گردشبان (gardeshban.ir) : صنعت گردشگری ایران از آبان ماه سال جاری تاکنون اتفاقات تلخی را تجربه کرده است که متاسفانه در نهایت منجر به تعلیق و به کما رفتن این صنعت شده است.
حوادث ناشی از گرانی بنزین و قطع 10 روزه اینترنت باعث افت 50 درصدی فروش استارتاپ های آنلاین گردشگری شد. بهدنبال آن سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران و بازتاب جهانی این حادثه تاثیر منفی بر روی صنعت گردشگری کشور گذاشت و پروازها یکی پس از دیگری لغو شدند. در ابتدای بهمن رمز پویا، بخش ارائه خدمات آنلاین را تحت شعاع قرار داد و استارتاپهای فروش بلیط آنلاین باز هم با کاهش فروش چنددرصدی مواجه شدند.
دنیا ایران را به دلیل وجود این ویروس به ناحق قرنطینه کرده است
رکود صنعت گردشگری ایران با شیوع ویروس کرونا در ایران که منجر به بسته شدن مرزهای زمینی و هوایی کشورهای همسایه و به دنبال آن لغو تمام پروازهای خارجی شد، به اوج رسید و امروز تنها یک پرواز قطری بهصورت ترانزیت در کشور انجام میشود. در واقع میتوان گفت که دنیا ایران را به دلیل وجود این ویروس به ناحق قرنطینه کرده است. این موضوع مشکلات بسیاری را برای مسافران مانند توریستها، دانشجویان ایرانی مقیم کشورهای دیگر و... که به مقصد ایران سفر کرده بودند و همچنین افرادی که در آن سوی مرزها هستند و باید به ایران سفر کنند، بهوجود آورده است و این مسافران سردرگم هستند.
این مشکلات اما تنها یک سوی این ماجرا است؛ سوی دیگر آن به مشکلات بسیاری که برای فعالان و کسبوکارهای حوزه گردشگری اتفاق افتاده است، باز میگردد. استارتاپهای گردشگری بهعنوان شرکتهای گردشگری آنلاین تعداد زیادی مشتری دارند که قبل از شیوع ویروس کرونا در زمانهای مختلف از بلیت پرواز خریداری کردهاند. اما باتوجه به شرایط موجود، بیشتر این سفرها لغو و این استارتاپها در حال استرداد هزینههای پرداختی به آنها هستند.
عدم همکاری ایرلاینها با شرکتهای استارتاپی در راستای استرداد پول مسافران
مشتریان انتظار دارند که در سریعترین زمان ممکن بلیط آنها لغو و هزینه آن استرداد داده شود که تقریبا غیرممکن بهنظر میرسد؛ زیرا استارتاپهای فروش بلیت بهعنوان یک واسطه باید با ایرلاینها در تماس باشند اما آنها علیرغم صحبتهای وزیر راه و شهرسازی که گفته است استرداد هزینه بلیط کامل و بدون جریمه خواهد بود، با شرکتهای فروش بلیت همکاری نمیکنند.
درواقع تعامل با ایرلاینها بهسختی انجام میشود. در حال حاضر 13 ایرلاین در کشور وجود دارد که هر کدام از آنها باید بخشنامهای را مبنی بر عدم دریافت جریمه درصورت لغو پرواز از سوی مشتری در این شرایط صادر کنند. تا استارتاپهای فروش بلیت بهعنوان واسطه تمام هزینههای دریافتی از مشتریان را به آنها بازگردانند. اما متاسفانه این بخشنامه از سوی هیچکدام از ایرلاینها صادر نشده است و تنها تعداد کمی از ایرلاینها در حال همکاری هستند که آنها هم صحبتی درباره بازگرد 100 درصدی هزینهها نمیکنند.
ایرلاینها علیرغم صحبتهای وزیر راه و شهرسازی که گفته است استرداد هزینه بلیط کامل و بدون جریمه خواهد بود، با شرکتهای فروش بلیت همکاری نمیکنند
استارتاپهای فروش بلیت همچنین با تامینکنندگان بلیطهای چارتری با مشکلاتی مواجه شدهاند زیرا آنها هم مایل به همکاری در این بخش نیستند! برای نمونه فقط فلایتیو تا به امروز بهعنوان واسطه نزدیک به 70 درصد پرداختیها را بازگردانده اما هنوز هیچ واریزی از سوی تامینکنندگان نداشته است.
ضرری که امروز متوجه استارتاپهای گردشگری شده، دو وجه دارد؛ یک وجه آن فروش و سود شرکت در این زمان از سال است که ضرر 70 درصدی به مجموعه وارد کرده است. این وضعیت تا زمانی که ویروس کرونا در کشور وجود دارد همچنان ادامه خواهد داشت و همه فعالان و کسبوکارهای گردشگری مانند ایرلاینها، هتلها و... با ضررهای بسیاری مواجه خواهند شد.
وجه دیگر این ضرر به لغو پروازها و استرداد کامل هزینههای پرداختی مشتریان است؛ طبق برآورد، به عنوان مثال یک استارتاپ فروش بلیط تا انتهای اسفند 98 عددی بالغ بر 30 میلیارد تومان باید به مشتریان پرداخت کند! اگر این رقم را در استارتاپهای مختلف جمع بزنید به یک رقم بزرگ چندصد میلیارد تومانی خواهید رسید.
شرکتها و استارتاپها به پشتوانه کدام حمایت میتوانند دوباره فعالیت کنند؟
اما در اینجا نکتهای مطرح است؛ اینکه تجربه نشان داده پس از گذر از این دوران دولت از ایرلاینها حمایتها خواهد کرد اما شرکتها و استارتاپها به پشتوانه کدام حمایت میتوانند دوباره فعالیت کنند؟ دولت و مسئولان گردشگری باید بدانند کسب وکارهای آنلاین هم قسمتی از بدنه گردشگری کشور هستند که باید مورد حمایت دولتی قرار بگیریم و اکنون زمان آن است که شعارها و حرفهایی که تاکنون درباره حمایت از استارتاپها زده شده، در عمل ثابت شوند.