گردشبان (gardeshban.ir) : دلمن د گادالپرال که با نام سنگ تراشه اسپانیایی نیز شناخته میشود، برای اولین بار طی پنجاه سال گذشته به خاطر خشکسالی نمایان شده است.
دلمن د گادالپرال 7000 ساله اسپانیایی که اثری تاریخی متشکل از 144 سنگ ایستاده است و ارتفاع برخی از آنها به 6 فوت میرسد، بهصورت دایرهای در یک فضای باز چیده شدهاند. این بنا که درگذشته در منطقه کاسرس زیر آب قرار داشته، حالا به خاطر خشکسالی سخت در ناحیه کاملا از زیر آب بیرون آمده است.
این سازه به لطف سازه مشابه آن در انگلیس، سنگ تراشه اسپانیایی نیز نامیده میشود و حالا پس از 50 سال کاملاً از زیر آب بیرون آمده است.
به گفته آنجل کاستانو، مدیر انجمن همکاری محلی: «من همیشه قسمتی از این سنگها را دیده بودم که از زیر آب بیرون زده بودند اما این اولین باری است که آنها را بهصورت کامل میبینم. این واقعا شگفتانگیز است، زیرا میتوان کل مجموعه را پس از دههها بهصورت کامل مشاهده کرد.»
کاستانو بهعنوان شهروند پرالدا د لا ماتا که روستایی است در نزدیکی محل قرارگیری این سنگها، در تمام طول زندگی خود با این سازه قدیمی آشنایی داشته است. حالا این اولین باری است که او توانسته پس از دههها این سازه را بهصورت کامل تماشا کند.
دلمن د گادالپرال همیشه زیرآب نبوده است. وقتی این مجموعه برای اولین بار توسط یک باستانشناسی آلمانی به نام هوگو اوبرمایر کشف شد، مناطق اطراف کاسرس همچنان خشک بودند. اوبرمایر در دهه 1920 این منطقه را حفاری کرد. 40 سال بعد مقاله اوبرمایر درباره این سازه قدیمی منتشر شد.
این منطقه باستانی چندین سال دستنخورده باقی ماند تا اینکه دولت اسپانیا تصمیم به ساختن سد و مخزن آبی در اطراف آن گرفت. ساخت مخزن آب والدکاناس در سال 1963 باعث زیر آب رفتن ناحیه و غرق شدن این سازههای قدیمی شد.
دلمن د گادالپرال از بالا. باستان شناسان امیدوارند که بتوانند پیش از زیر آب رفتن دوبارهی آن، سازهها را جابجا کنند.
اگر امروزه آب کل ناحیه را دربر میگرفت، باستان شناسان و محققان بلافاصله به این مسئله واکنش نشان میدادند، چیزی که هماکنون برای منطقه باستانی حسن کیف اتفاق افتاده است. اما در آن زمان چنین اتفاقی بهراحتی پذیرفتهشده بود.
بونو رامیرز، متخصص بیشینه شناس در دانشگاه آلکالا اذعان کرد که اهمیت مطالعات باستانشناسی در گذشته بهاندازه حالا نبود و هیچ فعالیت استانداردی برای محافظت از چنین سازههایی تعریف نشده بود.
او میگوید: «نمیدانیم که به خاطر این دریاچههای ساخته شده توسط انسان چه تعداد دیگری از سنگهای تاریخی و باستانی زیرآب فرو رفتهاند.»
ظاهر شدن دوباره دلمن د گادالپرال بدون شک باعث شعف باستان شناسان شده است، کسانی که به اعتقاد آنها سنگهای این سازه از سه مایل دورتر از سواحل رودخانه تاگوس که بلندترین رودخانه در پنینسولاست حدود 5 هزار سال قبل از میلاد مسیح به این نقطه آورده شدهاند. اینجا مانند مکانی برای دفن مردگان و محلی برای پرستش خورشید بوده است.
به اعتقاد دانشمندان گرچه ظاهر این سنگها مانند یک دایره ناتمام در فضای باز هستند، این سنگها درگذشته کاملاً به هم چسبیده بودهاند و سقفی روی آنها قرار داشته است.
بر اساس صحبتهای رامیرز، مردم از طریق یک راهروی باریک که با حکاکیها تزیین شده بود، وارد ساختمان میشدند. این راهرو احتمالا به یک اتاق بزرگتر ختم میشده که حدود 16 فوت طول داشته است و در آنها از مردگان نگهداری میشده است.
او افزود: «احتمالا این سنگ تراشهها بهگونهای قرار داده شده بودند که در زمان طلوع خورشید آفتاب، بر نیاکان دفن شدهی آنها بتابد.» حال که این سازه از زیر آب بیرون آمده است، کاستانو و همکارانش امیدوارند که بتوانند سنگها را به یک نقطه بالاتر و خشکتر انتقال دهند تا سازه بیش از این به خاطر قرارگیری روی یک سطح فرسوده شده آسیب نبیند.
این سنگها در جایگاه کنونی چند کیلومتر دورتر از سد ساخته شده هستند. این خشکسالی موقتی است، بدان معنا که احتمال فرورفتن مجدد سنگها به زیر آب وجود دارد.
رامریز میگوید: «هر کاری که در این ناحیه صورت میگیرد را باید با دقت فراوان انجام دهیم. ما با استفاده از فناوریهای باستانشناسی نیاز به مطالعه دقیق محل داریم. این کار نیازمند سرمایه است اما در حال حاضر ما یکی از سختترین چیزهایی را در اختیار داریم که تاکنون زیر آب بوده است، یعنی این سنگ تراشههای تاریخی. در پایان باید گفت که به دست آوردن پول آسان است اما گذشته را نمیتوان خرید!» آیا شما نیز با چنین جملهای موافقید؟