گردشبان (gardeshban.ir) : شهر زواره از توابع شهرستان اردستان است. در شمال استان اصفهان و در جنوب کویر نمک قرار گرفته. برخی تاریخدانان میگویند زادگاه کاوه آهنگر است. قدمتی کهن و باستانی دارد و نامش را از زواره برادر رستم گرفتهاند. از قرن چهارم با عنوان مدینه السادات نامیده شد و در طی قرون گذشته تاریخدانان بسیاری در آثار خود به نام زواره و شخصیتهای برجسته آن پرداختهاند. ساختار گلی زواره و معماری ایرانی اصیل آن همیشه اینجا را به یک مقصد عالی برای توریستهای خارجی تبدیل کرده است. اما آنچه جالب توجه است اینکه این روزها و در فصل سفر به کویر، کویر دق سرخ زواره بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
کویر دق سرخ وسعتی به طول تقریبی ۵۰ کیلومتر و عرض ۲۰ کیلومتر را در شمال شرقی شهر زواره از آن خود کرده است. با کوههایی کم ارتفاع در کنار جنگلهای تاغ که از کویر مرکزی ایران جدا شده است. یکی از جاذبههای این کویر هم تپه شنی بزرگیاست که تقریباً در مرکز این کویر قرار دارد و آشیانه عقابهای منطقه است. جایی که در میان بیشتر کویرنوردان به آشیانه عقاب معروف شده است. جالب است به شما بگویم در این کویر معادن نمک، طلا و سرب وجود دارد و احتمالاً نفت نیز در آن پیدا میشود.
یک لایه نمک با ضخامت متغیّر سطح کویر را پوشانده است. شبها روشنایی مهتاب بر این دشت نمک میتابد و بلورهای نمک نور را بازتاب میدهند. این عارضه سطح کویر را به شکل چشم نوازی درخشان میکند. و مانند آینه ای خرد شده در هر گوشه کویر پراکنده است. از این روست که کویر دق سرخ مأوای کمپ زنان و علاقمندان به کمپینگ در کویر است.
علاوه بر این زمینها، چندضلعیهای نمکی حاشیه کویر شکل دیگریاست که چشماندازی دیدنی دارد و گاهی ارتفاع آنها تا ۱۵ سانتیمتر هم میرسد. در محدوده میانی کویر به دلیل نمک فوقالعاده زیادی که دارد، حتی گیاهان نمکدوست نیز به چشم نمیخورند.
دق سرخ جاذبه گردشگری
کویر نوردی
کویرها خود به خود آنچنان پدیدههای شگفت انگیزی هستند که به تنهایی یکی از قطبهای گردشگری به حساب میآیند. تور های گردشگری کویر دق سرخ آسمان تاریک آنجا و رصد ستارگانش، سکوت و آرامش بینظیرش، حیات وحش بکرش و پدیدههای جذاب زمین شناسی آن را به عنوان جاذبههای تماشایی آنجا مثال میزنند. همانجا که تا چشم کار میکند کویر است. تا دلت بخواهد، و بزرگی و عظمت پروردگار تنها چیزیاست که با دیدن آن از خاطر هر بینندهای عبور میکند.
عکاسی در کویر دق سرخ
جنگل های تاغ زواره یکی دیگر از جاذبههای گردشگری هستند. عامل مهم تثبیت شنهای روان منطقه که زمین شناسان معتقدند اگر این جنگلها نبود، سالها پیش زواره و روستاهایش در میان انبوه ماسههای کویر مدفون شده بودند. مکان مناسبی برای عکاسان حیات وحش است و شغال، روباه، پایکا، چکاوک کاکلی، جغد، باز در آنجا زندگی میکنند.
تپههای ماسهای
تپههای ماسهای مهمترین اشکال این منطقه را تشکیل میدهند و به صورت آشکاری جهت حرکت باد را نشان میدهد و چند ضلعیهای نمکی کاسهای و گنبدی شکل آن از دیگر شگفتیهای این منطقه است که ارتفاع آن گاهی تا ۱۵ سانتیمتر میرسد. در جایی هم سطح کویر شبیه زمین شخم زده و یا به اصطلاح گل کلمیاست و آن زمانیاست که کویر تا حدودی رطوبت خود را ازدست میدهد.
بازدید از باقیمانده شهر لیلاز
این شهر از نزدیکی بادرود تا انتهای زواره در امتداد دریای سیلک ادامه داشته و آثار فراوانی ازبقایای این شهر شناسایی شده است سفال های رنگین شده و خرده شیشههای بلورین و نادر تا خشت های ۴۰ در۲۰ و ۲۰ در ۲۰ و خرابه ها و قنات ها هر یک گویایی وجود شهری باقدمت ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال است که روزگاری در دل این کویر وجود داشته است.
زمانی که به دق سرخ سفر میکنید باید سواری ها را در یکی از روستاهای مهاباد، موغار، حسن آباد، جعفرآباد، امیران، علی آباد و کچورستاق گذاشته و به کویر بروید. بیشترین آثار و بقایای این شهر را در حوالی همین روستاها خواهید یافت.
تل شیطان
در قسمتهای مرکزی کویر تپههای ماسه ای جزیره مانندی به چشم میخورند که به تل شیطان شهرت دارد. فرم کلی تل شیطان به شکلی است که جهت حرکت مسیر باد را به خوبی نمایش میدهند و عکس های فوق العاده ای را میتوانید هنگامی که نور مهتاب روی آنها افتاده و سایه شان بر زمین نقش بسته است، از آن ها ثبت کنید.
آدرس کویر دق سرخ
ابتدا به اردستان بروید و سپس به زواره برسید، میتوانید به روستای علی آباد یا روستای جهان آباد برسید. روستای جهان آباد روستای بسیار کوچکی است و بسیاری از ساکنانش آنجا را ترک نمودهاند. از روستا به سمت شمال شرقی حرکت کنید و راه را درون جادهای خاکی ادامه دهید. مسیر بیابانی است و هیچ شباهتی به کویر ندارد اما پس از یک ساعت و نیم با سواری ها به حاشیه نمکزار میرسید.
نکات مهم سفر به کویر دق سرخ
حتماً و قطعاً برای رفتن به کویر از راهنماها کمک بگیرید.
سواری های آفرودی در روستاها هستند که میتوانید از آنها بخواهید تا شما را به کویر برسانند.
بهترین انتخاب میتواند تور زواره باشد که شما را به کویر دق سرخ هم میبرد.
در روستای علی آباد اقامتگاه بوم گردی هم هست که اگر نمیدانید چطور در کویر کمپ بزنید میتوانید در این روستا اقامت کنید.
بقایای شهر لیلاز در جایجای کویر پراکندهاند مانند کوزههای شکسته و یا سکههای مسی که نباید هرگز آنها را به همراه خود بیاورید.
بخشی از کویر هست که وسایل الکترونیک و فرستنده رادیویی سواری ها خوب کار نمی کند و موبایل آنتن نمی دهد. پس حتماً قبل از سفر به عزیزانتان بگویید کجا می روید.
کویر دق سرخ
هفت شهر لیلاز
بنای هفت شهر لیلاج یا لیلاز که مرکز آن شهر لاسون بوده، در اثر زلزله و یا هجوم ریگ روان و یا بوسیله افراسیاب ترک بکلی از بین رفته و فقط آثاری از آن باقی است بطوریکه در محل شایع است از بناهای لیلاز پدر کیخسرو کیانی (تخت وتاج کیخسرو به پسر عمویش اروند شاه منتقل شده) بوده که شهر مرکزی بنام پسرش لاسون نامیده شده است.
حدود این شهر ها از موغار شروع وتا نزدیکی یزد امتداد داشته وبا این ترتیب قطعی است که زواره هم جزء این هفت شهر بوده است .در موقع حفاری و یا بارندگی خرده طلا وچیزهای دیگری در خرابه های این هفت شهر بدست می آید.