گردشبان (gardeshban.ir) : مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب که پایگاه ۵ دوره تمدن ایرانیان به شمار می رود با وجود داشتن چند مسیر ارتباطی مختلف از تکاب، کردستان و زنجان، از راه دسترسی مناسب به عنوان حداقل امکانات محروم است.
کمعرض بودن راههای دسترسی، پیچهای متعدد و حادثه خیز جاده، دستاندازهای بیشمار از مشکلات این مجموعه تاریخی است و با گذشت بیش از ۱۶ سال از ثبت جهانی این مجموعه بینظیر اما هنوز این مشکلات به قوت خود باقی است و هر سال گردشگران داخلی و خارجی علاقمند به حضور در این مجموعه را با مشکل مواجه میسازد.
برای رسیدن به مجموعه جهانی تخت سلیمان مسیرهای متعددی از جمله دندی- زنجان – تکاب – تخت سلیمان، ارومیه – شاهین دژ- تکاب، جاده بیجار وجود دارد که این مسیرهای دسترسی به همراه سایر راه هایی که به این اثر جهانی ختم میشود نیازمند توجه هستند.
در حد فاصل مرکز بخش تخت سلیمان تا مجموعه جهانی تخت سلیمان تعدد نقاط حادثه خیز جاده به حدی است که رانندگان وسایل نقلیه و خودروها مجبورند به صورت مارپیچ در این مسیر حرکت کنند و خطرات بسیاری مراجعه کنندگان به مجموعه را تهدید میکند.
هیچ یک از جادههای دسترسی به مجموعه تخت سلیمان در جنوب استان آذربایجان غربی مناسب نیستند و مسیر دسترسی به این مجموعه از سمت شاهین دژ به دلیل وجود نقاط حادثه خیز، بسیار خطرناک است.
مسیر ۴۵ کیلومتری راه فرعی تکاب – تخت سلیمان نیز که جاده فرعی مسیر تردد اهالی ۱۲روستای تکاب به شمار میرود ضمن تردد احشام و ماشین آلات کشاورزی مسیر رفت و آمد گردشگران داخلی و خارجی است که وضعیت نامناسبی دارد.
راههای دسترسی به مجموعه جهانی تخت سلیمان مناسب نیست
حجت پیری یکی از گردشگرانی که از تهران برای بازدید تخت سلیمان تکاب آمده است، با گلایه شدید از وضعیت راههای دسترسی به این مجموعه جهانی میگوید: متاسفانه وضعیت راهها به حدی ناهموار و نامناسب است که گردشگران از حضور در این مجموعه را دچار پشیمانی میکند.
وی که اهل زنجان است با اشاره به اینکه مسیر دسترسی به این اثر جهانی بی نظیر از سمت زنجان پراز دستانداز است، میافزاید: در کنار مسیرهای ناهموار و نامناسب این مجموعه خدمات رفاهی و گردشگری مناسبی نیز در این مجموعه وجود ندارد.
پیری ادامه میدهد: سالهاست از ثبت جهانی این مجموعه می گذرد ولی نحوه حفاظت، ارائه خدمات رفاهی و گردشگری در این مجموعه در شان یک اثر محلی نیز نیست چه برسد به سطح جهانی در حالی که در بازدید از این مجموعه گردشگران خارجی زیادی نیز دیده میشد.
فاطمه علیزاده دیگر گردشگری که از استان ایلام برای بازدید از مجموعه جهانی تخت سلیمان به تکاب سفر کرده است نیز از وضعیت بسیار نامناسب راههای منتهی به مجموعه جهانی تخت سلیمان و حتی شهرستان تکاب گلایه مند بود.
وی در گفتوگو اظهار کرد: نه تنها وضعیت دسترسی به این مجموعه جهانی اصلا در شان گردشگری کشورمان و این اثر جهانی نیست بلکه هیچ خدمات رفاهی به خصوص سایه در فصل تابستان برای رفع خستگی گردشگران وجود ندارد.
علیزاده با تاکید بر اینکه کوچکترین خدمات رفاهی در این مجموعه به گردشگران ارائه میشود، میافزاید: جا تاسف دیگر اینکه هیچ راهنمای گردشگری با توجه به فصل گردشگری در این مجموعه جهانی مشاهده نکردیم.
وی انباشت زباله در دالانهای مجموعه جهانی تخت سلیمان را یکی از مواردی برشمرد که مورد گلایه همه گردشگران حاضر در این مجموعه بود و گفت: در کنار انباشت زباله، عدم توجه به نظافت، نبود حتی یک سطل زباله هیچ اهمیتی به نگهداری از این مجموعه جهانی صورت نمی گیرد.
وی با بیان اینکه این مجموعه جهانی باید برای حفظ هویت ایرانی و گردشگری کشورمان مورد حفاظت قرار گیرد ادامه میدهد، در مدت حضورم به همراه خانواده در این مجموعه جهانی بارها شاهد تخریب جزیی از سوی گردشگران حاضر در این مجموعه بودم در حالی که کسی نبود تا این امر را به گردشگران گوشزد کرده و برخوردی صورت گیرد.
۴ مسیر دسترسی به تخت سلیمان تکاب وضعیت نامناسبی دارند
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تکاب در خصوص وضعیت راههای دسترسی به مجموعه جهانی تخت سلیمان، گفت: مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب چهار مسیر دسترسی از استانهای کردستان، زنجان و نیز شهرستانهای شاهین دژ، دندی و بیجار دارد که هیچ کدام وضعیت مناسبی ندارند.
امیر مطلوبی با بیان اینکه هر سال وعدههای متعددی از سوی مسئولان برای بهبود شرایط داده میشود اما در عمل هیچ کدام محقق نمیشود، افزود: در جلسات کمیته برنامه ریزی شهرستان صحبت از رقمهای میلیاردی برای توسعه شهرستان و نیز راههای آن است اما تاکنون در عمل چیزی مشاهده نکردهایم.
وی با بیان اینکه اصلا وضعیت راههای دسترسی به تخت سلیمان در شان گردشگران و میهمانان این استان و حتی گردشگران خارجی نیست، ادامه داد: سالانه ۱۰۰ هزار گردشگر که ۶ هزار نفر آن گردشگران خارجی هستند از این مجموعه بازدید می کنند.
مطلوبی با بیان اینکه راه دسترسی مناسب مهمترین شرط توجه به حضور گردشگران و بازدید از جاذبههای گردشگری است، گفت: مجموعه جهانی تکاب دهههای زیادی است از امکانات زیرساختی رفاهی محروم است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تکاب بیان کرد: ۴۵ کیلومتر مسیر دسترسی این مجموعه جهانی از سمت شهرستان دیواندره و ۳۰ کیلومتر نیز از شهرستان دندی است که عملا غیرقابل استفاده است و توجهی به این وضعیت صورت نمیگیرد.
مطلوبی خاطرنشان کرد: در مسیر دسترسی از سمت شاهین دژ نیز تعدد نقاط حادثه خیز و دستانداز جاده به حدی است که رانندگان وسایل نقلیه و خودروها مجبورند به صورت مارپیچ در این مسیر حرکت کنند و خطرات بسیاری مراجعه کنندگان به مجموعه را تهدید میکند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تکاب با گلایه از بیتوجهی مسئولان به مسایل و مشکلات پیش روی این اثر جهانی، اظهار کرد: بهبود راههای دسترسی به مجموعه تخت سلیمان تکاب ضروری است.
وی با اشاره به شرایط جوی و برودت بالا هوا در این منطقه، گفت: سالهای اخیر برای بهبود مسیرهای دسترسی این اثر جهانی عملیات لکهگیری در جاده تکاب - تخت سیلمان صورت گرفت که متاسفانه در اثر بارشها و برف و نیز تردد امروز این بخشها مجدد تخریب شده و این عملیات تاثیری در بهبود جاده نداشته است.
مهمترین شکایت گردشگران مجموعه جهانی تخت سلیمان نبود راه دسترسی مناسب است
مدیرپایگاه مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب نیز در خصوص وضعیت راههای دسترسی و نیز نگهداری این اثر تاریخی، گفت: در حال حاضر مهمترین شکایت گردشگران مجموعه تاریخی تخت سلیمان نبود راه دسترسی مناسب است.
مظفر عباسزاده با بیان اینکه هم اکنون تمام جادههای منتهی به تخت سلیمان شرایط مطلوبی ندارند، افزود: در مسیر دسترسی از جاده زنجان به این اثر تاریخی هشت کیلومتر اصلا آسفالت نداشته و حتی زیرسازی مناسبی نیز صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه از سمت دسترسی از خود شهر تکاب به سمت اثر تاریخی ۱۵ کیلومتر از جاده به خصوص از سمت شهر تازه تاسیس تخت سلیمان نیز شرایط خیلی بدی دارد، گفت: فراهم نبودن جاده دسترسی مناسب موجب کاهش تعداد گردشگران داخلی و خارجی و نیز خلق خاطره تلخ برای گردشگرانی است که از این اثر بازدید میکنند.
عباسزاده در خصوص انباشت زباله و نیز تخریب این اثر تاریخی عنوان کرد: همه روزه بعد از اتمام روز راهنمایان گردشگری این اثر اقدام به نظافت و پاکسازی محیط این مجموعه می کنند اما متاسفانه شاهد هستیم گردشگران نیز در خصوص رعایت نظافت همکاری لازم را ندارند.
وی با بیان اینکه زبالههای ریخته شده در محل این اثر تاریخی عموما بطری آب معدنی، لاشه بلیط هست که از سوی گردشگران در محل ریخته میشوند، گفت: باید مردم و گردشگرانی که علاقمند به بازدید از آثار تاریخی هستند نهایت همکاری را در این خصوص داشته باشند.
مدیرپایگاه مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب با اشاره به اینکه مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب یک محوطه ۱۵ هکتاری است و در تمام دیوارها و مناطق این اثر امکان حضور نگهبان حفاظتی و راهنمای گردشگری وجود ندارد، گفت: در این خصوص نیز باید گردشگران نهایت همکاری و مشارکت در صیانت از این آثار و سایر آثار تاریخی مورد بازدید را داشته باشند.
وی با بیان اینکه در هر ۲۰ متر از این اثر تاریخی یک سطل زباله وجود دارد، عنوان کرد: در طول روز نیز از طریق بلندگو موارد ایمنی و بهداشتی به گردشگران متذکر میشود که امیدواریم بیش از پیش شاهد همکاری آنها در صیانت از این اثر و رعایت مسائل بهداشتی باشیم.
راههای دسترسی به جاذبههای گردشگری استان ساماندهی میشود
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی در خصوص عدم توجه به راههای دسترسی به مجموعه جهانی تکاب از ساماندهی راههای دسترسی به جاذبههای گردشگری استان خبر داد و گفت: مطالعات این طرح انجام شده و در صورت تخصیص اعتبار اجرایی میشود.
ابراهیم مبارکقدم با بیان اینکه برای هر کیلومتر از این جادهها هزینههای بالغ بر۳۰۰ میلیون تومان برای بهسازی و آسفالت جادههای منتهی به روستاهای هدف گردشگری استان نیاز است، عنوان کرد: متاسفانه جاده دسترسی به این مجموعه جهانی وضعیت خوبی نداشته ولی اقدامات برای بهبود این وضعیت در حال انجام است.
تخت سلیمان یا شهر گنجک در ۴۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب در یک درهی سرسبز در بلندی سه هزار متری، سرشار از جاذبههای کمنظیر طبیعی- تاریخی واقع شده، این ناحیه همان شهر مشهوری است که بنا به نوشتههای کهن، زادگاه زرتشت بوده و در نوشتههای پهلوی به نام «گنجک» خوانده شده، گیتا نویسان عرب آن را «شیز» گفتهاند، گذشته نگاران رومی و یونانی «گزکا» نوشتهاند و حمدالله مستوفی آن را به زبان مغولان «ستوریق» گفته است که امروزه تمام این آثار را تخت سلیمان مینامند.
تخت سلیمان در زمانهای پیش از تاریخ و دوران هخامنشی و اشکانی و ساسانی معبر شاهراههای عمده بود که از طرف همدان به طرف ارمنستان و آسیا صغیر رفته و از لحاظ لشکرکشی نیز اهمیت فوقالعادهای داشته و این مکان محل تلاقی و برخورد اقوام مختلف بوده است.
تخت سلیمان امروزی باقیمانده قلعه و آثار بزرگ و عمارات مخصوص برای سکونت موبدان بوده است که در زمان اشکانیان و ساسانیان در نهایت آبادی و اوج قدرت بوده و در نتیجه حمله رومیان و تاخت وتاز اقوام عرب و مغول ویران شده و آثار تمدن آن از بین رفته است.
مهر