گردشبان (gardeshban.ir) : باغی که با ۲.۸ هکتار، قدیمیترین باغ شهر شیراز به شمار میآید و پر است از درختان نارنج و سرو و گلهای رنگارنگ و خوشبوی داوودی و رز و بنفشه. باغی مانند دیگر باغهای ایرانی که طرح، نظم و ساختارهای اولیهی آن از باغ ایرانی پاسارگاد در دوران هخامنشیان الهام گرفته است.
باغ جهان نما که به «زینت الدنیا» نیز شهره بوده، قبل از یورش تیمور گورکانی به شیراز، یعنی در دوران آلمظفر در نهایت آبادانی قرار داشته است. دوران صفویه و زندیه نیز دوران باشکوهی برای این باغ به شمار میرفته و بسیاری از مورخان و جهانگردان نامی، آن را ستودهاند.
عمارت باغ جهان نما به دورهی کریم خان زند باز میگردد و به شکل هشتضلعی ساخته شده است. حوضی از مرمر یکپارچه در داخل عمارت قرار گرفته و در چهار گوشهی آن، چهار شاهنشین بنا شده است. این عمارت آجری، تزئیناتی از جنس کاشی و نقاشی ندارد اما میراثی از گذشتگان است و با گام برداشتن در گذرگاههای آن، جز سیرِ طبیعتِ بینظیر میتوان از جذابیت تاریخیِ آن هم بهره برد.
به ساختمان وسط این باغ، عمارت کلاه فرنگی هم می گویند. با این که در این ساختمان خبر از نقاشی های پر آب و تاب نیست اما چنان مستحکم و زیبا بنا شده که کاملا در نوع سبک خود و در زمانی که ساخته شد، جدید محسوب می شده است. البته داخل و خارج این ساختمان تزئیناتی متعاقبا داشته است که به مرور زمان از بین رفته است و امروزه دیگر قابل تشخیص و یا دیدن نیستند.
یکی از خصوصیات مشترک این باغ با دیگر باغ های ایرانی این است که طبق همه ی نقشه های ساخت و ساز آن زمان، به صورتی ساخته شده است که کاملا در مسیر جوی آب باشد و معنای آبادانی را حفظ نماید. از جمله نکات مثبت باغ جهان نما در شیراز این است که نه تنها در دوره ی زندیه بلکه در دوره ی قاجاریه نیز این باغ مرکز توجه شاهان و درباریان این سلسله بوده است. معمولا هم اگر مهمان خارجی و یا بسیار محترمی می آمد، در باغ جهان نما از او پذیرایی می کردند.
محوطه ی این باغ بر خلاف دیگر باغ های ایرانی با دیواره هایی بسیار بلند و منسجم محافظت شده اند. دومین ویژگی آن این است که داخل عمارت باغ، استخر و فواره برای تزئین وجود دارد و اتفاقا آبی که در آن جریان دارد از سرچشمه ای طبیعی است و در آخر، سومین ویژگی منحصر به فرد باغ جهان نما در شیراز این است که ۴ خیابان بسیار فراخ و پهن در اطراف این باغ ساخته شده است که با درختان مرکبات و سرو، سر سبز و زیبا شده اند. این ۳ ویژگی که با هم در این باغ وجود دارند باعث تمایز این مجموعه با دیگر با باغ ها می شود.
یکی از دیگر نکات جالبی که درباره ی این باغ وجود دارد این است که این باغ از لحاظ اهمیت به گونه ای بوده است که هم در دوره ی قاجار و هم در دوره ی زندیه آن را مورد بازسازی قرار دادند. البته این دوره ها تنها زمان هایی نبوده اند که این باغ ترمیم و بازسازی شده بلکه در دوره های دیگر هم دستی به سر و گوش این باغ به اصطلاح کشیده شده است.
در حال حاضر در عمارت باغ جهان نما شیراز یک موزه وجود دارد که در آن اشیا قدیمی همچون مدال های ضرب شده ی شاهان قاجاری، تفنگ های قدیمی، اوراق بهادار، برات و دسته چک و بسیاری از اسیا دیگر به نمایش گذاشته شده است.
مسیرهای دسترسی به باغ جهان نمای شیراز
باغ جهان نما در منطقه ی ویژه ای قرار گرفته است و گویا قرار بوده که این مجموعه از اول در مکانی خاص قرار بگیرد. در خیابان های اطراف این باغ هم جاذبه های زیادی وجود دارد. تاکسی ها و اتوبوس ها برای این باغ و یا نزدیکی آن خط ویژه دارند.
آدرس باغ جهان نمای شیراز
ایران، فارس، شمال شرقی شیراز، ضلع شرقی خیابان حافظ که دروازه ی قرآن فعلی است، بالاتر از میدان حافظیه
ورودی این باغ برای ما ایرانیها ۲۰۰۰ تومان و برای گردشگران خارجی ۱۵۰۰۰ تومان است و ساعت بازدید از آن ۸ صبح تا ۲۱ و ۳۰ دقیقه شب.