گردشبان (gardeshban.ir) :
براساس اسناد و پژوهشهای موجود، در شیراز سابقا گورستانهای وسیع و مهم وجود داشته است که در آنها دانشمندان و عرفای بسیاری مدفون بودند.
گورستانهای مهم شیراز در کتاب «شدالازار» تالیف «ملینالدین ابوالقاسم جنید شیرازی»، قبرستان شیخ کبیر، قبرستان باهلیه، قبرستان دارالسلام، قبرستان ام کلثوم و شیرویه، قبرستان باغ نو، قبرستان جامع عتیق و قبرستان مصلی هستند.
گورستان دارالسلام افزون بر اهمیت تاریخی، فرهنگی و مذهبی، انبوهی از نقش و نگاره و خوشنویسی های ممتاز از سده های اول هجری تا عصر حاضر را به مانند موزه ای بزرگ در دل خود جای داده است.
این گورستان بهعنوان یکی از قدیمیترین آرامستانهای جهان بهشمار میرود؛ این قبرستان با قرار گرفتن در میانه بلوار سیبویه اکنون در وسط شهر شیراز واقع شده و محل دفن بسیاری از بزرگان، عرفا، علما، محققان و تاثیرگذاران فرهنگی، مذهبی و اجتماعی شیراز و استان فارس است.
یکی از معروف ترین آثار باقیمانده در گورستان دارالسلام شیراز اثری معروف به چهارطاقی دارالسلام است که به شماره ۴۵۱۷ در تاریخ ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است؛ خلق چنین اثر زیبایی درست در مرکز گورستان جالب توجه می کند؛ این چهارطاقی یک آرامگاه خانوادگی است.
گورستانی که دستخوش آسیبهای جدی است
در سالهای اخیر این گورستان تاریخی دستخوش آسیبهای جدی شده است و در مواردی افزون بر تخریب، دچار آتشسوزی شده است و اینک در تازه ترین رویداد یکی از کتیبههای این مکان مفقود گردید.
درپی این رویداد مدیرکل میراث فرهنگی فارس با بیان اینکه این گورستان تاریخی ثبت ملی است، در عین حال مسئولیت حفظ و مرمت آن را متوجه شهرداری شیراز دانست.
مصیب امیری با بیان اینکه مرمت و بازسازی دارالسلام طی تفاهمنامهای به شهرداری شیراز و سازمان آرامستان ها مربوط میشود، افزود: مسئولیتهای این گورستان تاریخی با میراث فرهنگی نیست.
در این رابطه یک منبع آگاه که خبر مفقود شدن کتیبه فوق را که متعلق به دوره قاجار است را داده، گفت: معمولا مسئولیت حفظ و امنیت اماکن تاریخی با یگان حفاظت میراث فرهنگی است و چنانچه سرقتی روی داده باشد یگان حفاظت باید پاسخگو باشد.
مسئولیت گورستان تاریخی دارالسلام متوجه شهرداری است
وی درعین حال با بیان اینکه با توجه به اینکه مسئولیت گورستان تاریخی دارالسلام متوجه شهرداری است، اعلام کرد: از آنجا که این گورستان ثبت ملی شده است، بنابر این یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز مسئول حفظ و امنیت این مکان تاریخی است.
این منبع آگاه در ادامه پیرامون حفظ و نگهداری این گورستان، گفت: تنها راه حفظ این مکان تاریخی، احیا آن است و چنانچه زندگی در دارالسلام بازآفرینی نشود و در چرخه مردمی شدن قرار نگیرد در جذب گردشگر موفق نخواهد بود.
تماسهای بیپاسخ مدیر آرامستانهای شیراز
در پی تماسهای مکرر با مدیر آرامستانهای شیراز، علیرضا چراغی از پاسخگویی در این رابطه سر باز زد.
این درحالیست که ظهر پنجشنبه ۲۸ شهریورماه، جلسهای با موضوع بررسی احیا آرامستان دارالسلام در دفتر معاون عمرانی استاندار فارس تشکیل شده است که در این جلسه افزون بر معاونان و مشاوران استاندار، چراغی و گشتاسبی راد مدیران سازمان آرامستانها و سازمان فرهنگی شهرداری شیراز و همچنین امیری،
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری و نماینده اداره اوقاف حضور داشتند.
مدیر عامل سازمان آرامستانها هدف از این نشست را رفع مشکلات عمده و اساسی دارالسلام عنوان نمود و از استانداری به عنوان مرجع ذیصلاح نظارتی خواست تا اولویت بندی مسائل را در حل این موانع لحاظ کرده و طرفین را ملزم به رعایت توافق کنند.
شهرداری شیراز خواستار حق انتفاع از گورستان دارالسلام
چراغی با بیان مقدمهای در خصوص این آرامستان، برگترین مانع در پیشرفت پروژه را عدم واگذاری زمین دارالسلام و عدم صدور مجوز بهره برداری و حق انتفاع به شهرداری عنوان کرد.
بر اساس این گزارش، چراغی گفت: مابه طور واضح و کامل اعلام کردیم که چه از لحاظ فنی و تخصصی و چه از نظر مالی و اعتباری ،توانایی انجام کار را داریم و درخواست ما از استانداری، کمک به حل موضوع ، با رعایت اولویت های عنوان شده می باشد.
یگان حفاظت: مسئولیت با شهرداری است
در پی مفقود شدن کتیبه سقاخانه گورستان تاریخی دارالسلام شیراز، فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی فارس، گفت: چنانچه این کتیبه به سرقت رفته باشد با توجه به اینکه حفاظت دارالسلام با شهرداری است، مسئولیت آن هم با مسئولان این نهاد است.
سرهنگ محمدرضا بهمنینژاد با بیان اینکه حفاظت باغ ارم که ثبت جهانی است برعهده دانشگاه شیراز است، افزود: حفاظت برخی از اماکن تاریخی که در اختیار بخش خصوصی و دستگاههایی غیر از میراث فرهنگی است برعهده این یگان نیست.
وی در عین حال با اعلام اینکه پیش از آغاز بازسازی و مرمت گورستان دارالسلام توسط شهرداری یگان حفاظت نیروی مستقر در این مکان تاریخی داشت، تصریح کرد: با آغاز پروژه بازسازی توسط شهرداری شیراز که به شکل شبانه روزی انجام گرفت مسئولیت حفاظت نیز بر عهده نیروهای شهرداری قرار گرفت.
سرهنگ بهمنینژاد در ادامه تاکید کرد: از آنجا که مسئولیت مرمت و در عین حال حفاظت با شهرداری است، بنابراین چنانچه این کتیبه سرقت شده باشد، مسئولیت آن با این نهاد است.
وی، یادآوری کرد که یگان حفاظت میراث فرهنگی فارس با این حال جهت در راستای وظایف خود جهت سرکشی و پیگیریها به این مکان تاریخی سرکشی میکند.
گورستان دارالسلم شیراز معروف به دارالسلام یکی از قدیمیترین آرامستانهای جهان است که نخستین قبری که در آن قرار گرفته به سال ۲۴ هجری در زمان حیات پیامبراکرم(ص) باز میگردد.
براساس آمار موجود نخستین قبری که در دارالسلم شیراز قرار گرفته به سال ۲۴ هجری در زمان حیات پیامبراکرم(ص) باز میگردد و این قبرستان جز سه قبرستان قدیمی جهان محسوب میشود حتی برخی بر این معتقدند که سابقه این مکان به قبل از اسلام میرسد.
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز هم در رابطه گم شدن کتیبه تاریخی، دارالسلام گفت: شورا از سازمان آرامستانها و شهردار توضیح و گزارشهای لازم را میخواهد.
عبدالرزاق موسوی گفت: متولی قبرستان دارالسلم شهرداری است اما از لحاظ باستان شناسی متولی کتیبههای قدیمی سازمان میراث فرهنگی محسوب میشود.
وی با حجمگیرهای اداری در نظام اداری از سطح ملی تا استانی وجود دارد که نهایت ندارد، تاکید کرد: قراردادهای شهرداری یک طرفه است و طرف های شهرداری بخش خصوصی هستند.
رئیس شورای شهر شیراز عنوان کرد: در طول یک سال ۱۸ تخلف از مدیران شهرداری شکل گرفته، نشان میدهد که نظارت مشکل دارد اما مطمئن باشید این موضوع را پیگیری و جواب آن را به زودی اعلام خواهیم کرد.
وی با اشاره به اینکه میزان تغییرکاربری باغها با اختلاف فاحش شکل گرفته است، اضافه کرد: یکی از مشکلات شورا و شهرداری همین تغییر کاربریهاست.
مهر