گردشبان (gardeshban.ir) : رشد چشمگیر گردشگری ساحلی و وجود فعالیتهای اقتصادی بهرهمند با به کارگیری رویکردی همه جانبه در مدیریت گردشگری ساحلی امری ضروری است و رﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊ آن باعث شده تا ﻣﺤﻴﻂ ﺳﺎﺣلی ﻓﺸﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮی را برای تحول این صنعت، ﺗﺤﻤﻞ کند.
در حال حاضر بیشتر امکاناتی که برای جذب گردشگر در سواحل این استان وجود دارد، سنتی است که علل مختلفی از جمله آزاد نبودن سواحل و ساخت و سازهای بی رویه، امکان سرمایه گذاری بیشتر را نمیدهد.
اینگونه تفاوتها در سواحل دریای مازندران با سواحل دیگر کشورها گردشگر را مجاب نمیکند تا از صنعت گردشگری در این منطقه به درستی استفاده کرده و سود آوری برای استان داشته باشد.
امکان سرمایهگذاری در بخش گردشگری ساحل در مازندران وجود ندارد
مهدی رمضانزاده، رئیس کار گروه تخصصی گردشگری و صنایع دستی اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران درباره تفاوت سواحل مازندران با سواحل کشورهای دیگر و اینکه چرا در سواحل این استان جاذبههای گردشگری زیادی ایجاد نمیشود، اظهار کرد: رعایت نکردن حریم 60 متری سواحل مازندران یکی از علت هایی است که امکان سرمایهگذاری را جهت ایجاد جاذبههای گردشگری در کنار دریا فراهم نمیسازد.
وی با بیان اینکه چند عامل کلیدی در این موضوع تعیین کننده است، تصریح کرد: بخش زیادی از سواحل مازندران در اختیار نهادهای دولتی همانند شهرداریها و وزارتخانهها در قالب مجتمعهای رفاهی قرار گرفته است، به طور مثال مجتمع رفاهی شرکت نفت در شهر محمودآباد که بخش زیادی از ساحل را در اختیار دارد یا می توان به مجتمع رفاهی کوثر در سواحل بابلسر اشاره کرد.
رئیس کار گروه تخصصی گردشگری و صنایع دستی اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران با اشاره به اینکه شهرکهای خصوصی با جمعیت زیاد و دارای مجوز در کنار سواحل استان وجود داشته که بخش زیادی از ساحل را در اختیار دارند، گفت: این شهرکها همانند خزرشهر و دریاکنار که در امتداد دریا کشیده شدهاند حجم زیادی از جمعیت را در اختیار داشته و با وجود نگهبان ساحل را به صورت کنترل شده و اختصاصی در آورده اند و عملا دیگر ساحلی نمی ماند که برای آن برنامهریزی شود.
مدیر گروه جهانگردی دانشگاه مازندران عدم وجود دید لازم در ساحل را یکی دیگر از علل کاهش جاذبههای گردشگری سواحل این استان عنوان کرد و افزود: وقتی در سواحل مازندران مجوز ساختوساز برجهای ۱۰، ۲۰ و ۳۰ طبقه داده میشود، این ساختوسازها حجم زیادی از دید ساحل را میگیرد بنابراین از جاذبههای گردشگری سواحل میکاهد.
رمضانزاده پیشروی آب دریای خزر را از علل دیگر کاهش جاذبههای سواحل مازندران دانست و یادآور شد: پیش از انقلاب و در دهه 40 قانون رعایت حریم 60 متر دریا تعیین شد که بر لزوم رعایت آن تاکید شده اما در حال حاضر با پیشروی آب دریای خزر عملا این حریم وجود خارجی ندارد و همه آنها به زیر آب فرو رفته که بسیاری از ساخت و سازها نیز در حال حاضر در حریم 60 متر قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه مالکان بناها خود را مقصر نمیدانند زیرا از گذشته مجوز دریافت کرده و حریم هم رعایت شده است، تصریح کرد: اجرا طرح حریم 60 متری در سواحل هزینه زیادی دارد زیرا بسیاری از مجموعه نهادهای نظامی و دولتی در سواحل قرار گرفته است که اگر قانون رعایت شود و کل 60 متر بر مبنای خط تراز تعیین شود باید بسیاری از این مجتمعها تغییر رویکرد دهند تا این سواحل آزاد شود و در خط واگذاری یا تخریب قرار گیرند.
رئیس کار گروه تخصصی گردشگری و صنایع دستی اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران با تاکید بر اینکه در چنین فضایی سرمایهگذار و بخش خصوصی قادر به برنامهریزی نیست، بیان کرد: زمانی که صنعت گردشگری در اولویت برنامههای سازمانهای مرتبط با گردشگری کشور نباشد چه انتظاری میتوان داشت که از این پدیده زیبا در مازندران استفاده شود.
مدیر گروه جهانگردی دانشگاه مازندران خاطرنشان کرد: درسواحل سایر کشورها فاصله بین جاده و ساحل طوری طراحی شده که ساحل آزاد است و حتی در سواحل کشورهای دریای خزر مانند ترکمنستان و آذربایجان 40 تا 50 کیلومتر حریم دریا در طول ساحل آزاد، میدان دید گستره، سازه های گردشگری و بنادر در جای خود بنا شده است.
رمضانزاده گفت: در حال حاضر حتی با ورود وزارت گردشگری و میراث فرهنگی و رعایت اصول آیا ساحلی وجود دارد که بخش خصوصی بخواهد برنامهریزی و سرمایهگذاری کند در حالیکه اینگونه نیست و همه جا تصاحب شده و فضا خالی وجود ندارد.
عوامل طبیعی در سواحل مازندران موجب جذب گردشگر میشود
محمدحسن ذال، عضو هیات علمی گروه جهانگردی دانشگاه مازندران با بیان اینکه انجام مطالعات تطبیقی درباره پرداختن به وضعیت سواحل مازندران بسیار مهم است، اظهار کرد: جاذبههای گردشگری سواحل این استان به لحاظ گونه و نوع با سایر گونهها در سواحل سایر کشورها مشابه است یعنی یک سری امکانات طبیعی و خدادای وجود دارد که در ساحل همه کشورها موجود است اما وقتی صحبت از جاذبههای گردشگری میشود بدون شک یک سری امکانات انسان ساخت در کنار این جاذبهها قرار گیرد.
وی با بیان اینکه عوامل کششی سنتی طبیعی در سواحل مازندران آنقدر زیاد است که خواه ناخواه موجب جذب گردشگر میشود، افزود: با ورود گردشگربه یک منطقه بحث مدیریت مقصد بسیار حائز اهمیت میشود.
عضو هیات علمی گروه جهانگردی دانشگاه مازندران با تاکید بر اینکه قبل از هر چیز باید به این فکر کرد که جاذبه لزوما مقصد نیست، گفت: مکانهای بسیار زیبا و طبیعی وجود دارد که ممکن است خطرات آن گردشگر را تهدید کند به طور مثال خطرغرق شدن در دریا بنابراین قبل از هر چیز جاذبه باید تبدیل به مقصد شود.
سواحل مازندران مقصد مدیریت شده نیست
ذال با اشاره به اینکه برای مقصدسازی از دنیا عقب هستیم، افزود: سواحل مازندران امروزه لزوما مقصد مدیریت شده نیست بلکه یک مقصد سنتی است.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر دنیا برای افزایش جاذبههای گردشگری در سواحل مطابق با سلایق و خواستههای مردم و بهینهسازی، مقصد را مدیریت میکند.
عضو هیات علمی گروه جهانگردی دانشگاه مازندران با اشاره به سفر بسیاری از مردم کشور به ترکیه با تحمل هزینههای زیاد جهت بهرهمندی از سواحل این کشور به جا سفر به مازندران، گفت: تا چه میزان به خواستهها و نیازهای مردم در این زمینه پرداخته شده و آیا این بخش مدیریت شده است یا خیرکه باید مورد بررسی قرار گیرد.
ذال با بیان اینکه خورشید، شن و دریا از جمله آیتمهای مهم جهت جذب گردشگر است که به نوعی در سواحل سایر کشورها که دارای گردشگران زیادی هستند به خوبی مدیریت میشود، افزود: این سه آیتم به لحاظ زیرساختی در کنار رعایت شرعیات قابل مقایسه با سواحل مازندران نیست زیرا برای آفتاب گرفتن بانوان در جاهای مخصوص که شایسته کشور اسلامی است آیا در نظر گرفته شده است.
وی با بیان اینکه آیتمهای موجود در گردشگری ساحلی در ایران بیدار و فعال نیست، تاکید کرد: بیشتر تلفات غرق شدن در سواحل مازندران و کشور دیده میشود تا اینکه لذت از کنار ساحل برجسته شود یعنی خاطره تلخ ریسکهای انسان ساخت خیلی بیشتر از لذت موجود است.
عضو هیات علمی گروه جهانگردی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه در مدیریت ساحل ما هنوز بازی با جان انسان حل نشده است، تصریح کرد: این موضوع نشان میدهد مقصد هنوز مدیریت نشده است و اگر این مقصد مدیریت شده باشد این اتفاقات تلخ هرگز روی نمیدهد.
ذال بر عدم فعال بودن آیتمهای گردشگری در سواحل مازندران تاکید کرد و گفت: آیتمهای فعال در سواحل مازندران نیز به صورت سنتی عمل میکنند.
وی ادامه داد: عدم زیر ساخت مناسب موجب شده گردشگر مجبور به ایجاد و برپایی چادر در کنار پیاده رو کند زیرا در حد توان مالی وی امکاناتی وجود ندارد و این امر موجب عدم سودرسانی حتی به جامعه محلی میشود.
عضو هیات علمی گروه جهانگردی دانشگاه مازندران تاکید کرد: شرع، فرهنگ و اخلاق کشور اسلامی آن چیزی را که مهم میداند رعایت شده و در حد توان یک گرشگر و مسافر امکانات فراهم شود.
ذال با بیان اینکه چرخه گردشگری ما در مازندران معیوب است، خاطرنشان کرد: به لحاظ فرهنگسازی، زیرساختی و پیدا کردن آیتمهایی که به لحاظ اعتقادی برای ما مجاز است باید به درستی برنامهریزی و مدیریت شود.
ایسنا