تند و دیر غذا خوردن در شب ها)، ناکافی بودن آب مصرفی، قرار گرفتن در معرض آفتاب و دمای بالا یا سفر زیاد میتواند باعث حالت تهوع شود. به علاوه حالت تهوع میتواند از علائم اولیهی مسمومیت غذایی یا بروز عفونت در معده و روده بر اثر میکرو ارگانیسمها (ویروس ها، باکتریها و قارچ ها) باشد.
چرا حالت تهوع در تابستان شایع است؟
نامناسب بودن تغذیه مهمترین علت این مسأله است. اگر از طرفداران غذاهای چرب، پر نمک و تند هستید یا شبها دیر غذا میخورید، احتمال آنکه در تابستان دچار حالت تهوع شوید بیشتر از کسانی است که میوه و سبزیجات، غذاهای سبک و گوشتهای زود هضم مثل ماهی مصرف میکنند. در تابستان و ماههای گرم سال، بالا بودن دمای هوا قدرت تحمل بدن را کاهش میدهد. در این حالت، وقتی به معدهی خود فشار میآورید و معده تلاش میکند غذای زیاد یا نامناسبی را هضم کند، بدیهی است که در گوارش خود دچار مشکل میشوید. در صورتی که تحت فشار جسمانی زیادی قرار بگیرید این مشکلات تشدید میشود. حالت تهوع به همراه استفراغ، سوزش معده، نفخ و گاز معده از پیامدهای تغذیهی نامناسب در تابستان است.
مسمومیت غذایی در تابستانها امر شایعی است
تابستان و ماههای گرم سال به دلیل بالا رفتن دمای هوا، زمان مناسبی برای رشد میکرو ارگانیسمها هستند. اگر مواد غذایی در شرایط نامناسب و غیر بهداشتی تهیه و نگهداری شوند آلوده خواهند شد. در هنگام مسمومیت، تعداد میکرو ارگانیسمهای موجود در بدن افزایش مییابد، این مسأله بر سیستم گوارش تأثیر میگذارد و منجر به حالت تهوع میشود.
معمولا سه گروه از باکتریها عامل مسمومیتهای غذایی هستند: سالمونلا (عمدتا در گوشت و تخم مرغ)، استافیلوکوک (عمدتا در بستنی و سس مایونز) و کلستریدیوم (عمدتا در مواد غذایی کنسرو شده).
برای جلوگیری از مسمومیت غذایی در هنگام آماده سازی و ذخیرهی مواد غذایی در آشپزخانه نکات بهداشتی را رعایت کنید، دست هایتان را بشویید و از مواد غذاییای که ریسک بالایی دارند پرهیز کنید (مثل بستنیهای خانگی و گوشت کم پخته یا نپخته).
حالت تهوع و استفراغ ناشی از گرما زدگی و آفتاب زدگی
قرار گیری طولانی مدت در معرض آفتاب موجب میشود بدن مکانیزمی دفاعی برای خنک کردن مغز اتخاذ کند. در این حالت بدن خون «سرد» بیشتری به سمت مغز که دمای آن بالا رفته میفرستند و این مسأله باعث انبساط عروق خونی و در نتیجه سردردهای شدید، افزایش دمای بدن، حالت تهوع و احساس ناراحتی در معده، احساس گیجی، زنگ زدن گوش ها، اختلال دیداری و سرگیجه میشود.
گرما زدگی لزوما در نتیجهی قرار گرفتن در معرض آفتاب نیست و میتواند در نتیجهی بالا بودن دمای هوا در داخل خودرو یا در نزدیکی بعضی دستگاهها باشد. در این حالت، علائم مشابه آفتاب زدگی خواهد بود با این تفاوت که دمای بدن به ۴۰ درجهی سانتیگراد میرسد و سیستم عصبی مرکزی بدن دچار اختلال میشود؛ بنابراین در ساعات گرمتر روز از آفتاب دوری کنید و در سایه بمانید، از کارهای بدنی سنگین پرهیز کنید و آب زیادی بنوشید.
بیماری حرکت یا سفر باعث حالت تهوع میشود
تابستان فصل سفر است. به همین دلیل ممکن است در هنگام سفر با هر وسیلهای نشانههای ماشین گرفتگی یا بیماری سفر/حرکت به سراغ تان بیاید. این نشانهها عبارتند از حالت تهوع، سرگیجه، استفراغ و در اغلب موارد، افت فشار خون و خستگی. علت اصلی این مسأله کاملا طبیعی است و ناشی از عدم توانایی مغز در پردازش اطلاعات بسیار زیادی است که دریافت میکند و باعث ایجاد فاصله میان محرکها و واکنش بدن میشود.
حالت تهوع مسألهای طبیعی، اما استفراغ خطرناک است
بسیاری از بیماریهای تابستانی به خودی خود خطرناک نیستند و از آفتاب زدگی و گرما زدگی گرفته تا مسمومیت غذایی، با انجام درمان به موقع و مناسب پس از چند روز برطرف خواهند شد. با این حال، از آنجایی که معمولا حالت تهوع به استفراغ منتهی میشود، نباید به آن بی اعتنا بود. استفراغ مکرر، به ویژه در روزهای گرم تر، میتواند باعث کم آب شدن بدن و وارد شدن شوک به آن شود که مسألهی بسیار خطرناکی است. در این صورت مصرف مایعات یا استفاده از روشهای تزریقی (مثل سرم ها) اهمیت زیادی دارد.