گردشبان (gardeshban.ir) : در راستای توسعه شرق کشور و اتصال بندر اقیانوسی چابهار به شبکه ریلی و سپس آسیای میانه و کشورهای مشترک المنافع CIS، خطآهن چابهار ــ زاهدان ــ مشهد ــ سرخس به طول 1350 کیلومتر تعریف شد.
این خط ریلی در دو قطعه چابهار به زاهدان به طول حدود 720 کیلومتر و زاهدان-بیرجند-یونسی به طول حدود 760 کیلومتر ساخته میشود.
خطآهن چابهار-زاهدان، چابهار را به زاهدان و مرز میلک در همسایگی افغانستان متصل میکند و خطآهن زاهدان-بیرجند-یونسی و سپس سرخس، چابهار را به آسیای میانه و CIS متصل میکند.
از سوی دیگر کشور چین از طریق خط ترانزیتی یک کمربند-یک راه در حال احداث مسیری جدید از بندر گوادر پاکستان است که ممکن است با احداث این خط از گوادر پاکستان به شمال شرق این کشور، خط ریلی چابهار - زاهدان از اهمیت کمتری برخوردار شود، این کریدور قبلاً از کریدور شرق ایران عبور میکرد اما آنها پروژه را از بندر گوادر آغاز کردهاند و چینیها در حال سرمایهگذاری در این خط هستند، اما اگر پروژه خط آهن چابهار - زاهدان ما تا سال آینده تکمیل شود، عملاً آن خط از دور خارج خواهد شد، آن خط گوادر به شمال شرق پاکستان پیشرفتی ندارد و به نظر میرسد، باید هر چه زودتر این خطآهن تکمیل شود.
البته این در صورتی بود که خطآهن چابهار-یونسی در کشور ما تکمیل نشود چون به هر حال چینیها و هندیها ظرفیت بندر چابهار ایران را برای ترانزیت خود، بسیار مناسب میدانند و تمایل آنها استفاده از ظرفیتهای بندر چابهار ایران برای ترانزیت کالا است.
از آن منظر که مقام معظم رهبری توجه ویژهای به حمل و نقل ریلی دارند، دستور دادند در راستای تسریع ساخت خطآهن چابهار-زاهدان، مبلغ 300 میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی، به خطآهن چابهار-زاهدان اختصاص یابد.
* دریافت اولین قسط صندوق توسعه ملی بابت راهآهن چابهار-زاهدان در بهمن 98
پیش از این روز 28 بهمنماه 98 وزیر راه و شهرسازی درباره آخرین وضعیت خط آهن چابهار - زاهدان و تلاش دولت مبنی بر تسریع در تکمیل این خطآهن، گفت: با موافقت مقام معظم رهبری از محل صندوق توسعه ملی به این پروژه رقمی تخصیص یافت و مراحل اخذ مصوبه و هماهنگی را طی کردیم و در همین ماه (بهمنماه) اولین قسط صندوق توسعه را دریافت کردیم.
به گفته محمد اسلامی همه جبهههای این پروژه ریلی فعال هستند ما به زمانبندی تکمیل پروژه در سال 1400 مقید هستیم و شرکت پیمانکار پروژه را به صورت جدی دنبال میکند؛ امروز پیشرفت پروژه از 40 درصد عبور کرده است و آماده برای انجام روسازی در این خطآهن هستیم.
* خطآهن چابهار-زاهدان با ریل ملی ساخته میشود
بنابراین گزارش روز آینده سوم اسفندماه قرارداد خرید ریل بین قرارگاه سازندگی خاتمالأنبیا و ذوبآهن اصفهان در نمایشگاه رونق تولید به امضا میرسد تا بدین ترتیب قرارگاه خاتم به عنوان پیمانکار خطآهن چابهار-زاهدان، ریل لازم برای ساخت این خط ریلی را از محل تولیدات داخلی تأمین کند.
* قرارگاه خاتم کریدور ریلی شرق را تکمیل خواهد کرد
بنابراین گزارش، سعید محمد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالأنبیاء در اینباره میگوید: در حوزه عمران و توسعه زیرساختها هم با شهرداریها و هم با وزارت راه و شهرسازی تعامل مناسبی برقرار است؛ قرارگاه خاتم آزادراههای زیادی را با مشارکت وزارت راه و شهرسازی میسازد، ضمن آنکه در برخی از این پروژهها سرمایهگذار نیز هستیم نظیر کنارگذر جنوبی تهران.
به گفته فرمانده قرارگاه خاتم در حوزه ریلی و ساخت خطآهن، قرارگاه کارهای خوبی انجام میدهد، به ویژه در خطآهن چابهار - زاهدان؛ 720 کیلومتر خطآهن توسط قرارگاه در حال ساخت است و به زودی کریدور شرق کشور را تکمیل خواهیم کرد.
محمد با یادآوری موافقت مقام معظم رهبری با پرداخت 300 میلیون یورو به این پروژه ریلی از محل صندوق توسعه ملی، گفت: قطعاً با این رقم، پروژه به خوبی پیش میرود.
* فرمانده قرارگاه خاتم: خطآهن چابهار-زاهدان را تا ابتدای سال 1400 تکمیل میکنیم
بنابراین گزارش، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالأنبیاء، پیش از این در نشست خبری 23 آذرماه امسال درباره خطآهن چابهار-زاهدان گفته بود: این مسیر ریلی جزو کریدور شمال-جنوبِ شرق و جزئی از طرح یک کمربند یک جاده کشور چین است.
به گفته سعید محمد، زیرسازی این خطآهن 720 کیلومتری تکمیل شد و روسازی در حال اجراست و پیشبینی میشود با تامین منابع مالی این خط در ابتدای سال 1400 تکمیل می شود.
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الأنبیا گفت: زاهدان به خط سراسری ریلی متصل است، اما باید چابهار را به ایستگاه یونسی و سرخس برسانیم و وارد مدار یک کمربند یک جاده شویم.
* افزایش تجهیزات و ماشینآلات قرارگاه خاتم در خطآهن چابهار-زاهدان
بنابراین گزارش، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، روز 26 آذر 98 درباره این خط ریلی گفته بود: از زمانی که رهبری مصوبه مذکور را صادر کردند تعداد تجهیزات در خط آهن چابهار- زاهدان از 500 دستگاه به 750 دستگاه افزایش یافت.
به گفته خیرالله خادمی، برای رسیدن به زمان برنامهریزی این پروژه باید 1500 دستگاه ماشینآلات در این پروژه داشته باشیم تا بتوان این خط را سال 1400 افتتاح کرد.
* بندر چابهار نمونه کامل اقتصاد مقاومتی
با انعقاد قرارداد قرارگاه خاتم و ذوبآهن اصفهان بابت تأمین ریل خطآهن چابهار-زاهدان از محل ریلی ملی، گامی بلند در راستای تسریع در تکمیل این خطآهن استراتژیک برداشته میشود.
به هر حال بندر اقیانوسی چابهار ظرفیت بالایی در نظر ترانزیت کالا دارد و ضرورت دارد حتما در کنار توسعه پسکرانه این بندر، اتصال شبکه ریلی و آزادراهی بابت توسعه ظرفیت ترانزیتی آن و یکی از الزامات توسعه هر بندر، هر چه سریعتر انجام شود.
ظرفیت بندر اقیانوسی چابهار را میتوان به عنوان یکی از نمونههای کامل اقتصاد مقاومتی مطرح کرد؛ کشورهای جنوب شرق آسیا خصوصا هند، چین، افغانستان و همچنین کشورهای آسیای میانه و کشورهای CIS محصور در خشکی، استفاده از ظرفیت ترانزیتی بندر چابهار را از اولویتهای خود میدانند، در این راستا هندیها در این بندر سرمایهگذاری کردند و حتی ورود لاینرهای خارجی در این شرایط تحریم به راحتی در این بندر انجام میشود.
از سوی دیگر استفاده از ظرفیت بندر چابهار، یکی از نمونههای کاهش اتکا به اقتصاد نفتی است.