گردشبان (gardeshban.ir) :
سیاره مریخ برای پژوهشگران حوزه علوم فضایی و نجوم بهعنوان یکی از جذابترین و اصلیترین حوزههای مطالعاتی محسوب شده و بشر از دیرباز به بررسی و تحقیق در مورد این سیاره سرخ پرداخته است.
بهتازگی اعلام شد که سازمان فضایی ناسا با همکاری آژانس فضایی اتحادیه اروپا (ESA) طی مأموریتی مشترک در نظر دارند با اعزام فضاپیما به مریخ، نمونههای متنوع، جدید و بکری را تا ده سال دیگر به کره زمین منتقل کنند.
برایان مویرهد (Brian Muirhead) دانشمند و پژوهشگر آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در کالیفرنیا، در این رابطه گفت: «ما باید نمونههای موادی را از مریخ به زمین آورده و در آزمایشگاه بررسی کنیم. این آزمایشها بسیار دقیقتر از آزمایشهای صورت گرفته روی این مواد در سطح خود مریخ خواهند بود.»
دانشمندان متعددی در آزمایشگاههای سراسر جهان به کمک این عملیات قادر خواهند بود تا نمونههایی از مریخ را بسیار دقیقتر تجزیهوتحلیل کنند. به اعتقاد کارشناسان، این مطالعات میتواند بسیار سودمندتر از تجزیهوتحلیلهای انجامگرفته توسط مریخ پیماهای پیشین بوده و بهاینترتیب دانشمندان قادر خواهند بود تا ازنظر بیولوژیکی تاریخ مریخ را درک کنند.
به گفته برایان مویرهد، محققان حتی میتوانند به کمک این نمونهها که قرار است در سال 2031 به زمین ارسال شود، نشانههایی از زندگی را در صخرههای مریخ پیدا کنند.
گفتنی است جزئیات این برنامه هنوز بهطور رسمی اعلامنشده و بر اساس اندک اطلاعات منتشرشده، قرار است یک مریخ پیمای شش چرخ، طی سالهای 2020 و 2021 در دهانه آتشفشانی Jezero و منطقهای که به نظر میرسد یک دلتای رودخانهای باستانی در این سیاره باشد، به مطالعه و کاوش بپردازد.
این مریخ پیما دارای 43 لوله نمونهبرداری ویژه است که به آن اجازه برداشتن 38 نمونه مختلف معدنی و بیولوژیکی احتمالی از سطح سیاره سرخ را میدهد.
گام مهم بعدی این پروژه، در سال 2026 با آغاز مأموریت ناسا تحت عنوان «NASA's Sample Retrieval Lander (SRL)» برداشته خواهد شد.به گفته مویرهد، این کاوشگر مریخنورد برخلاف بسیاری از نمونههای پیشین فاقد ابزارهای علمی بوده و تنها وظیفه نمونهبرداری و ارسال بخشهایی از مریخ را به زمین خواهد داشت.
این پروژه بسیار زمانبر بوده و انتظار میرود که مأموریت سطحی SRL به مدت هشت ماه به طول انجامد و شرایط مختلف این مأموریت و بهطور خاص شرایط اتمسفر مریخ، آن را تبدیل به پروژهای بسیار چالشبرانگیز کرده است.
این پژوهشها از این نظر دارای اهمیت است که دانشمندان در پی یافتن پاسخی برای این موضوع هستند که چگونه سیاره مریخ با دارا بودن آب و هوائی مرطوب و گرم به شرایط فعلی درآمده که بسیار سرد و خشک است.
به همین دلیل کسب هر نوع اطلاعاتی در مورد اینکه آبهای موجود در این سیاره به چه صورت نابودشده است و چه مقدار از آن بهصورت مایع یا منجمد وجود دارد، بسیار بااهمیت محسوب شده و موضوع کشف آب و نشانههای حیات در مریخ میتواند در مطالعات فضائی بسیار تأثیرگذار بوده و نقش مهمی در مطالعات آینده و اکتشافات مریخ ایفا کند.
یکی از مهمترین چالشهای موجود در این زمینه، استفاده از شرایط ویژه انطباق مدارهای مریخ و زمین برای انجام این مأموریت است و اگر برنامهریزی انجامشده تا سال 2026 به نتیجه نرسیده و مریخنورد این پروژه در این تاریخ پرتاب نشود، دانشمندان باید دو سال دیگر برای رسیدن به شرایط مداری دلخواه دو سیاره منظومه شمسی یعنی مریخ و زمین منتظر بمانند و عملیات در سال 2028 انجام شود که در این صورت تاریخ بازگشت و شروع مطالعه قطعات مریخ در سال 2031 خواهد بود.