گردشبان (gardeshban.ir) : مسیر حرکت را بنا به سلیقه خود انتخاب میکنید، هرجا که منظرهای به دلتان بنشیند بدون محدودیت توقف میکنید، در هر ساعت از شبانه روز به بازدید جاهای دیدنی مورد علاقه خود میروید، زیر سایه یک درخت کمپ میکنید و هیجان کشف مسیر و جادههای جدید را تجربه خواهید کرد.
در این نوشته به طور کامل بررسی خواهیم کرد که چه طور با ماشین شخصی به سفر برون مرزی برویم تا کمترین مشکل و حداکثر لذت را در اختیار بگیریم. به خصوص اگر در آیندهای نزدیک برای سفر برون مرزی با وسیله شخصی خود برنامه دارید، همراهی ما تا انتهای این نوشته خالی از لطف نیست.
مقدمات قانونی سفر برون مرزی با ماشین شخصی
مقدمه اصلی سفر برطرف ساختن موانع قانونی و اخذ مجوزهای لازم برای خروج ماشین از مرز و دریافت گواهینامه و بیمه بینالمللی است. پیش از این در مقالهای با عنوان راهنمای دریافت پلاک بین المللی به طور مفصل این امور قانونی را تشریح کردهایم، اما اگر بخواهیم به شکل خلاصه مروری داشته باشیم کار به شکل زیر پیش میرود:
کاپوتاژ کردن: در یکی از شعبههای گمرک اجازه خروج ماشین خود را با پرداخت مبلغی کم دریافت میکنید (اینکار یک بار در گمرک ایران و بار دیگر در گمرک کشور مقصد صورت میگیرد)؛
کارت، گواهینامه و پلاک بین المللی: با در درست داشتن برگه کاپوتاژ، مدارک ماشین، کارت ملی و دو قطعه عکس پرسنلی به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی مراجعه میکنید و همزمان کارت، گواهینامه و پلاک بین المللی خود را در مدت زمانی کوتاه به دست میآورید؛
بیمه: بسته به کشوری که قصد ورود به آن را دارید، باید بیمه بین المللی دریافت کنید. اینکار در بعضی شعبههای بیمه ایران (برای ترکیه) و پارسیان (برای ارمنستان) انجام میشود (میشدهاست). اما توجه داشته باشید که تاریخ بیمه صادر شده در ایران محدود است (بین ده الی پانزده روز) و علاوه بر این قیمت آن متناسب با نرخ ارز نوسان دارد. در نتیجه اگر مدت زمان بیشتری به سفر برون مرزی خود اختصاص دادهاید، میتوانید پس از عبور از مرز بیمه کشور مقصد را دریافت کنید (در این مورد نیز دقت کنید، از پیش قیمتها را جویا شوید و در باجهای که بهترین قیمت را ارائه میکند بیمه بگیرید)؛
آشنایی با قوانین: باید توجه داشت که پس از ورود به خاک یک کشور، تمامی قوانین درباره رفتار افراد قابلیت اجرایی دارند. این یعنی هر خطای رانندگی، همراه داشتن قرص یا دارو ممنوع، انجام عمل خلاف عرف و غیره با برخورد پلیس کشور مقصد مواجه میشود. در نتیجه پیش از سفر به هر کشور، باید قوانین آن را به دقت مطالعه کرد تا دچار مشکل نشد (گاهی اوقات قوانین پیش از ورود مشکلساز میشوند، به عنوان مثال آذربایجان خودرو قدیمیتر از 2014 را سالم ندانسته و اجازه ورود نمیدهد، اگر این نکته را ندانید تا مرز میروید اما برنامه سفر برونمرزی که برایش شور و شوق فراوان داشتهاید روی هوا میرود).
زیر و بمهای فرهنگی در سفر زمینی با ماشین شخصی
پس از مسائل حقوقی و قانونی، نوبت به زیر و بمهای فرهنگی سفر زمینی با ماشین شخصی میرسد. اینکه در کشور مقصد به چه زبانهایی صحبت میکنند؛ کدام زبانهای خارجی را بهتر میدانند، پلیسهای آنها چه اخلاقی دارند، در کدام قسمتها امکان کمپ کردن وجود دارد و اموری از این دست، باید پیش از سفر حل و فصل شود؛ زیرا گاها تجربه آنها برای اولین بار، هزینههای گزافی را در پی خواهد داشت (توجه داشته باشید که در سفر شخصی دیگر تنها در قسمتهای توریستی حاضر نمیشوید و گاها گذارتان به مناطق دورافتاده و جادهای خواهد افتاد).
در این قسمت به مهمترین موارد فرهنگی که پیش از سفر باید درباره آنها تحقیق کنید اشاره کردهایم.
فرهنگ نیروهای دولتی: اگر بخواهیم بیپرده صحبت کنیم، باید بگوییم که پیش از سفر به هر کشور (به احتمال زیاد مقصد مسافرت زمینی ما ایرانیها با ماشین شخصی یکی از کشورهای تاجیکستان، افغانستان، ارمنستان، ترکیه، گرجستان، آذربایجان یا عراق خواهد بود) باید تحقیق کرد که آیا نیروهای دولتی، مرزی، پلیس، گمرک و غیره در آن کشور اهل آنچه در ایران اصطلاحا پولچای نامیده میشود هستند یا اینکه قانونی عمل میکنند و مشکلی از این بابت نخواهد بود (ما نامی از جایی نمیآوریم، خودتان تحقیق کنید و اگر جواب برای مقصد مثبت بود سعی کنید بند به بند قانون آن کشور را رعایت کنید و بهانه دست کسی ندهید)؛
فرهنگ مردم: همسایههای ما در چهار طرف، هر یک فرهنگ مخصوص به خود را دارند. اعراب به یک شکل رفتار میکنند و تاجیکها، ارمنیها، ترکها و افغانها خصوصیات خاص خود را دارند. فراگیری نکات ریز نظیر چگونه سلام کردن، چگونه خداحافظی کردن، چگونه تقاضای کمک داشتن، چگونه لباس پوشیدن و با کدام زبان صحبت کردن اموری هستند که کار را جلو میاندازند (به عنوان مثال در مرز ترکمنستان دانستن ترکی و کمی روسی لبخند را به لبان ماموران عبوس مینشاند و انگلیسی اوضاع را خراب میکند)؛
اوضاع کوچه و بازار: در بعضی کشورها یک سری شغل کاذب یا حتی فعالیت غیرقانونی (بخوانید کلاهبرداری) وجود دارد که خطرناکترین مسائل را برای گردشگران ناآگاه رقم میزنند. خرید سیمکارت از افراد لب مرز، تبدیل ارز و دریافت پول جعلی، سوار شدن در تاکسیهای غیر رسمی، همراه نداشتن مدارک شناسایی، حضور در مکان نامناسب در زمان اشتباه، نمایش کیف پول در ملاعام، باز گذاشتن ماشین، کمپ کردن در جای غیرمجاز و نکاتی از این دست که مطالعه آنها پیش از سفر ضروری است (اطلاعات این قسمت بیشتر با مطالعه سفرنامههای معتبر به دست میآید).
حضور با ماشین شخصی در یک کشور غریبه نیازمند یک سری تدابیر فنی است. اطلاع از وجود سرویس، امداد جادهای، دریافت سوخت، سازگاری جاده با توان خودرو و مولفههایی در این وادی باید مورد بحث و بررسی قرار گیرند. در این قسمت به چند مورد از مهمترین نکات فنی سفر برون مرزی با ماشین شخصی اشاره میکنیم.
اطمینان از وجود سرویس: ترجیحا اگر ماشینی دارید که سرویس و خدمات فنی آن بیرون از مرزها وجود دارد دل به جاده بزنید. البته منظورمان این نیست که حتما باید خودروی وارداتی داشته باشید؛ مثلا همین تولیدات ایران خودرو که متعلق به پژو فرانسه هستند خدمات فنی مناسبی دریافت خواهند کرد و قطعه و مکانیک برای سرویس آنها پیدا میشود (البته اگر دست به آچار هستید که اوضاع تفاوت میکند)؛
همراه داشتن تجهیزات لازم: اگر چند مورد قطعه ساده مصرفی را همراه خود داشته باشید بد نیست. زیرا ممکن است در یک مسیر روستایی با مشکل روبهرو شوید، مکانیک هم باشد اما به دلیل عدم وجود قطعه چند روز معطل شوید (شمع، تسمه دینام، آچار و غیره)؛
در نظر گرفتن مصرف سوخت: به ندرت اتفاق میافتد، اما اگر مصرف خودرو شما از فاصله بین دو ایستگاه سوخت در یک راه فرعی بیشتر باشد؛ با مشکلی اساسی مواجه میشوید. در نتیجه حتما روی نقشه فواصل پمپهای بنزین را با گنجایش باک و مصرف خودرو مقایسه کنید؛
انتخاب راه متناسب با قدرت ماشین: هر مسیری که روی نقشه نزدیکتر باشد لزوما شرایط بهتری ندارد. گاهی اوقات یک راه فرعی تماما سنگلاخ است و حاضر شدن در آن به یک لاستیک پنچر و یا اتفاقاتی ناگوارتر منجر میشود. حتما درباره راههای فرعی شرایط ماشین خود را در نظر بگیرید؛
سبک سفر کردن: نکته آخر اینکه در سفر زمینی برون مرزی با ماشین خود تا حد امکان سبک سفر کنید. اینکار علاوه بر سایر مزایایی که خود بهتر میدانید، کاهش مصرف سوخت را در پی دارد و استهلاک سفر در جادههای کشور غریبه را کاهش داده و به تبع آن احتمال خرابی را کوچکتر میکند.
هزینه سفر برون مرزی
شاید در سفرهای داخلی استفاده از ماشین شخصی از نظر اقتصادی صرفه بیشتری داشته باشد؛ اما این امر برای مسیرهای خارجی در کشورهای همسایه صادق نیست. هزینه بنزین، بیمه، دریافت پلاک بین المللی، عوارض خروج، جریمههای احتمالی و اخیرا دریافت مابهتفاوت سوخت (باجههای شرکت نفت تفاوت ریالی قیمت بنزین در کشور مقصد و ایران را به صورت نقدی متناسب با حجم باک شما دریافت میکنند) در مقایسه با هزینه بلیط اتوبوس به مراتب بیشتر است. اما رفاه، آسایش، لذت و آزادی عملی که سفر برون مرزی با ماشین شخصی ارائه میدهد قابل مقایسه با گزینههای دیگر نیست. روی هم رفته بنشینید و چرتکه بیاندازید، اگر هیجان تجربه رانندگی با ماشین خود در یک کشور خارجی به پرداخت تمامی مواردی که ذکر آن رفت میارزید، پا در این مسیر بگذارید.
همچنین در نظر داشته باشید که امکان اجاره ماشین در کشور خارجی (اگر گواهینامه خود را بین المللی کرده باشید) و یا پارک کردن ماشین در مرز و رفتن به کشورهای همسایه با اتوبوس، تاکسی و ون سایر گزینهها هستند.
مزایای سفر برون مرزی با ماشین شخصی
پیش از این مهمریتن موارد و نکاتی که باید با درنظر گرفتن آنها عازم سفر شد را مطرح کردیم. حالا که به بخشهای انتهایی نوشته نزدیک میشویم بد نیست چند مورد از مزایای سفر خارجی با ماشین شخصی را مرور کنیم.
خورد و خوراک ارزانتر: افرادی که توریستی سفر میکنند ناچارند در مرکز شهر و با قیمتهای بالا خرید کنند و در رستورانهای گران غذا تهیه کنند. اما شما با ماشین شخصی چنین محدودیتی ندارید، به قسمت محلی شهر مراجعه میکنید و در غذاخوریهای زیبا و باکیفیت خانوادگی غذا میخورید؛
کشف نادیدهها: با تور یا سفر زمینی با اتوبوس یک مسیر مشخص را میروید و برمیگردید. اما با ماشین خود به هر فرعی سرک کشیده و دنیایی نادیده در کشور جدید کشف خواهید کرد؛
وسایل را مطابق با سلیقه خود انتخاب میکنید: شما به اندازه طرفیت خودرو خود وسایل شخصی میبرید. اینکار با سلیقه شما صورت میگیرد و تنوع بالایی دارد. اما در سایر شیوههای سفر به یک کوله یا کیف محدود خواهید شد؛
انعطاف بالا: شاید پیش از سفر برنامهای داشته باشید که با دیدن یک جاذبه، یافتن یک راه یا شنیدن یک حقیقت قصد تغییر آن را بگیرید. تنها در سفر شخصی با ماشین است که این انعطاف عملکرد در اختیار شما قرار خواهد داشت؛
یافتن راحتتر محل اقامت: زمانی که با ماشین خود سفر کنید، محل قرارگیری هتل یا هاسل برای شما محدودیتی ندارد. متناسب با بودجه و سلیقه خود انتخاب میکنید و بازدید از دیدنیهای کشور جدید به لطف خودرو شخصی به سادگی امکانپذیر است.
نکات سفر برون مرزی با ماشین
چند نکته ضروری برای سفر برون مرزی با ماشین شخصی
اگر هیچیک از موارد مطرح شده در بالا را جدی نگرفتید؛ از این سه مورد غافل نشوید:
حتما خود را بیمه کنید (اتفاقات جادهای حساب و کتاب ندارد و اگر بدون بیمه گذارتان به بیمارستان یک کشور غریبه بیافتد اوضاع پیچیده خواهد بود)؛
حتما خودرو خود را بیمه کنید (بعضی کشورها مثل گرجستان ورود خودرو بدون بیمه را اجازه میدهند. اما اگر تصادفی روی دهد یا خسارتی ایجاد شود با توجه به ارزش فعلی پول ملی کار دشواری برای پرداخت خواهید داشت)؛
به هیچ عنوان کالای ممنوع همراه نداشته باشید (شاید با خود فکر کنید یک قرص سرماخوردگی را در فلان قسمت خودرو قرار میدهم و مشکلی پیش نمیآید؛ غافل از اینکه در بعضی موارد گشت داخل خودرو واقعا جدی میشود و حتی یک خشاب قرص سرماخوردگی ساده در حکم مخدر است و سروکار شما با پلیس و دادگاه خواهد بود)؛
حتما تبدیل ارز خود را در صرافیهای معتبر انجام دهید (دریافت پول قلابی و خرج آن یک جرم بزرگ است).
جمعبندی و کلام آخر
اگر پیش از این دوست داشتید پاسخی مناسب برای سوال چه طور با ماشین شخصی به سفر برون مرزی برویم بیابید ما در حد توان راه و چاه را در اختیار شما قرار دادهایم. مقصد را که انتخاب کردید به ترتیب این نوشته از بالا به پایین بیایید و تحقیقات لازم را انجام دهید؛ در انتها آمادهاید تا جادههای یک کشور خارجی را با لاستیکهای خودرو خود آشنا کنید. البته، از اینجا که این نوشته کامل نیست، خوشحال میشویم اگر تجربیات شخصی خود را کامنت کنید و به غنای این راهنما بیافزایید.