گردشبان (gardeshban.ir) : البته شنا در دریا نیز یکی از جذابترین بخشهای این سفر محسوب میشود، ولی متاسفانه بهدلیل نداشتن مهارت کافی، عدم توجه به هشدارهای ماموران ساحلی، وضعیت دریا و... فرد غرق میشود و خاطرهای تلخ در ذهن و جان بازماندگان بر جای می گذارد.
نکته عجیبتر اینکه بعضی از افرادی که در دریا غرق شدهاند، شناگر بودهاند. حال این سؤال پیش میآید که با وجود مهارت، این افراد چرا قربانی چنین حادثهای میشوند؟ در پاسخ به این سؤال چنین میتوان گفت که شنا در دريا هرگز مشابه شنا در استخر نيست و علاوه بر دانستن فن شنا و داشتن مهارت زیاد، بايد عوامل دیگری شامل ويژگیهای آب دريا، خطرهای احتمالی و حتی اقدامهای لازم بههنگام غرق شدن را نيز باید شناخت.
دریا علاوه بر منظره زیبا، آرامش، لذت شنا در کنار ماهیها و موجودات دریایی و... دارای مخاطراتی است که بههنگام شنا باید به آنها توجه کرد؛
جریان آب
اغلب ما با خطر جریان آب و جزر و مد آشنا هستیم، ولی توجه چندانی به آن نمیکنیم. جریانهای ساحلی به جریانهایی گفته میشود که برخلاف امواج از سوی ساحل به سمت دریا حرکت میکنند. اگرچه شناگران ماهر از این توانایی برخوردار هستند که برخلاف جریان شنا کنند، ولی برای سایر افراد میتواند حادثه آفرین باشد و آنها را به اعماق دریا بکشد.
خطرناکترین این جریانها، جریانهای شکافنده یا مرگبار (Rip Currents) نام دارند. این جریانها، آبی را که موجها به سوی ساحل آوردهاند، به دریا باز میگردانند و یکی از مهمترین عوامل در غرق شدن انسانها محسوب میشوند؛ زیرا هرقدر هم شناگر ماهری باشید باید انرژی بسیار زیادی برای شنا برخلاف این جریان صرف کنید.
امواج
امواج در صورتیکه ارتفاع و قدرت زیادی داشته باشند، میتوانند برای شناگران خطرساز شوند؛ زیرا یک موج قوی میتواند فرد را با قدرت به صخرهها بکوبد. از اینرو، توجه به وضعیت هوا قبل از شنا یکی از عوامل ضروری محسوب میشود.
گرفتگی عضله
گرفتگی عضله یکی دیگر از عوامل و خطرهای شایع غرقشدگی در دریا محسوب میشود. کرمپ یا گرفتگی عضلهها معمولا در اثر سرما، فشار فیزیکی، تعریق و کمآبی اتفاق میافتد. نکته جالبتر اینکه احتمال وقوع آن برای هر کسی وجود دارد و برای جلوگیری از آن کافی است تا قبل از شنا به اندازه کافی آب بنوشید و خوراکیهای حاوی سدیم (نمک) و پتاسیم مصرف کنید.
سرما
کاهش دما باعث دشواری شنا و بالا رفتن ضربان قلب میشود و در نتیجه، این مسئله خطر ایست قلبی، سکته مغزی و واکنش سیستم ایمنی بدن را افزایش میدهد.
صخرهها
صخرههای ناهموار در کنار یا حتی کف دریا وجود دارند و امکان شناسایی همه آنها قبل از شنا ناممکن است. حتی یک جراحت کوچک کافی است تا شنا را دشوارتر کند. بنابراین، در صورت امکان از لباس شنا و جوراب مخصوص آن هنگام شنا در زیر آب استفاده کنید.
موجودات دریایی
اگرچه احتمال حمله موجودات دریایی کم است و بهندرت اتفاق میافتد، ولی ناممکن نیست. نکته قابلتوجه اینکه احتمال وقوع چنین حادثهای کاملا به منطقهای که در آن شنا میکنید، بستگی دارد. برای نمونه، نیش عروس دریایی دردناک است و میتواند به فلج یا شوک آنافیلاکتیک منجر شود. بنابراین، بهتر است قبل از شنا در مورد منطقه جستوجو و مطالعه کوتاهی داشته باشید. در این رابطه، شنا در مناطقی مانند محل زندگی کوسهها (برخی سواحل خلیج فارس) نیز خطرناک است.
گیاهان دریایی
بههنگام شنا این امکان وجود دارد تا علفهای هرز و گیاهان دریایی به دور پای شناگر پیچیده و شنا را برای وی سخت کنند. از اینرو، بهتر است تا از شنا در مناطقی که تیرهتر به نظر میرسند خودداری کنید که نشانه وجود انبوه این نوع علفها و گیاهان است.
آفتابسوختگی
اگرچه چندان خطر مهلکی ندارد، ولی آفتاب سوختگی نیز یکی از عوامل خطرساز در دریا محسوب میشود؛ زیرا دریا نهتنها امواج خورشید را انعکاس میدهد و تقویت میکند، بلکه کرم و ضدآفتاب را نیز پاک میکند. بنابراین، بهتر است تا از کرمها و محصولات ضدآب استفاده کنید یا مرتب از آب خارج شوید و دوباره از آنها استفاده کنید.
اگرچه شنا در دریا مخاطراتی بههمراه دارد، ولی با رعایت چند نکته میتوان ضمن حفظ ایمنی از تفریح در دریا لذت برد؛
از شنای انفرادی در دریا خودداری کنید و حتی اگر شناگری ماهر هستید همیشه به اتفاق دوستان یا خانواده در دریا شنا کنید. همچنین، بههنگام شنا نسبت به وضعیت اطرافیان هوشیار باشید تا در صورت لزوم بهموقع به آنها کمک کنید.
شنا در مناطق سالمسازی
سواحل خارج از محدودههای سالمسازی بهخصوص برای افراد نیمه ماهر و کم تجربه در شنا بسیار خطرناک هستند و اغلب حوادث غرقشدگی در این مناطق اتفاق میافتند. ولی سؤال این است که چرا مردم اغلب برای شنا به این مناطق میروند؟ جواب بسیار ساده است، زیرا این مناطق خلوتتر هستند. اگر چنین خطایی را مرتکب شدید، بهتر است خودتان سرعت جریان را اندازه بگیرید. برای این کار جسمی را که شناور میشود مانند کمربند شنای کودکان را در آب بیندازید.
وقتیکه آن جسم حدود ۲۰ متر از ساحل فاصله گرفت، به مدت یک دقیقه موقعیت آن را بررسی کنید، اگر در این زمان بیشتر از ۱۰ متر جابهجا شد یعنی جریان زیرآبی سریعی در آن قسمت وجود دارد و شما و خانوادهتان در خطر خواهید بود. حتی اگر جریان پرسرعتی هم درکار نبود، از جاییکه آب از کمر شما بالاتر میآید جلوتر نروید و پیوسته به وسایل خود در ساحل نگاه کنید تا مطمئن شوید که در حال دور شدن از ساحل نیستید.
کلیه افرادی که قصد شنا در دریا به همراه خانواده را دارند، باید این وسیله را مانند لوازم دیگر از جمله کرم ضدآفتاب و زیرانداز با خود داشته باشند. این بالشتک فقط در مدت هفت ثانیه باز میشود و در مواقع اضطراری میتوان از آن استفاده کرد.
علاوه بر این، اگر خود یا اطرافیان از مهارت کافی در شنا برخوردار نیستید حتما از ابزار کمکی مانند تیوب و... استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که شوخی یا حرکتهای ناگهانی در آب نیز میتواند خطرناک باشد.
شنای آهسته
حتی اگر شناگر ماهری باشید و فکر میکنید در جریان گردابی گرفتار شدهاید بسیار مهم است که با سرعت متعادلی به سمت ساحل شنا کنید. همچنین توجه داشته باشید که لازم نیست حتما به سمت نقطه خاصی از ساحل شنا کنید و فقط کافی است تا به سمتی بروید که بتوانید از آب خارج شوید. در بیشتر مواقع در مدت چند دقیقه از جریان گردابی خارج میشوید ولی ممکن است خارج شدن کامل از آب از ۲۰ ثانیه تا ۳۰ دقیقه طول بکشد. بنابراین، مهم است آهسته شنا کنید تا توان خود را حفظ کنید.
حرکت با جریان
اگر احساس کردید که در جریانی شدید گرفتار شدهاید و هرچه رو به جلو شنا میکنید، حرکت شما رو به عقب است یا اصلا قادر به حرکت نیستید، خود را در وضعیت ستاره دریایی قرار دهید (روی آب دراز بکشید و دست و پای خود را باز کنید) و زمانیکه امواج از شما رد میشوند، نفس بکشید. به محض اینکه احساس کردید جابهجا میشوید، شنا کردن را آهسته از سر بگیرید ولی اجازه دهید بدن شما به همراه جریان حرکت کند حتی اگر به سمت میانه دریا بروید. توان خود را حفظ کنید، بهزودی کسی متوجه غیبت شما خواهد شد و به کمکتان خواهد شتافت.
بسیاری از والدین ترجیح میدهند تا در ساحل بمانند و از دور نظارهگر بازی و شنای فرزندان خود باشند. حتی در مواردی والدینی که حساستر هستند برای گرفتن کودکان بهدنبال آنها میدوند و هر لحظه ممکن است اتفاق ناگواری در نتیجه این تعقیب رخ دهد. توصیه میشود تا والدین نهتنها در ساحل بلکه در کنار و در داخل آب نیز همراه فرزندان و حتی کمی جلوتر از آنها باشند.
اگر والدین مهارت شنا کردن نداشته باشند چه اتفاقی میافتد؟ تسلط والدین به شنا نهتنها برای خودشان بلکه برای فرزندشان ضروری به نظر میرسد؛ ولی، متاسفانه اغلب والدین به شنا مسلط نیستند. منظور از شنا این است که شخص توانایی شنا کردن برای مسافت حداقل یک کیلومتری را داشته باشد. البته یادگیری شنا در هر رده سنی امکانپذیر است. در صورتیکه شنا بلد نیستید، تا جاییکه آب به زانوهایتان برسد وارد آب شوید و اجازه ندهید فرزندانتان تنها باشند. هرگز از این مسافت جلوتر نروید، زیرا این امکان وجود دارد تا در چالهای در کف دریا بیفتید و در عرض چند ثانیه فرو بروید. بدیهی است که در این شرایط نمیتوانید مراقب فرزندتان باشید. حتی در صورت حضور نجات غریق در محل نیز از این مسافت جلوتر نروید.
اگر قصد دارید تا با دو فرزند خود به داخل آب بروید، حتما باید کاملا به شنا مسلط باشد. ابتدا باید پدر یا مادر تا کمر داخل آب برود و در آن محل نباید جریان زیرآبی وجود داشته باشد. همچنین، باید والدین جلوتر از فرزندشان داخل آب بوده و پنج ثانیه با یکدیگر فاصله داشته باشند.
ترسناکترین اتفاق دنیا این است که فرزندتان در آب رها شود و احساس کنید که از او دور میشوید... اگر کودکی همراه شما بود و در گرداب گرفتار شدید و احساس کردید که توانایی نگه داشتن او را در این وضعیت ندارید، نخستین کاری که باید انجام دهید این است که او را به پشت روی آب بخوابانید؛ زیرا اگر تلاش کنید که او را در آغوشتان نگه دارید، پس از گذشت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه هر دوی شما خسته میشوید. بنابریان، بهتر است تا ابتدا وی را روی آب شناور کنید و سپس خودتان در این وضعیت قرار بگیرید. تا زمانیکه کسی برای کمک به سمت شما بیاید، مقاومت کنید.
اگر از مهارت کافی برخوردار هستید، فرزندتان را طوری روی پشتتان قرار دهید که بتواند با دستهایش گردن شما را بگیرد. سپس به آرامی شنا کنید تا از جریان خارج شوید. در صورتیکه جریان یا امواج قوی باشند، حتی شناگران ماهر نیز دچار کمبود اکسیژن میشوند؛ بنابراین، بهتر است تا ضربههای شلاقی دست و پا را بههنگام شنا با فواصل سه تا پنج ثانیه انجام دهید و در فاصله بین آنها اجازه دهید بدن در آب به جلو حرکت کند.
شنا نکردن در زمان کاهش هوشیاری
شنا در زمان کاهش سطح هوشیاری چه عواقبی در بردارد؟ دقیقا شبیه اتفاقی که در زمان کاهش هوشیاری و رانندگی میافتد: شخص مهارت خود را در حد قهرمانان المپیک میبیند! این اشتباه بهسادگی ممکن است باعث غرق شدن افراد شود
اگر کاملا به شنا تسلط دارید، در صورت مشاهده فردی که در حال غرق شدن است میتوانید با روشهای زیر به غریق کمک کنید؛ پریدن در آب خطرناکترین کاری است که برای کمک به غریق انجام میشود. نخستین کاری که در چنین موقعیتی باید انجام شود، خبردار کردن نجات غریق در صورت حضور وی در محل است؛ زیرا او به خوبی به نحوه کمک به غریق تسلط دارد.
در صورت عدم حضور نجات غریق با احتیاط وارد آب شوید و سعی نکنید تا او را از آب خارج کنید. بلکه بهترین کار آرام کردن وی و شناور کردن وی بر پشت است و سپس به آرامی به سمت ساحل شنا کنید. به خاطر داشته باشید نجات و خارج کردن غریق کاری بسیار حرفهای و دشوار است و برای افرادی که آموش ندیده باشند این روش بهترین و امنترین راهکار محسوب میشود.