گردشبان (gardeshban.ir) : مجموعه کاخهای گلستان یکی از زیباترین مجموعهای تاریخی در مرکز تهران است. در این مجموعه تالارها و موزههای بینظیری در سالهای مختلف تاریخی ساخته شده که هر کدام داستانهای مختلفی برای ما روایت میکنند. یکی از این عمارتها تالار الماس است که در سمت جنوبی محوطه باغ گلستان بعد از عمارت بادگیر قرار دارد.
معرفی عمارت الماس
عمارت الماس در قسمت جنوبی محوطه باغ گلستان درست بعد از عمارت بادگیر واقع شده است. این تالار از بخشهای قدیمی ارگ سلطنتی کاخ گلستان محسوب میگردد. عمارت الماس در دوره فتحعلیشاه قاجار در محوطه کاخ گلستان ساخته شد. برای تزیین و زیباسازی تالار از آیینهکاری و مقرنسکاریهای بینظیری استفاده شده است. به گفته برخی از مورخان دلیل نامگذاری این عمارت شکل آیینهکاری مقرنسهای ایوانچه جنوبی میباشد که به شکل الماس هستند. این قسمت قدیمیترین بخش تالار میباشد که در زمان فتحعلیشاه قاجار ساخته شده است. در کنار آیینهکاریهای بینظیر بنا اُرسیهای بزرگ و رنگارنگ به کار رفته در تالار زیبایی بنا را بیش از حد جلوه میدهد.
معماری تالار یا عمارت الماس
در معماری عمارت الماس از اتاقهای گوشواره، بالاخانه، دهلیزها، پستوها و بسیاری دیگر از عناصر معماری ایرانی استفاده شده است. در زیر بنا زیرزمینی وجد دارد که به آن حوضخانه میگویند. دوره ناصرالدین شاه در بنا تغییرات ایجاد گردید اما اصل بنا با معماری قاجار همخوانی دارد. برای مثال بسیاری از طاقها و طاقنماهای جناغی تالار در زمان ناصرالدین شاه به طاقهای قوسی یا رومی تبدیل شده و همچنین دیوارهای تالار با کاغذ دیواریهای که از فرانسه وارد شده بود، پوشاندهاند.
بخشی از سقف و دیوارهای عمارت الماس در زمان جنگ تحمیلی به علت لرزش حاصل از برخورد موشک آسیب شدید دید و ویران شد. بعد از جنگ این بخش از بنا مرمت شد. نکته جالب اینکه برای بازسازی نیاز به کاغذدیواریهای مشابه بود که گویا در انبار کاخ گلستان مقدار از این کاغذ دیواریها باقی مانده بود و در زمان مرمت از این کاغذ دیواریهای فرانسوی متعلق به دوره ناصرالدین شاه استفاده شد.
کارکرد امروزه تالار الماس
امروزه تالار یا عمارت الماس به موزه تبدیل شده است. در این موزه تصاویری از ناصرالدین شاه و دربایان او در هنگام شکار دیده میشود. علاوه بر آن تندیسی از عباس میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار وجود دارد. عباس میرزا شاهزاده تجددخواهی بود که در زمان جنگ ایران و روسیه شجاعتهای بسیاری کرد برای همین در میان مردم بسیار محبوب بوده است. همچنین تابلویی از فتحعلیشاه قاجار نیز در تالار وجود دارد.
سخن نهایی
برای بازدید از تالار الماس حداقل یک الی دو ساعت زمان نیاز دارید. همچنین برای دسترسی به مجموعه کاخ گلستان بهترین راه استفاده از مترو (ایستگاه امامخمینی یا ایستگاه ۱۵ خرداد ) است. پیشنهاد میکنیم برنامه بازدید از این تالار زیبا را در روزهای آفتابی بهار برنامهریزی کنید تا زیبایی شگفتانگیز تالار کاملا برایتان مشهود باشد. در صورتی که از این تالار بازدیدی داشتید با ما تجربههایتان را به اشتراک بگذارید.