گردشبان (gardeshban.ir) :
هتل ایران از مکانهای تاریخی رشت است که در دوران پهلوی اول در بین سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۴ ساخته شده است. این هتل با زیربنای ۱۸۰۰ مترمربع همراه با دیگر ساختمانهای اداری پیرامون خود مثل ساختمان شهرداری و پست مجموعه تاریخی میدان مرکزی رشت را تشکیل میدهند.
بعد از انقلاب ساختمان هتل ایران رشت به بنیاد مستضعفان واگذار شد و تا سال ۷۷ بهره برداریهای مختلفی از این بنای تاریخی صورت گرفت. استفاده زیاد از این ساختمان بدون هیچ گونه مرمت و بازسازی چهره این هتل قدیمی را به کلی تغییر داد.
سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۷۷ ساختمان این هتل تاریخی را خریداری کرد اما متاسفانه در حفظ این بنا تلاشی صورت نگرفت تا روند تخریب تدریجی آن ادامه پیدا کند. بالاخره این بنای تاریخی در ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۴۹۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۶ مرمت این هتل تاریخی را آغاز کرد تا پس از مرمت آن را به موزهای در دل میدان تاریخی رشت تبدیل کند اما نه مرمت آن به طور کامل انجام شد و نه موزهای از دل این هتل تاریخی بیرون آمد.
مرتضی عاطفی کارشناس امور فرهنگی در گیلان سالها پیش درباره این بنای تاریخی به گیلان فردا گفته است: زمانی در دوره پهلوی اول وقتی رضا شاه میخواست پسرش محمدرضا را از طریق انزلی برای تحصیل به سوئیس ببرد چند شبی را در هتل ایران اقامت کرد. وقتی رضا شاه به تابلوی هتل نگاه کرد و نام هتل را پرسید چون اسم خارجی داشت ناراحت شد و گفت اینجا که رشت است یعنی جز خاک ایران، پس چرا اسم خارجی روی این بنای زیبا گذاشتند. این هتل، نگین ایران است.
وضعیت فعلی بنای تاریخی این هتل علاوه بر شرایط نامساعد ساختمان، حاکی از تغییرات و تعمیرات غیراصولی در یکی از مغازههای همفک این بنای تاریخی است. با توجه به اینکه وزارت میراث فرهنگی متولی و صاحب این بنای تاریخی است تغییر در این بنای تاریخی مورد انتقاد حامیان میراث فرهنگی گیلان قرار گرفته است.
ولی جهانی معاون میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی گیلان در واکنش به این انتقادات با بیان اینکه بنای هتل ایران رشت به طور کامل در تملک اداره کل میراث فرهنگی گیلان نیست و تعمیرات انجام شده در یکی از مغازههای طبقه همکف این بنا توسط ما انجام نشده است گفت: هفت مغازه در طبقه همکف این بنای تاریخی با مساحت تقریبی ۲۵۰ متر مربع در اضلاع شرقی و جنوبی دارای مالکیت جداگانه هستند و میراث فرهنگی مالک آنها نیست.
وی با تایید این مطلب که مالک یکی از این مغازهها اقدام به فعالیتهای مرمتی در ملک خویش کرده و به صورت کتبی متعهد شده که مطابق نظر معاونت میراث فرهنگی و در راستای حفظ الگوهای معماری و تاریخی ارزشمند بنا اقدام به مرمت کند به ایرنا گفت: رنگ آمیزی بازشوهای چوبی این مغازه نیز تخلف بوده که مالک در اسرع وقت نسبت به اصلاح آن اقدام خواهد کرد و در غیر این صورت پیگیری حقوقی و قضایی تخلف توسط اداره کل استان برای اعاده وضعیت قبلی در دستور کار قرار خواهد گرفت.
چمدان