گردشبان (gardeshban.ir) : شهرستان داورزن یکی از شهرستان های کوچک استان خراسان رضوی است، جایی که آبشار و کویر را با هم دارد. مرکز این شهرستان، شهر داورزن بوده که در 310 کیلومتری غرب مشهد واقع شده است. شهرستان داورزن در غربی ترین نقطه استان خراسان رضوی واقع و از این شهرستان با نام میقات الرضا نیز یاد می شود.
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان داورزن گفت: میراث فرهنگی شهرستان داورزن شامل آتشکده، کاروانسرا، حمام، مساجد، مدارس، برج و بارو، بافت های تاریخی بوده که از این موارد 68 اثر در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
محمد عبدالله زاده اظهار کرد: مرمت بناهای تاریخی استان روال طبیعی خود را طی می کنند؛ فقط در منطقه بهار، سیل در سال پیش به مناطقی در شهرستان آسیب هایی زده بود.
افزایش حفاری های غیر مجاز در فصل زمستان و بیکاری مردم شهرستان
وی با اشاره به اینکه حفاری های غیر مجاز فصلی دارد و اینطور نیست که هر لحظه مردم حفاری کنند، ادامه داد: الان که فصل کاشت، داشت و برداشت است مردم دنبال کشاورزی هستند، اما معمولا حفاری های غیرمجاز در زمستان و آن وقت که مردم بیکار می شوند، صورت می گیرد؛ زمانی که مردم در مزارع نیستند، زمینه برای حفاری های غیر مجاز، باز است.
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان داورزن در این باره افزود: ما در 38 روستای شهرستان داورزن انجمن های میراث فرهنگی داریم که چشم و گوش ما هستند و از این میراث حفاظت می کنند.
وی درباره تعیین حریم آثار باستانی و تاریخی شهرستان داورزن خاطر نشان کرد: در تعیین حریم باید نقشه برداری از آن بنا انجام شود، مالکین مشخص شوند و که بعد از آن به اثر حریم استان وارد می شوند، بررسی روی آن ها انجام می شود، نتیجه گیری می کنند و در نهایت خروجی آن برای تایید به تهران می رود.
مدیر اداره میراث فرهنگی شهرستان داورزن ادامه داد: ما این رویه را در شهرستان داورزن از طریق عکس های هوایی داریم که از آن وضعیت را می سنجیم که چه شکلی است، محدوده را تعیین می کنیم و بعد حریم یک، دو یا سه را برای اثر تعیین می کنیم که این کار اکنون در شرف انجام است که خوشبختانه با معاونت میراث فرهنگی اداره کل و ناظر کارگاه های شهرستان داورزن این کار را انجام می دهیم.
زیره، خاکشیر، فلفل قرمز ویژه و کنجد از سوغات داورزن
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان داورزن تصریح کرد: سوغات داورزن شامل زیره، خاکشیر، فلفل قرمز ویژه و کنجد است. تولید اول کشور در زمینه تولید و بسته بندی فلفل را داراست و همچنین تولید انبوه کنجد در روستای صدخرو دارد و فرآورده هایی نظیر حلوای کنجدی، حلوا ارده و ارده کنجد از این منطقه تولید می شود.
وی اضافه کرد: در روستای بروغن، کاشت، داشت و برداشت زیره صورت میگیرد و نیز در روستای کلاته مزینان بیشترین خاکشیر تولید می شود.
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان داورزن درباره میزان استقبال از سوغات شهرستان داورزن اظهار کرد: این محصولات در فروشگاه هایی که در مسیر راه قرار دارند به فروش می رسند و فروش آن خوب برآورد شده است.
عبدالله زاده ادامه داد: سوغات شهرستان داورزن به شهرهای دیگر صادر می شود. لازم به ذکر است که سوغات این شهرستان در حوزه کشاورزی و در بحث کاشت، داشت و برداشت آن، در سطح 25 روستا برای مردم شهرستان داورزن اشتغالزایی دارد.
وی در این خصوص ادامه داد: شهرستان داورزن یک نقطه شهری با 38 روستا است که در روستاهای کوهستانی آن بیشتر فلفل کاشت می شود و در روستاهای دشت و میان دشت زیره، خاکشیر و کنجد کاشت می شود.
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان داورزن تصریح کرد: این محصولات بعد از برداشت، خرمن کوبی، پاک شدن به مراکز فروش مانند سبزوار، مشهد و شهرهایی خارج از استان وارد می شوند که تنها فلفل در خود شهرستان بسته بندی می شود و دیگر محصولات به صورت کلی وارد شهرهای دیگر می شود.
پته دوزی، رودوزی روی پارچه ها، منبت روی چوب، سفال و سرامیک از صنایع دستی داورزن
عبدالله زاده درباره صنایع دستی شهرستان داورزن عنوان کرد: تاکنون برای هفت نفر کارت شناسایی فعال میراث فرهنگی صادر شده است. صنایع دستی بیشتر رودوزی ها، پته دوزی، رودوزی روی پارچه ها، منبت روی چوب، سفال و سرامیک است همچنین بزرگترین کارگاه سفال و سرامیک سازی غرب خراسان رضوی را در روستای مهر داریم.
مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان داورزن خاطر نشان کرد: یکی از طرح های بزرگ گردشگری که بعد از محرم اجرایی می شود، عمارت بی بی است که این عمارت یکی از اقامتگاه های خوب شهرستان داورزن شناخته می شود که به زودی پروانه بهره برداری می گیرد و آن را افتتاح می کنیم.
وجود بزرگترین آبشارهای خراسان رضوی در شهرستان داورزن
عبدالله زاده در خصوص میراث طبیعی شهرستان داورزن گفت: بزرگ ترین آبشارهای خراسان رضوی را در شهرستان داورزن داریم که در محلی موسوم به بافره وجود دارد که این آبشارها 86 متر ارتفاع و 35 حوضچه دارد که مطالعات پیرامون آن مبنی بر ثبت در میراث طبیعی را شروع کرده ایم.
وی افزود: 14 ورودی به کویر داورزن وجود دارد که از کاهک تا روستای نامن است؛ بررسی هایی بر نقاط کویری درحال انجام است که بتوانیم کویر داورزن را در فهرست میراث طبیعی ثبت کنیم.
وی درباره میراث معنوی شهرستان داورزن اظهار کرد: یکی از میراث معنوی این شهرستان، مراسم سنگ زنی بوده که در فهرست میراث معنوی ثبت شده است و دو اثر معنوی دیگر، برای ثبت در استان مصوب شده که قرار است برای ثبت نهایی به تهران روند.