گردشبان (gardeshban.ir) : کاخ بلدیه رشت (شهرداری رشت) چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۰۵ به مناسبت تاجگذاری پهلوی اول افتتاح شد و در سال ۱۳۰۸ با آگهی کردن در روزنامهها برای طرح جاگذاری ساعت روی ساختمان دیدهبانی شهرداری رشت اقدام شد. حالا وضعیت این ساختمان تاریخی بحرانی شده است.
کاخ شهرداری رشت یا عمارت شهرداری رشت ساختمانی است که بین سالهای ۱۲۸۶ تا ۱۳۰۵ به دستور اداره بلدیه رشت در ضلع غربی میدان شهرداری در شهر رشت با الهام از معماری سن پترزبورگ توسط آرتم سرداراف معمار ارمنی - آلمانی مقیم رشت ساخته شد و از آن زمان تاکنون به عنوان ساختمان شهرداری رشت مورد استفاده قرار گرفته است. کاخ شهرداری رشت دارای یک برج ساعت است که هر ساعت گذشت زمان را به مردم اطلاع میدهد.
ولی جهانی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی گیلان در جلسه کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر به وضعیت بحرانی ساختمان ساعت اشاره کرد و گفت: وضعیت ساختمان ساعت شهرداری رشت به مرز بحران رسیده و هر لحظه امکان ریزش آن وجود دارد. پیشنهاد میکنم به منظور جلوگیری از این اتفاق، شهرداری رشت در زمان حاضر با اختصاص رقم اعتباری بابت رفع خطر از این ساختمان موافقت کند.
وی با انتقاد از اینکه روند برخی اقدامات در شهرداری رشت بسیار طولانی است گفت: امضای یک تفاهمنامه بین شهرداری رشت و اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی گیلان دو ماه به طول انجامید.
وضعیت ساختمان ساعت شهرداری رشت به مرز بحران رسیده و هر لحظه امکان ریزش آن وجود دارد
ولی جهانی درباره ساختمان تاریخی میرزا خلیل رفیع نیز گفت: کارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پیرامون استحکام بنا و مرمت ساختمان میرزا خلیل رفیع ورود کردهاند.
میرزا خلیل رفیع کوچکترین فرزند ملا رفیع شریعتمدار گیلانی (از مجتهدین طراز اول ایران در عصر ناصری) و از مشروطه خواهان گیلان بود. او پس از انقلاب محرم ۱۳۲۷ رشت که منجر به قتل حکمران گیلان آقابالا خان سردار افخم و تصرف رشت توسط مشروطه خواهان شد، به عنوان نخستین رئیس بلدیه (شهردار) رشت تعیین شد.
او در حالی که همچنان شهردار رشت بود، در وقایع سال ۱۳۳۰ که منتهی به تصرف گیلان توسط قوای روس شد به دستور قنسول روس نکراسف بازداشت و به همراه عدهای دیگر از آزادیخواهان به بادکوبه فرستاده شد ولی این عده اندکی بعد آزاد شده و به گیلان بازگشتند. اما نکراسف مجدداً آنها را دستگیر کرد و پس از محاکمهای نمایشی سه نفر از آنان را اعدام و بقیه را تبعید کرد. حاج میرزا خلیل رفیع از جمله کسانی بود که به مدت پنج سال از گیلان تبعید شدند. میرزا خلیل پس از سپری کردن مدت تبعید و بازگشت به گیلان، مقارن با نهضت جنگل مجدداً به سمت شهردار رشت انتخاب شد.
منزل مسکونی او در رشت که در خیابان استاد مطهری و در برزنی که به نام وی نامگذاری شده واقع است، پس از بازسازی مقر شورای شهر رشت شده است. نام محله خلیل آباد در شهر رودبار نیز برگرفته از نام اوست.
فاطمه شیرزاد رئیس کمیسیون فرهنگی - اجتماعی شورای شهر رشت نیز با بیان اینکه خطر ریزش ساختمانهای تاریخی این کلانشهر را تهدید میکند، گفت: در صورت بروز هرگونه مشکل برای این ساختمانها، مشکلات حقوقی دامنگیر شورا و شهرداری نیز میشود.