گردشبان (gardeshban.ir) : تپه کلار مربوط به هزاره دوم میلادی و در شهرستان چالوس، دهستان کلاردشت، روستای لاهو واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۴۴ با شمارهٔ ثبت ۴۸۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تپه مذکور امروزه در ضلع شرقی دشت مرکزی کلاردشت واقع است، این تپه با پستی بلندیهای موجود در آن از سطح دشت بین ۷تا۱۲متر ارتفاع دارد و بیضی شکل به نظر میرسد. مساحت آن در حدود ۵هکتار وقطر آن ۳۰۰متر است و تپه کوچکی که گویا بقایای قصری بوده، در جنوب غربی آن، با مساحت یکصد متر مربع که «گل گمبه» یا گنبد گلی نامیده میشود، به چشم میخورد. بر روی این تپه حفاریهایی نیز صورت گرفته است که آثار شهر قدیمی را تأیید مینماید.
این تپه باستانی یکی از دیدنیهای تاریخی شهر کلاردشت است که نقش برجستهای در روشن کردن ابهامات باستانشناسی در حاشیه جنوبی دریای خزر دارد و بههمین جهت نام دیگر آن «بهشت کاوشگران» است.
با توجه به آثار باستانی به دست آمده از این تپه، گفته میشود که قدمت آن به ۸۰۰ سال پیش از میلاد میرسد.دورتادور تپه با تیرهای کوتاهقد چوبی و یکرشته سیمخاردار محصور کردند که بهراحتی حتی با خودرو هم میتوان به بالای تپه صعود کرد، ورودمان به تپه کلار از سمت شمالی آن میشود اما در سمت غربی، جنوبی و شرقی تپه کلار تا چشم کار میکند ردپای آهنین بولدوزرها و دستگاههای مکانیکی راهسازی دیده میشود.
تپه کلار دیگر آنقدر برای قاچاقچیان باستانی امن شده که نیازی نیست با بیل و بیلچه برای حفاری به سراغش بروند. فرقی نمیکند روز باشد یا شب بهراحتی میتوان بدون هیچ نگرانی و حتی ترس از حضور نگهبان تپههای باستانی کنکاش یا شروع به کندن تپه کنید.
کِلاردَشت ناحیهای در استان مازندران و ۴۸ کیلومتری شهر چالوس است. ۱۷۰ کیلومتر با تهران فاصله دارد. مرکز کلاردشت حسنکیف است. کلاردشت دشتی بر فراز کوهها است. وسعت این منطقه در حدود ۱۵۰۹ کیلومتر مربع است
کلاردشت دشتی است در میان درهای باز و گسترده که ییلاقات و آبادیهای فراوانی را دربر گرفتهاست. مرکز کلاردشت «حسن کیف» بوده و در ده زیبای رودبارک در زیر قله علم کوه با رودخانهای پرآب و زیبا و ویلاهای متعدد از محلهای مهم و جاذبههای گردشگری ویژه منطقه بهشمار میرود. کلاردشت در ایران به بهشت گمشده معروف شده و هرساله به دلیل زیبایی طبیعی و بینظیر و آب و هوای بسیار مطبوع و به ویژه درفصل تابستان پذیرای هزاران گردشگر داخلی و خارجی است.
قدمت این تپه به قریب شش هزار و بیش از پنج هزار سال میرسد و آثار مربوط به عصر مفرغ قدیم تا دوران اسلامی در تپه کلار وجود دارد؛تعیین حریم این تپه طی دو دهه اخیر توسط دکتر سید مهدی موسوی کوهپر و تیم باستانشناسی ایشان صورت گرفت و گمانهها و لایهنگاری در مرکز و غربی تپه نشان میدهد که بهعنوان یک سکونتگاه تاریخی با معماری کهن بوده و جام زرین کلار یکی از هزار آثار این تپه باستانی و تاریخی است.
نتایج آزمایشها بر روی نمونههای استخوان و ذغال بهدستآمده از لایههای تحتانی تپه کلار توسط دانشگاه آکسفورد انگلستان، تاریخ آن را به اوایل هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح یعنی ۶ هزار سال قبل مربوط میداند و مطالعات این لایهنگاری نشان داده است که سکونت در این محوطه از زمانی که نخستین ساکنان در آن سکنی گزیدهاند بدون انقطاع ادامه داشته است و این امر گواه روشنی بر شرایط مساعد طبیعی این منطقه است.
ه نظر میرسد با توجه به استمرار استقراری که در تپه کلار کلاردشت مشاهدهشده است در حال حاضر از مسسنگی تا قرون میانی اسلامی آثار وجود دارد، بتوان مدل کوچکی از مراحل شکلگیری و تحول یک فرهنگ را در این منطقه موردمطالعه قرارداد.
در قسمت غربی تپه کلار قصه پر غصه تخریب دردناکتر و سوزناکتر است؛ گودالهای عمیق توسط نخالههای ساختمانی و لوازم دورریز خانهها پرشده و عمق برخی حفاریها آنقدر زیاد است که انتهای این حفرههای قاچاقچیان باستانی به چشم هم دیده نمیشود!
در ارتفاع بالای ۱۲۰۰ متری از سطح دریای آزاد تبدیل به ذخیرهگاه باستانی شده اما زخمههای حکشده بر پیکره این تپه فقط به حفاریهای قاچاقچیان و سارقان آثار باستانی خلاصه نمیشود بلکه واگذاری ۲۵ هکتار از حریم تپه کلار به آزادراه تهران – شمال و تردد هزاران دستگاه وسیله نقلیه نفسهای آخر تپه کلار را به شمارش انداخته است.
روند تجاوز به این تپه باستانی آنقدر با سرعت پیش میرود که بیشتر شبها کسانی که به دنبال عتیقههای زیرخاکی هستند به این تپه میآیند و هرچه بیشتر زمان میگذرد عرصه براین تپه تنگتر میشود.
حریم تپه کلار که ۲۰۰ متر مشخصشده حالا این روزها آنقدر ساختوسازها به آن نزدیک شده که متأسفانه فاصله این ساختوسازها در بیشتر پیرامونش به کمتر از ۱۰۰ متر هم رسیده و هرلحظه این تپه کلاراست که با بی توجهی مسئولان منطقه، مرگ تدریجی خود را در خواب میبیند.