گردشبان (gardeshban.ir) :
برخی میگویند باتوجه به اینکه این پرواز زیر نظر سازمان هواپیمایی و با تایید این سازمان انجام شده، بهطورقطع قانونی و بدون مشکل بوده است. برخی دیگر میگویند براساس شواهد، این هواپیما باری و مسافر سوار کردن آن، اشتباه است. بهنظر میرسد دنبالهدار شدن این بحث موجب شده سازمان هواپیمایی کشوری، اعلامیهای منتشر و در آن تاکید کند: «این هواپیما تمامی گواهینامههای صلاحیت پروازی را براساس الزامهای ایکائو داشته و ممنوعیت پرواز ندارد.»
۱۷ مهر امسال، وقتی حسین بخشایی، مسافر پرواز تهران-مشهد، شرایط عجیب و غیرمنتظره هواپیمای شرکت پویا ایر را توییت زد، شاید تصور نمیکرد موج واکنشها به توییت او تا هفتهها ادامه داشته باشد. او در همان زمان، جزییات این هواپیما را که بعد از تاخیر ۴ساعته بهعنوان هواپیمای جایگزین مسافر سوار کرده بود، برای صمت توضیح داد که در گزارشی باعنوان «مورد عجیب پرواز تهران-مشهد» منتشر شد. بهگفته بخشایی، در هواپیمای پویاایر چیزی به اسم پنجره یعنی آنچه در هواپیماهای مسافری مرسوم است، وجود نداشت. او میگوید همه منابع رسمی نشان میدهد آنتونف، هواپیمای نظامی باربری بوده و در هیچ جای دنیا، استفاده مسافری از آن نشده است. اطلاعات ویکیپدیایی این هواپیما نیز تاییدکننده این مسئله است و شرکت آنتونف تاکنون نوع مسافری این هواپیما را تولید نکرده است.
چرا پرواز آنتونف حساسیتبرانگیز است؟
توییتهای مسافر پرواز تهران-مشهد موجب شد پرونده قدیمی یک سانحه مرگبار که برای آنتونف در ایران رخ داده بود دوباره باز و بحث باری بودن یا نبودن این هواپیما به حاشیه رانده شود. در واقع اکنون پرسش اصلی این است: پرواز آنتونف ممنوع است یا مجاز؟
خبرها میگوید پرواز آنتونف ممنوع است
هواپیمای آنتونف ۱۴۰ (ایران ۱۴۰؛ یعنی نسخه بومی آنتونف در ایران) صبح ۱۹ مرداد ۹۳ با ۴۸ سرنشین دقایقی بعد از برخاستن از فرودگاه مهرآباد، دچار سانحه شد و همه سرنشینان خود را به کام مرگ فرستاد. اخبار منتشرشده در همان زمان که هنوز نیز در اینترنت قابلمشاهده است، نشان میدهد بعد از وقوع این سانحه، رئیسجمهوری دستور توقف پرواز آنتونف ۱۴۰ و ۷۴ را صادر کرده است.
پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری در آن زمان نوشت: «هیات دولت امروز به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین حسن روحانی، رئیسجمهوری برگزار شد. در این جلسه، وزیران راه و شهرسازی و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح گزارشی از سانحه سقوط هواپیمای مسافربری ایران ۱۴۰ متعلق به شرکت سپاهان ارائه کردند. روحانی از وزیر راه و شهرسازی خواست گزارش کاملی از چگونگی وقوع سانحه و دلایل آن ارائه کند و تا رسیدگی کامل، از ادامه پرواز این نوع هواپیما جلوگیری شود و رعایت کامل استانداردهای فنی در همه پروازها مورد تاکید و توجه ویژه قرار گیرد.»
همچنین در آن زمان، محمدعلی ایلخانی، مدیرعامل وقت شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی کشور به گفت: باتوجه به تاکیدی که دولت بر امنیت پروازهای مسافری دارد رئیسجمهوری هفته گذشته پرواز آنتونف ۱۴۰ را ممنوع و پس از آن نیز دستوری جداگانه مبنی بر ممنوعیت پروازهای مسافری آنتونف ۷۴ صادر و این نوع هواپیما را از چرخه پرواز خارج کرد.
پویا ایر: پرواز آنتونف هیچگاه ممنوع نشد!
مدیرعامل شرکت پویاایر میگوید در همه ۵ سالی که از سانحه آنتونف ۱۴۰ میگذرد این هواپیما در ناوگان این شرکت فعال بوده و ممنوعیت پروازی نداشته است.
کاپیتان محمد محمدیبخش در این زمینه گفت: مقام مسئولی که ممنوعیت پرواز آنتونف ۷۴ را در سال ۱۳۹۳ اعلام کرده بود، این خبر را در حالی بهطور نادرست مطرح کرد که هیچ وظیفه قانونی در این زمینه نداشته است. این مسئله از نظر اختیار قانونی، ارتباطی به شرکت فرودگاهها ندارد و اگر رئیسجمهوری بخواهد ممنوعیتی برای پرواز آنتونف ۷۴ یا هر هواپیمای دیگری اعلام کند آن را به وزارت راه و شهرسازی ارسال و سازمان هواپیمایی کشوری آن را ابلاغ میکند.
وی خاطرنشان کرد: در همان زمان نیز بررسی کردیم و متوجه شدیم که شیطنت رسانهای ازسوی این مقام مسئول سر زده و این خبر صحت ندارد. موضوع ممنوعیت پرواز آنتونف ۱۴۰ با آنتونف ۷۴ متفاوت است و هیچ ممنوعیتی بهطور شفاهی و کتبی ازسوی رئیسجمهوری برای آنتونف ۷۴ به ما ابلاغ نشده است.
مدیرعامل شرکت هواپیمایی پویا ایر با بیان اینکه آنتونف ۷۴ حدود ۵ سال است که بدون مشکل برای این شرکت پرواز میکند، ادامه داد: حتی اگر ممنوعیتی برای این هواپیما ابلاغ میشد که این اتفاق نیفتاده، پس از مدتی توقف پرواز، آن پرنده با احراز صلاحیت از سازمان هواپیمایی میتواند پرواز کند.
محمدیبخش تصریح کرد: آنتونف ۷۴ هیچگاه پرواز ممنوع نبوده و با احراز صلاحیت پروازی در این مدت برای شرکت پویاایر کار کرده است. البته در ۵ سال گذشته هیچ گاه از شرایط فنی و عملیاتی صادرشده برای آنتونف ۷۴ عدول نکردهایم و مسئله بهوجود آمده برای مسافر پرواز مشهد-تهران در دست بررسی است. اما نباید خود را از آنتونف ۷۴ محروم کنیم.
سازمان هواپیمایی: آنتونف ممنوعیت پروازی ندارد
گرچه بعد از انتشار توییتهای بخشایی درباره شرایط عجیب هواپیمای پویا ایر، برخی رسانهها ازجمله صمت و ایسنا، پیگیر مسئله بوده و پاسخ سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر قانونی بودن این پرواز را منتشر کردند اما در هفتههای گذشته شاهد واکنش رسمی این سازمان نسبت به این خبر نبودهایم تا اینکه روز یکشنبه سرانجام اعلامیهای رسمی از سوی سازمان هواپیمایی منتشر شد که از این پرواز و هواپیمای یادشده، حمایت میکند. در این اعلامیه که شامل پاسخ اداره کل صلاحیت پرواز سازمان هواپیمایی کشوری به شبهههای ایجادشده درباره صلاحیت پروازی این هواپیما است، آمده است: وزیر وقت راه و شهرسازی در ۱۳/۱۰/۹۳ به رئیس وقت سازمان هواپیمایی کشوری ابلاغ کرد «پرواز هواپیمای آنتونف در صورت تحقق شرایط براساس ضوابط هوانوردی باید انجام شود. در هر حال نام شرکت سازنده هواپیما نباید مانع پرواز این هواپیما شود». این هواپیما تمامی گواهینامههای صلاحیت پروازی براساس الزامهای ایکائو را داشته و ممنوعیت پرواز ندارد.
هواپیمای یادشده براساس گواهینامه نوع TC و ضمیمههای آن که ازسوی نهاد هواپیمایی کشوری اوکراین به شماره TL۰۰۰۹ صادر شده، قابلیت حمل مسافر تا ۵۲ نفر را دارد. در کتاب پروازی هواپیمای An-۷۴TK-۲۰۰ (که به نام FM مشهور است) حمل مسافر با این هواپیما ازسوی کشور طراح، مجاز شناخته شده است.
انتقاد سخنگوی سازمان هواپیمایی از انتقادها
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری تاکید میکند در هیچ یک از انتقادهای مطرحشده نسبت به موضوع پرواز یادشده، دلیل و مدرک علمی و مستند درباره نقض مقررات ایکائو وجود ندارد.
رضا جعفرزاده با بیان اینکه ممنوعیت پرواز آنتونف در سال ۹۳ از قول رئیسجمهوری اعلام شد، نه بهطور رسمی، در پاسخ به این پرسش که اگر رئیسجمهوری هیچگاه پرواز آنتونف ۷۴ را ممنوع نکرده، چرا در طول سالهای گذشته هیچگاه تکذیبیهای درباره خبر ممنوعیت پرواز این نوع هواپیما منتشر نشد، گفت: ما هیچوقت دستور کتبی به وزارت راه و شهرسازی و سازمان هواپیمایی مبنی بر چنین ممنوعیتی نداشتیم.
وی افزود: بر فرض اینکه چنین دستوری هم بهطور شفاهی داده باشند؛ برای بررسی دلایل سانحه و مقطعی بوده است.
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری یادآور شد: وظیفه سازمان هواپیمایی بهعنوان نهاد نظارتی و حاکمیتی حوزه هوانوردی، نظارت بر اجرای قوانین حملونقل هوایی ابلاغشده از سوی ایکائو است.
برای دریافت گواهینامه صلاحیت پروازی، هواپیما باید مسائلی را رعایت کند. این مسائل رعایت شده و هواپیمای آنتونف شرکت پویاایر بر همین اساس چند سالی است که پرواز میکند و فعالیت آن متوقف نشده بود که حالا از سر گرفته شود.
او با تاکید بر اینکه تمامی هواپیماهای فعال در کشور بهطورقطع گواهینامههای لازم را از سازمان گرفتهاند، در پاسخ به این پرسش که چرا به هواپیمای باری، مجوز حمل مسافر داده شده، گفت: تبدیل هواپیما از باری به مسافری از طرف ما نبوده بلکه ازسوی شرکت سازنده بوده است. البته گفتهشده این هواپیما قابلیت باری نیز دارد اما اکنون ویژه حمل مسافر است.
جعفرزاده با بیان اینکه در هیچ یک از واکنشهای منفی و انتقادها نسبت به این پرواز، به دلایل مستندی مبنی بر نقض قوانین ایکائو که منجر به دریافت نشدن صلاحیت پروازی شود، اشاره نشده، گفت: انتقادهای مردمی بهجای خود اما مسائلی که موردانتقاد قرار میگیرد باید مبنی بر الزامات دریافت صلاحیت پروازی باشد. ما دخل و تصرفی در قوانین هوانوردی نداریم و همهچیز برمبنای قانون و استانداردهای پروازی است.
منبع: صمت