گردشبان (gardeshban.ir) : راهنمای تور را باید مهمترین عامل واسطه و ارتباط میان مقصد و گردشگر دانست . از منظر تعاریف , راهنما شخصی است که فرد یا گروهی از افراد را که ممکن است از اهالی سرزمین یا خارجی باشند , به جاذبه های مقصد از قبیل ؛ موزه ها , آثار تاریخی , سایت های باستانی , یادمان های فرهنگی و محیط های زیبای طبیعی هدایت نموده و به زبان مورد نظر ایشان به روشی جالب و دلنشین در خصوص این جاذبه ها اطلاعات در اختیار آنها قرار می دهد . تعریف فوق نکته مهمی را در خصوص راهنمایان روشن می سازد که واجد اهمیت است :
نه تنها ضرورتی ندارد آنها که راهنما وظیفه هدایت و میزبانی شان را بر عهده گرفته است الزاما خارجی باشند بلکه از این تعریف می وان دریافت که کاملا ممکن است حتی اهالی یک محل برای آشنایی بهتر مثلا با میراث فرهنگی خود از خدمات راهنمایان استفاده نمایند . درست مثل اینکه یک شهروند تهرانی در تعطیلات نوروز از بسته گشت شهری این شهر بهره جسته و اطلاعات مورد نیاز خود در خصوص کاخ موزه گلستان را از زبان راهنمای این گشت دریافت نماید , بی آنکه بتوان او را حسب تعریف گردشگر تلقی کرد .
نکته دوم آن است که راهنما باید بتواند با مخاطب خود ارتباط مناسبی برقرار سازد و زبان رکن نخست در این ارتباط است . از این رو توانایی راهنما در تکلم به زبان مورد نظر همراهان او اهمیت بسیار دارد . بدیهی است راهنما با توجه به محدودیت های خود تنها به یکی ای چند زبان رایج که گردشگران سرزمین مبدا بیشتر به آنها تکلم کرده و مسلط هستند پرداخته و از همین رو تربیت راهنمایان مختلف به منظور ارائه خدمت به گردشگرانی با زبانههای گوناگون وظیفه ای بر عهده سازمان متولی امور گردشگری مقصد است .
موضوع دیگر اطلاعات راهنما است . به این موضوع در فصل ویژگی های راهنمایان تور بیشتر پرداخته خواهد شد , لیکن اینجا تنها یادآور می گردد که راهنمایی با سطح اطلاعات پایین در بهترین شرایط شاید تنها همراهی خوب تلقی شود .
نحوه بیان اطلاعات هم از مجموعه عناصر مهمی است که در این تعریف گنجانیده شده است . گردشگر نباید احساس کند که راهنما از سرتکلیف و به صورت یک ماشن ظبط صوت اطلاعاتی را برای او و دیگر همراهان پخش می کند . ارائه اطلاعات به شیوه ای جذاب هنر مندانه و در ضمن برقراری ارتباط روحی با مخاطب , استفاده از زبان بدن , اشتیاق در عرضه اطلاعات و نشان دادن علاقمندی شخصی به موضوعی که درباره آن برای همراهان توضیح داده می شود و البته در صورت ضرورت استفاده از ابزارهای لازم مثلا امکانات صوتی جزیی جدا نشدنی از نقشی است که راهنما حسب تعریف برعهده دارد .
کریستوفر هالووی در دائره المعارف گردشگری در خصوص راهنمای تور چنین می گوید :
وازه های متعددی برای نامیدن اشخاصی که مسئو لیت همراهی و اطلاع رسانی به گروههای گردشگران را برعهده ارند بکار برده شده است . متعارف ترین واژه برای بیان نقش این افراد واژه راهنمای گشت است . واژه های دیگری که درباره ایشان بکار برده می شود ؛ راهبر تور , سرپرست تور , همراه تور , مدیر تور , و راهنمای تور هستند .
هالووی ضمن دقیق تر دانستن واژه راهنمای تور وی را چنین معرفی می کند : راهنما کسی است که وظیفه اصلی او انتقال و بیان اطلاعات است . وی همچنین بنا بر همین وظیفه تاکید می ورزد که این افراد می باید بسیار آموزش دیده بوده و دوره های تربیت راهنمارا طی کنند .
او همچنین در مورد شیوه کار راهنمایان تور , به طور معمول آنها را جزو مشاغل آزاد قرار می دهد و بیان می دارد که حسب شواهد به طور معمول الزامی قانونی در بسیاری کشورها در مورد اجبار در بکارگیری راهنمایان دارای مجوز وجود ندارد . هر جند می دانیم در کشور ما موسسات تورگردان و دفاتر خدمات مسافرتی قانونا ملزم به استفاده از خدمات راهنمایان دارای مجوز از سوی سازمان میراث فرهنگی , صنایع دستی و گردشگری هستند .