شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index = AQI) معیاری برای تعیین روزانه کیفیت هوا و میزان ارتباط آن با سطوح سلامتی افراد است که به ترتیب از صفر تا ۵۰ در شرایط پاک (سبز)، ۵۱ تا ۱۰۰ در شرایط سالم (زرد و حدمجاز استاندارد یا حد سلامت)، ۱۰۱ تا ۱۵۰ در شرایط ناسالم برای گروه حساس (نارنجی)، ۱۵۱ تا ۲۰۰ در شرایط ناسالم برای همه (قرمز)، ۲۰۱ تا ۳۰۰ در شرایط بسیار ناسالم (بنفش) و ۳۰۱ تا ۵۰۰ در شرایط خطرناک (ارغوانی) تعیین شده است.
میزان هوای ناسالم در لاهور این روزها به حدی بود که مدارس این شهر و سایر شهرهای نزدیک آن تعطیل و دولت ایالتی وضعیت اضطراری در این ایالت وضع کرده است.
رسانه های پاکستان امروز (شنبه) گزارش می دهند: آتش سوزی مزارع در منطقه پنجاب هند که هم مرز با پاکستان نیز است، دلیل آلودگی این روزهای شهر لاهور است که باعث شده تا تمامی دود ناشی از آتش به سمت پاکستان حرکت کند.
کارشناسان در پاکستان می گویند: رشته های کوه های میان این کشور هند نقش یک دیوار را دارند که باعث شد تا پس از آتش بقایای مزارع برنج در داخل هند دود ناشی از آن در هوا معلق مانده سپس باد این دودها را به سمت پاکستان هدایت می کند و در این میان کوه ها مانع بازگشت دود به سمت هند می شود.
در همین سازمان هواشناسی پاکستان با اعلام کیفیت فعلی هوای لاهور آن را ۴۵۴ اعلام کرد و گفت: این میزان تا غروب و اواسط شب افزایش می یابد.
آلودگی شدید در لاهور صدای عفو بین الملل راهم درآورد و این نهاد جهانی از طی نامه ای به وزیر تغییرات اقیلیمی دولت پاکستان خواسته تا وضعیت فوق العاده در شهرهای مذکور اعلام کند زیرا افزایش میزان هوای ناسالم جان شهروندان را در خطر قرار داده است.
به گفته عفو بین الملل، آلودگی مستمر هوا در لاهور نه تنها باعث تعطیلی پیاپی مدارس شده بلکه ابتلا به بیماری های تنفسی در این مناطق افزایش یافته است.
شبکه جیوز نیوز پاکستان نیز هفته گذشته اعلام کرد: آلودگی نه تنها به لاهور محدود نشده بلکه این وضعیت به شهر بندری کراچی که مملو از مراکز صنعتی و تولیدی این کشور است، نیز سرایت کرده تا جایی که کراچی روز ۲۵ آبان (۱۵ نوامبر) به چهارمین شهر آلوده جهان تبدیل شد.
توصیه این روزهای کارشناسان پاکستانی به شهروندان این است که از تردد غیرضروری خودداری کنند. افراد خانه نشین تا حد امکان از باز کردن پنجره ها اجتناب کرده و موتورسواران نیز حتی برای مسیرهای کوتاه از کلاه ایمنی استفاده کنند.
نتائج مطالعات ھواشناسی یک موسسه آمریکایی نشان می دھد که پاکستان در میان پنج کشور دارای بالاترین میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی ھوا قرار دارد.
رسانه های پاکستان اواسط فرودین ماه امسال گزارش مشترک موسسه تاثیرات سلامتی در آمریکا و دانشگاه بریتیش کلمبیا را درخصوص چالش و آلودگی ھوا منتشر کرد.
براساس این گزارش، پس از چین، ھند، اندونزی و بنگلادش، پاکستان به عنوان پنجمین کشور بزرگ در آسیا با داشتن بالاترین آمار مرگ و میر مردم ناشی از آلودگی ھوا ارزیابی شده است.
در این گزارش آمده است: آلودگی ھوا باعث کاھش طول عمر افراد به ویژه در کودکان تازه متولد شده می شود و حداقل ۲۰ ماه از عمر آنان را کاھش می دھد که بیشترین میزان این تاثیر در منطقه جنوب آسیا دیده شده است.