گردشبان (gardeshban.ir) : «نقشه ریسک سفر» آخر هر سال میلادی از سوی موسسه International SOS منتشر میشود تا به سازمانها، سرمایهگذاران و گردشگران خطرات کشورهایی را که در آن فعالیت و مسافرت دارند بهتر بشناساند. این رتبهبندی، خطرات پزشکی و بهداشتی هر کشور، ریسک امنیتی سفر و یک نمای کلی از مخاطرات در مقصد را نشان میدهد.
در این نقشه سفر به ایران «کم خطر» گزارش شده است. به عبارتی وضعیت امنیت در ایران همچون انگلستان، فرانسه، سوئد، عمان، امارات، ازبکستان، چین، ایالت متحده امریکا و کانادا است. این وضعیت با رنگ زرد روی نقشه مشخص شده است. درحالیکه رنگ کشورهای همسایه همچون ترکیه، عربستان و روسیه کمی تیرهتر از ایران است، به این منزله که امنیت در این کشورها حدی «متوسط» دارد.
البته بخشهایی از ایران بهویژه در نوار مرزی غرب و شرق به رنگ نارنجی درآمده که نشان دهندهی حد «متوسط» ریسک امنیت در این بخشها است. منطقه سیستان و بلوچستان نیز در این نقشه کاملا قرمز شده است.
رنگشناسی این نقشه، وضعیت ایران را چنین شرح میدهد: میزان جرم و خشونت کم است. عملیات تروریستی محدود و در برخی مناطق نادر است. خدمات امنیتی و اضطراری مؤثر بودهاند و زیرساختها تا حدی سالم است.
اما ریسک بهداشت سفر و ایمنی جادهها در ایران وضعیت مناسبی ندارد.
در این نقشه وضعیت ریسک بهداشتی و پزشکی سفر «متغیر» نشان داده شده است، یعنی خدمات پزشکی به طور یکسان در تمام نقاط ایران قابل دسترسی نیست و مخاطرات بهداشتی سفر به بخشهایی از ایران از جمله جنوب شرقی و غربی «بالا» گزارش شده است. این مناطق با علامت هاشور و حروف اختصاری که نشاندهنده میزان مخاطرات بهداشتی است، مشخص شدهاند.
وضعیت ایران با توجه به رتبهای که در بخش ریسک بهداشت سفر در این نقشه دارد، چنین شرح داده شده است: «ارائه خدمات پزشکی و درمانی در شهرهای بزرگ، از جمله اینکه داروهای تجویزی، خدمات با کیفیت پزشکی، خدمات اورژانسی و مراقبت از دندان معمولا در این شهرها در دسترس است. در مناطق دیگر ممکن است دسترسی به این خدمات محدود باشد.
اما خطر ایمنی جادهها در ایران فقط یک پله با بدترین شرایط فاصله دارد. در این نقشه کشورها به لحاظ ایمنی جاده از بین 10 تا 25 نمره گرفتهاند، نمره 10 بهترین و 25 خطرناکترین وضعیت ایمنی جادهها را نشان میدهد. نمره ایران بین 20 تا 24.5 بوده است. این رتبهبندی به استناد آمارهای سازمان بهداشت جهانی انجام شده است.
در بخش دیگری از این نقشه به مهمترین رویدادهای سیاسی هر منطقه و یا کشوری در سال 2020 اشاره شده که چشماندازی از وضعیت امنیت در برخی مناطق با توجه به
رخدادهای پیشبینی شده در سال جدید را ترسیم میکند، مثل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، درگیریهای آمریکا در خاورمیانه و یا تشدید رقابت ژئوپولتیکی و تجاری آمریکا و چین.
در نقشه دیگری درباره بلایای احتمالی طبیعی در سال 2020 گمانهزنیهایی شده است تا مسافران هنگام انتخاب مقصد سفر این نکات احتمالی را نیز در نظر بگیرند. در کنار نام ایران نوشته شده است: «زلزله».
با وجود اینکه نقشه ریسک سفر به نوعی مرجع تصمیمگیریها و تعیین مقصد سفر و حتی سرمایهگذاری است اما در زمان انتشار آن این نکته یادآور شده است: اطلاعات درباره مراقبتها و خدمات بهداشتی در برخی کشورها به راحتی در دسترس نیست و یا درباره خطرات طبیعی احتمالی در سال 2020 نمیتوان پیشبینیهای دقیقی داشت.
با وجود آنکه سفر به برخی کشورها از نظر بهداشتی خطرناک اعلام شده اما نقدهایی شده که تجربه سفر به این کشورها گویای واقعیت دیگری است مثلا گفته شده است: در کشورهایی مثل مکزیک، برزیل، امارات، ویتنام، تایلند، مالزی، اندونزی با وجود آنکه ریسک بهداشتی سفر پایین اعلام شده اما در واقعیت خدمات پزشکی از کیفیت قابل قبولی برخوردار بوده است.
اما مؤسسه انگلیسی «Control Risks» نقشه دیگری برای سال 2020 منتشر کرده که بیشتر رویکرد سیاسی و امنیتی با در نظر گرفتن هنجارهای اجتماعی و اقتصادی دارد.
در این نقشه امنیت کشورها با شش رنگ تعیین وضعیت شده است: سبز تیره (کمترین خطر امنیتی)، سبز روشن (خطر امنیتی کم)، زرد (خطر امنیتی متوسط)، نارنجی (خطر امنیتی زیاد)، قرمز (خطر امنیتی خیلی زیاد) و آبی (تهدید دریایی).
از طرفی حرف «H» روی بدن ایران حک شده که مخاطرات سیاسی آن را «بالا» پیشبینی میکند که در شرح وضعیت کشورهایی با چنین سطح امنیتی نوشته شده است: ثبات سیاسی ندارند و با تحریم و تهدیدات تروریستی، ریسک بالای سرمایهگذاری و ناامنی اقتصادی و اجتماعی مواجهاند.