گردشبان (gardeshban.ir) : طی قرون وسطی و اوایل عصر مدرن، ونیز مدام دستخوش تقسیمات کشوری و حزبهای مخالف میشد. زمانی که این مخالفان با هم به مخالفت برمیخاستند دیگر حد و مرز نمیشناختند. حملات مسلحانه به یکدیگر به مسئلهای عادی تبدیل شده بود و انگار این جنگهای خشن کافی نبود پس ماهی یک بار دور هم و در یک مکان عمومی جمع میشدند تا اختلافاتشان را با مشت و چوب حل کنند. این بار کجارو راوی داستانی قدیمی از تاریخ ونیز و مسابقات مشتزنیاش در سالهای دور است.
دو تا از مهمترین و بزرگترین تقسیمات جغرافیایی ونیز کاستلانی (Castellani) و نیکولوتی (Nicolotti) بودند. کاستلانیها در شرق شهر زندگی میکردند و اکثرا در کشتیسازی و کارگاهها کار میکردند. نیکولوتیها در غرب زندگی میکردند و ماهیگیر بودند. دشمنی و رقابت بین این دو گروه، تا قرنها به منبعی بیانتها از شایعات سرگرم کننده برای ونیزیها تبدیل شده بود. در جشنها، اعضای کاستلانی و نیکولوتی یکدیگر را در بازیهایی چون مورسکا (moresca)، گاودوانی و جنگ خرسها به چالش میکشیدند. اما درگیریهای عظیم آنها دعواهای از پیش برنامهریزیشده بر سر پلهای بیشمار شهر بود. این رویاروییهای سنتی را باتالیوله سویی پونتی (battagliole sui ponti) مینامیدند.
هر یکشنبه یا در تعطیلات، پلهای ونیز به صحنه نبرد تبدیل میشدند. در آن روزگار پلها هیچ گونه حفاظی نداشتند و هدف جنگها انداختن طرف مقابل در آب بود. فضای محدود پل این دوئل را چالشبرانگیزتر میکرد. دعوا در فضاهای بازتر خیلی زود به یک ملغمه تبدیل میشد؛ اما روی پل با تنها دو ورودی و یک صحنه نبرد محدود، جنگها سازمانیافتهتر بودند البته ضرورتا انسانیتر نبودند. بیشتر جنگهای ونیزی روی پل با چوبدستیهای تیز و زخمهای شدید همراه بود. گاهی نیز جمعیت تماشاچی و حامیان دخالت میکردند و از بالکنهای خانههای اطراف بهسمت فرد رقیب کاشیهای بام پرتاب میکردند. هر ساله چند تلفات، در اثر غرق شدن یا ماندن زیر دستوپای جمعیت هراسان، وجود داشت.
در اوایل قرن ۱۷ جنگهای روی پل نظامیافتهتر و انسانیتر شدند. استفاده از چوبدستی و هر سلاح دیگری ممنوع شد و جنگها به نزاعهایی غیرمسلحانه تبدیل شدند. ونیزیها به مهارتهای مشتزنی معروف شده بودند و در اواخر قرن ۱۷ بسیاری از کشتیگیران برای شرکت در این مسابقه دونفره به ونیز میآمدند. معمولا مسابقههای بوکس نفر به نفر را mostre مینامیدند که پیش از مسابقه اصلی روی پل، در نزدیکی پل انجام میشد. این مسابقه بوکس کمکم در دنیا محبوب شد.
آخرین جنگ مشتزنی در ۲۹ سپتامبر ۱۷۰۵ برگزار شد. مسابقه مثل همیشه آغاز شد اما خیلی زود به نزاع و بلوا تبدیل شد سپس کاشیهای بام و در نهایت چاقو و خنجر پرتاب شد. مردم آنقدر مشوش بودند که متوجه آتش گرفتن کلیسای سن گیرولامو (San Girolamo) نشدند. آتشنشانها سخت مشغول مشت زدن بودند. همان موقع کشیشان دواندوان و در حالی که شمایل مسیح را تکان میدادند بهسمت پل آمدند. کلیسا بهکلی خراب شده بود. اعضای شورا متوجه شدند که مشتزنی فراتر از حد معمول رفته، پس آن را غیرقانونی اعلام کردند. عده اندکی به اعتراض برخاستند.
با پایان یافتن جنگهای مشتزنی، ونیزی ها راه دیگری برای رفع عطش افتخارات شخصی و وفاداری به منطقه خود پیدا کردند. رگاتا (Regatta) یا مسابقه قایقرانی یکی از آن تدابیر بود. برج انسانی یا Forze d’Ercole یکی دیگر بود. در این مسابقه ۲۰ نفر شرکتکننده سعی میکردند تا بلندترین برج انسانی را بسازند. اما گاهی شور رقابت و ایلگرایی پشت این نمایشهای بهظاهر بیضرر به دردسر منتهی میشد. پس از یک شورش شدید در سال ۱۸۱۰، حتی این رقابت ها نیز بهتدریج کمرنگ شدند.
امروزه دیگر از کاستلانیها و نیکولوتیها در ونیز چیزی باقی نمانده است اما بسیاری از این پلهایی که بر آنها جنگ درمیگرفت هنوز پابرجا هستند. یکی از معروفترین این پلها Ponte dei Pugni، به معنای «پل مشتزنی» است.