گردشبان (gardeshban.ir) : بهسختی میتوان ایستگاه بینالمللی راهآهن سنت پانکراس در لندن را نادیده گرفت؛ بهخصوص با نمای خارجی آجرهای قرمز و برج ساعتی که دارد.
این ساختمان مربوط به دهه ۱۸۶۰ که به سبک گوتیک ویکتوریایی است، اغلب بهعنوان یک شاهکار معماری در سراسر جهان شناخته میشود؛ اما درست ۱۰۰ سال پس از ساخت، بریتیش ریلویز (British Railways) قصد داشت که تمام این بنا را تخریب کند و زمین آن را برای منظور دیگری به کار ببرد.
درست در همین موقع بود که شاعری با عشق فراوان به معماری ویکتوریایی، پا به این ماجرا گذاشت.
برای اطلاع از تاریخچه ایستگاه تاریخی سنت پانکراس و طرح نوسازی و توسعه شهری لندن در این منطقه با کجارو همراه باشید.
نوسازی ایستگاه های سنت پانکراس و کینگزکراس؛ تولد دوباره یک افسانه لندنی
سر جان بچمن (Sir John Betjeman) که بعدها تبدیل به یکی از مشهورترین شاعران برجسته بریتانیا شد، در آن زمان توانست با موفقیت، کارزاری را برای نجات سنت پانکراس، رهبری کند. کارزاری که بذر یک ایستگاه راهآهن با شهرت جهانی را کاشت و بعدها به قلب تپنده یک منطقه در حال پیشرفت و ترقی تبدیل شد.
امروز در نیمطبقههای این ایستگاه، به دور از سیل مسافرانی که منتظر قطارهای مسیر شهر لافبورو (Loughborough) و لوتون (Luton) یا قطارهای یورواستار بهسمت پاریس و آمستردام هستند، مجسمهای از بچمن قرار دارد که با در دستداشتن کلاه خود، به سقف طاقیشکل تماشایی این ساختمان مینگرد. در اطراف پاهای او این کلمات حک شده است:
چهکسی این ایستگاه باشکوه را نجات داد؟
روحیه و هدف بچمن کماکان در منطقه پستی N۱ زنده است؛ جایی که تمام ساختوسازها در حال تبدیلکردن این قطب حملونقل به یک مقصد گردشگری هستند.
در محوطه میان ایستگاههای سنت پانکراس و کینگزکراس که ایستگاه مشهور داستانهای هری پاتر است، ساختمانهای صنعتی به کافهها، فروشگاهها و آپارتمانهای لوکس تبدیل شدهاند. در آن سوی کانال ریجنت در میدان گرنری (Granary Square) نیز انبارهای غلات، در سال ۲۰۱۲ درهای خود را بهعنوان رستوران و کافه به روی مردم گشودند
مکانی که زمانی ایستگاه حملونقل زغالسنگ بود، امروز تبدیل به مرکز خرید کول دراپس یارد شده است که محلی برای خرید قهوه برشتهشده لذیذ و آلبومهای قدیمی موسیقی به شمار میآید. عکس از جیمز ویسی (JAMES VEYSEY)
بهتازگی، مرکز خرید کول دراپس یارد در همسایگی ایستگاه سنت پانکراس، فصل جدید خود را در سال ۲۰۱۸ آغاز کرده است. این مجموعه از انبارهای قدیمی و پلهای راهآهن، نام خود را از طراحی و هدف اصلی این مکان گرفته است؛ با راهآهنی مرتفع برای تخلیه واگنهای زغالسنگ که در دهه ۱۹۸۰ منسوخ شد. پس از آن، این ساختمانها برای برگزاری مهمانیهای پرسروصدای غیرقانونی استفاده میشدند تا تدریجا به کافههایی چون کراس (The Cross)، کی (The Key) و بگلیز (Bagley’s) تغییر کاربری دادند.
امروز، سقفهای منحنی ساختمانهای دوقلوی مرکز خرید کول دراپس یارد با تابش نور خورشید در بالای سرشان، بیننده را به یاد یک جفت بال میاندازند؛ شکلی طبیعی در میان دریایی از فرشتههای صنعتی. زیر این بالها، ترکیبی از فروشگاههای برندهای طراحی مشهور و رستورانهای شیک و گرانقیمت با چندین برند کوچکتر قرار گرفتهاند.
علاقهمندان به قهوه میتوانند در یک فضای کالسکهای شبیه به خانه، در کافه ریدامپشن روسترز (Redemption Roasters)، فلت وایت سفارش میدهند. دانههای قهوه این کافه در زندان جوانان اچ ام ایلزبری (HM Prison Aylesbury) برشته میشوند؛ جایی که زندانیان بین ۱۸ تا ۲۱ سال در کارگاههای آموزشی یاد میگیرند که چگونه یک باریستا باشند.
فلت وایت نوعی قهوه است که شامل اسپرسو با کف شیر میشود. این نوشیدنی به کافه لاته شباهت دارد که در حجم کوچکتر و با کف شیر کمتر سرو میشود؛ بنابراین نسبت قهوه به شیر آن بیشتر است و شیر که بیشتر حالت مخملی دارد، باعث میشود طعمِ اسپرسو غالب باشد و فقط تهمزهای از شیر حس شود.
درست در شمال ایستگاههای کینگزکراس و سنت پانکراس، ساختمانهای اداری شیک و مدرن و آپارتمانهای لوکس و مجلل بر فراز کانال ریجنت، ساخته شدهاند. عکس از سارا لی اولین (SARAH LEE, EYEVINE)
در نزدیکی همین منطقه، صدای روحبخش موسیقی، شما را بهسمت آنست جانز (Honest Jon’s) میکشاند؛ شعبه آلبومفروشی که برای ۴۵ سال در جاده پورتوبلو (Portobello Road)، فروشگاه خود را حفظ کرده است.
پارک خیابان کملی، هماکنون یک منطقه محافظتشده طبیعی به شمار میآید
در امتداد جاده کنار کانال، مخازن سهتایی ذخیره گاز عصر ویکتوریایی، تبدیل به آپارتمانهای لوکس شدهاند و چارچوبهای چدنی سرخرنگ آنها، این عمارتهای استوانهای شکل را احاطه کردهاند.
در حاشیه جنوبی کانال، پارک طبیعی خیابان کملی (Camley Street Natural Park) با دو هکتار جنگل، دشت و تالاب قرار گرفته است. بلااستفاده ماندن این محوطه باعث شد، این پارک که زمانی محل تخلیه زغالسنگ بود، دوباره سرسبز و تبدیل به بهشتی برای حیات وحش شود.
زمانی که صحبت از توسعه و گسترش این منطقه در شهرداری لندن به میان آمد، خیریه حفاظت از حیات وحش لندن تراست (London Wildlife Trust) با رهبری یک کارزار موفق شد این محل را به منطقهای محافظتشده موسوم به «یک آبادی سرسبز در میان جنگل بتنی» تبدیل کند؛ لقبی که کارولینا لزچینسکا گوگول (Karolina Leszczynska-Gogol)، مدیر این خیریه بر آن گذاشت. این پارک در بهار ۲۰۲۰ با یک مرکز جدید بازدیدکنندگان و آموزشی دوباره بازگشایی خواهد شد.
بازسازی افسانههای نور قرمز (Red-light legends)
رستورانها و کافههای جدید کماکان این فرصت را دارند تا از میان چندین ساختمان مناسب قدیمی مانند اسکاتیش استورز (The Scottish Stores)، یکی را برای اجارهکردن انتخاب کنند. البته این کسبوکارهای جدید بهتر است به فکر مدرنسازی کافهها نباشند؛ زیرا فضای قدیمی و از مدافتاده، جاذبه اصلی آنها به شمار میآید. فضای داخلی با چارچوبهای چوبی و کاغذدیواری ویلیام موریس (William Morris)، نوشیدنی انگلیسی واقعی و شیشههای پر از آجیل، بهگونهای است که گویی پای به کافه موردعلاقه افلاطون گذاشتهاید.
جرارد اولیور (Gerard Oliver)، یک فرد اهل آفریقای جنوبی که مدیریت این کافه را از سال ۲۰۱۸ بر عهده داشته است، با خنده میگوید:
وی به مجموعهای از نقاشیهای کارتونی از شکارچیان و سگهای نژاد بیگل اشاره دارد که با قابهای چوبی و پشت شیشه، در این کافه نگهداری میشوند. قبل از ورود صاحبهای اخیر، این تصاویر و نقاشیها پشت لایهای از دوده و رنگ ارزان، گم شده بودند.
نکته برجسته فضای داخلی بازسازیشده ایستگاه کینگزکراس در لندن، یک سقف مشبک مورب، شبیه به سقف سالن بزرگ موزه بریتانیا است، عکس از داگ آرمند (DOUG ARMAND)
اسکاتیش استورز در اصل، یک مهمانخانه بوده است که به تاجرها اتاق اجاره میداد؛ افرادی که بیشتر آنها از اسکاتلند با قطار به کینگزکراس آمده بودند؛ اما متاسفانه این مکان شهرت و آوازه بدی بهعلت حضور مجرمان و مبادله مواد مخدر پیدا کرد. در دهه ۱۹۸۰، دوره اوج بدنامی نور قرمز، این مکان، به پاتوقی محبوب در میان خلافکاران تبدیل شد.
اولیور در ادامه میگوید:
اینجا دوده گرفته و تاریک بود، پنجرهها را سیاه کرده بودند و چارچوبهای چوبی بوی نیکوتین میداد.
در آن زمانها، یک بار به اینجا آمدم و به خاطر دارم که با خودم فکر میکردم این مکان، پتانسیل زیادی دارد.
در نهایت، صاحبهای اخیر کافه هم متوجه این پتانسیل شدند و پس از بازسازی، آن را در سال ۲۰۱۵ بازگشایی کردند.
توصیف تاریخ اخیر این منطقه با ظهوری ققنوسمانند از بدنامی به آبرومندی، تمام داستان را به ما نمیگوید. این منطقه صنعتی محصورشده در همان دوره بدنامی در کنار مواد مخدر و انواع جرمهای دیگر، فضایی مناسب هم برای هنرمندان فراهم کرد.
مایکل پینسکی (Michael Pinsky)، هنرمند تجسمی که از سال ۱۹۹۶ در این منطقه زندگی و کار کرده است، میگوید:
با وجودی که این محل شرایط بسیار نامطلوبی داشت؛ اما قیمتهای اجاره استودیو نیز بسیار ارزان بود.
مجموعه استودیوی کابیت (Cubitt studio complex)، قبل از انتقال به انجل (Angel) در همین نزدیکی، دارای اعضایی بود که جایزه ترنر را برده بودند. کلاس و سطح این استودیو و هنرمندانی که در آن کار میکردند، بسیار بالا بود.
جایزه ترنر که نام خود را از نقاش بریتانیایی، ویلیام ترنر برداشته است، به جایزهای میگویند که سالانه به یکی از هنرمندان تجسمی زیر ۵۰ سال بریتانیا اهدا میشود و از زمان پیدایش در سال ۱۹۸۴، به معروفترین جایزه هنری بریتانیا و یکی از مهمترین جوایز هنری اروپا تبدیل شده است.
البته دانستن این نکته نیز هم ضروری است که نگاه پینسکی به آن روزها قطعا مثبت و با دلخوشی نیست. وی میگوید:
من حالت فعلی این منطقه را به گذشته ترجیح میدهم. توسعه کینگزکراس بهسمت اعیانیشدن پیش میرود؛ اما با اینحال، منطقهای که در آن زندگی میکنم، بین جاده کالدونین (Caledonian Road) و یورک وی (York Way) در مرکز شهر قرار دارد و کماکان نیازمند به بازسازی است. اینجا هنوز کاملا تغییر نکرده است؛ هرچند فکر میکنم تا حدود ۱۰ سال دیگر این توسعه و بازسازی تکمیل شود.