چرا زلزلههای مرگبار اغلب شبها رخ میدهند؟
به هر حال هرچه باشد زلزله کرمانشاه و بم و در آرامترین ساعت شبانهروز رخ داده بودند. حالا جالب است بدانید که برای محققان هم این موضوع سوال شده که چرا این ساعت شباهنهروز زلزلههای قدرتمندیتری رخ میدهد و از همین رو تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام شده است.
اما در ابتدا باید بدانید که زمین لرزهها بیشتر شبها رخ نمیدهند. اگر به سایت زلزله نگاری در هر کشوری سر بزنید و لیستی از زمین لرزهها را اسکن کنید، خواهید دید که زمین لرزهها در تمام ساعات شبانه روز رخ میدهند. فقط کافی است لیست زمین لزرهها را روی نمودار بیاورید تا درک درستی از وقوع زلزلهها در تمام ساعات شبانهروز داشته باشید.
لرزهها هنگامی اتفاق میافتند که میزان استرس روی گسلها به اندازه کافی بزرگ باشد که باعث لغزش آنها شود و این مختص به زمان خاصی از شبانهروز نیست. زلزلههای بزرگ صرفا شبانه نیستند. زمین لرزهای که باعث سونامی ویرانگر ژاپن شد، ساعت ۲:۴۶ بعد از ظهر رخ داد. زمین لرزهای که باعث سونامی وحشتناک در اقیانوس هند شد، حدود ساعت ۸ صبح رخ داد. زلزله بسیار مخرب نپال بعد از ظهر اتفاق افتاد. زمین لرزه سانفرانسیسکو در سال ۱۹۸۹ که باعث سقوط آزادراه نیتمز شد، در حدود ساعت ۵ بعد از ظهر رخ داد. زمین لرزهای که هائیتی را نابود کرد بعد از ظهر روی داد و این موارد تنها تعدادی از زمین لرزههای بزرگ است که طی ۳۰ سال گذشته در جهان رخ داده است.
زمین لرزهها کیلومترها پایینتر از سطح زمین سرچشمه میگیرند و به هیچ وجه امکان ندارد که زمان روز یا شب بتواند تاثیری در فعالیت لرزهای آنها داشته باشد.
نظر جالب محققان
برخی از محققان، اما از تاثیر جزر و مد بر روی زلزلهها خبر میدهند و بر این باورند که بین زلزله و جزر و مد یک رابطه جزیی وجود دارد. زیرا بر اثر جزر و مد در شبها آب در داخل و خارج لایهها زمین میچرخد و بنابراین فشارهای ناشی از آن روی گسلها هم افزایش پیدا میکند که میتواند منجر به ایجاد زمین لرزه شود. با این حال این دسته از محققان نیز مانند دیگر همکارانشان معتقدند نور خورشید یا عدم تابش خورشید تاثیری روی فشارهای وارده بر گسلها ندارد.