در تمام دنیا برای حفظ خانههای قدیمی که قدمت و تاریخ کشورشان را نشان میدهد تلاش فراوانی میشود اما متأسفانه این موضوع در برخی از شهرها گاه دستخوش اموری میشود که نتیجه آن افتادن بولدوزرهای برخی سودجویان به جان این خانههای قدیمی و تاریخی برای تخریب و تبدیل این خانهها به برجها و خانههای چندطبقه است که هر کدامشان نشان از تاریخ و معماری یک دوره دارد.
روز پنجشنبه ۷ آذرماه در یکی از سایتهای فروش آنلاین آگهی عجیبی تحت عنوان «فروش خانه دوران قاجاریه در بافت تاریخی قزوین» منتشر شد. عکسهای انتشار یافته در این آگهی نشان از بنایی با ارزش اما گمنام در سطح شهر داشت که در غفلت مسئولان امر به حراج گذاشته شد.
طبق توضیحات ارائه شده در این سایت این خانه دوران قاجاریه دارای سند ششدانگ با حدود ۴۸۰ متر زیربنا با اسکلت کلی سالم که عمده دربها و نقش نگار دیوارها سالم است در بافت تاریخی قزوین واقعشده ولی نیاز به بازسازی دارد؛ دارای اتاق میهمان، شاهنشین، چند اتاق با دربهای قدیمی و ارسی چشمگیری در بنای خانه و زیرزمین و حیاطی با درختهای تنومند قدیمی است.
موضوع وقتی جالبتر میشود که مالک این خانه تأکید کرده «اگر نخواستید از فضای سنتی خانه بهرهمند شوید با توجه به موقعیت خانه امکان ساختوساز تراکم سه طبقه وجود دارد و از این حیث هم ارزشمند است!»؛ حال سؤال اینجاست چرا خانهای با این ارزش چنین سرنوشتی پیدا کرده است؟!
از این خانهها در شهر زیاد است!
برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره ذکر شده در این آگهی تماس گرفتیم و با معرفی خود بهعنوان یک خریدار جویای اصل مطلب شدیم؛ مالک بنا به ایسنا گفت: این خانه قدیمی مربوط به دوره قاجاریه است که قدمتی در حدود ۱۵۰ سال دارد، این خانه در کوچه سمت خیابان منتظری واقع است و فاصله چندانی با خیابان تبریز ندارد.
وی در خصوص ویژگیهای این خانه گفت: این خانه دو اتاق ۲۰ متری و یک اتاق شاهنشین بهاندازه حدود ۵۰ متر به سبک قدیم دارد که گچ کاری منحصربهفردی دارد، همچنین چهار زیرزمین و حدود ۳۰۰ متر نیز حیاط دارد.
این مالک خانه دوره قاجاریه عنوان کرد: بازسازی این خانه هزینهای حداقل ۷۰۰ میلیون تومان نیاز دارد و در آگهی هم ذکر کردهایم که اگر بتواند بحث بازسازی را دنبال کند که این اتفاق خیلی خوبی است و از تخریب آن جلوگیری میشود در غیر این صورت مجبور هستیم این خانه را به کسی بدهیم که آن را تخریب کند.
وی در خصوص اینکه آیا میراث فرهنگی مانعی برای فروش این خانه نیست، گفت: در شهر از اینگونه خانهها زیاد داریم و مشکلی در این خصوص نیست چرا که ثبت هم نشده است و به دلیل عدم حمایت میراث فرهنگی این خانهها در حال از بین رفتن است.
تخریب خانههای تاریخی شبیه یک شوخی است
برای پیگیری این موضوع به سراغ مدیر کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان قزوین رفته و از وی در این زمینه پرسیدیم. «علیرضا خزائلی» در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: خریدوفروش خانههای تاریخی جزء حقوق مالکان است اما مجوز ساخت برای آنها تحت هیچ شرایطی توسط دستگاههای متولی صادر نخواهد شد.
وی با بیان اینکه از همکاران خود خواستهام از روی عکسهای منتشر شده این موضوع را پیگیری کنند تا این خانه شناسایی شود، افزود: موضوعات آگهی در سایتهای فروش آنلاین با موضوعات مختلف خبرساز میشود؛ وقتی فیلتری در این زمینه وجود ندارد بیشک باید شاهد چنین تبعاتی باشیم.
خزائلی تصریح کرد: بحث تخریب اینگونه خانه غیرممکن و بیشتر شبیه شوخی است و هیچکدام از مراجع صدور پروانه بهطور قطع اجازه تخریب این بنای تاریخی را نخواهند داد.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان قزوین اعلام کرد: بحث خرید بناهای تاریخی وظیفه اصلی میراث فرهنگی نیست و ما به دنبال احیای این خانهها هستیم از این رو مشوقهای خوبی را برای ترغیب مالکان جهت مرمت بنا داریم مثل بند دال تبصره ۱۰ قانون بودجه ۹۸ یا قراردادهای مشارکتی که تا ۵۰ درصد هزینههای مرمتی را تقبل میکنیم؛ همچنین بستههای متنوع حمایتی داریم تا مالکین برای مرمت و احیاء بناها ترغیب شوند.
به گزارش ایسنا، بیشک حفظ و احیاء خانههای تاریخی که هر کدام از آنها نمادی از تاریخ شهر و دیار ماست بسیار ضروری است، در حال حاضر در حدود ۷۰ خانه تاریخی در شهر قزوین به ثبت رسیده اما طبق شواهد هنوز بسیاری از خانههای تاریخی قزوین گمنام باقی ماندهاند و چوب حراج بر آنها زده میشود. نیاز است سازمان میراث فرهنگی استان بهعنوان متولی امر پیگیر ثبت این خانهها شود تا دیگر شاهد چنین رخدادهایی نباشیم.