گردشبان (gardeshban.ir) : معبد پانتئون رم یکی از قدیمی ترین معبدهایی بوده که وجود دارند و به نوعی یکی از شگفت انگیزترین معابد در رم بشمار می آید.
قدمت و پیشینه تاریخی این معبد به 2000 سال پیش می رسد که طراحی بسیار هنرمندانه و زیبایی دارد و توجه هر کسی را به خود جلب می کند.
براساس مقاله حقایقی درباره معبد پانتئون رم قابل ذکر است که این سازه در سال 609 به عنوان یک کلیسا معرفی شد. مواد مختلفی که در ساخت این سازه به کار رفته اند، تا به امروز ناشناخته مانده اند، البته این مصالح از برخی جهات بسیار شبیه به بتن هستند.
معبد پانتئون در چه زمانی ساخته شد؟
اطلاعات دقیقی از قدمت و عمر این بنای باشکوه تاریخی در دسترس نیست. براساس مقاله حقایقی درباره معبد پانتئون رم باید بدانید که در قرن 27 قبل از میلاد مسیح، شخصی که دست راست امپراطور اوگوستوس بود، نقش بسزایی در ساخت این معبد داشت.
البته، این معبد در طی آتش سوزی که در سال 80 میلادی به وقوع پیوست، نابود شد و بعدها توسط امپراطور دومیتین مجددا مرمت گشت. قابل ذکر است داستانهای دیگری در مورد این معبد وجود داشته که حاکی از نابودی آن در سال 110 میلادی بر اثر برخورد صاعقه و آتش سوزی هستند.
در ساخت بنایی که در عصر حاضر هنوز هم پابرجاست، امپراتور آدریان نقش بسزایی داشت. او از جمله پادشاهانی بود که به معماری علاقه بسیاری داشت و این معبد به فرمان او در سال 120 میلادی تاسیس شد.
شناخت بیشتر معبد پانتئون
اگر بخواهیم از نظر لغوی معنای واژه پانتئون را بررسی کنیم، باید بگوییم که معنای آن «به احترام تمام خدایان » هست. در حقیقت فلسفه ساخت معبد پانتئون بر مبنای احترام و قدردانی تمام خدایان بنا شد.
یک آبنمای بسیار زیبا و دیدنی دقیقا در جلوی معبد قرار گرفته که طراحی بسیار جالبی دارد و یک معمار معروف به نام «جاکومو دلا پورتا» آن را طراحی کرده است. البته، آبنمایی که امروزه ما آن را مشاهده می کنیم، دقیقا همان آبنمایی که از ابتدا وجود داشته، نیست، بلکه در سال 1711 به دستور پاپ تغییراتی در آن صورت گرفت.
در طی حملات بربرها به روم باستان تقریبا همه یادمان های رومی از بین رفتند، اما معبد پانتئون تنها معبدی است که توانست از این جنگ جان سالم به در ببرد و از جمله بهترین سازه هایی بوده که تاکنون سالم مانده است.
در دل این معبد، مقبره افراد مشهوری از جمله رافائل، نقاش رنسانسی ایتالیایی و برخی پادشاهان و شاعران قرار دارد. در ایوان معبد پانتئون ستون های بزرگی وجود داشته که تعدادشان به 16 عدد می رسد و هر کدام حدود 60 تن وزن دارند. ارتفاع این ستونهای عظیم 11.8 متر هست.
یک کتیبه مثلثی شکل در بالای این ستون ها قرار گرفته که به ساخته شدن این بنا توسط مارکوس آگریبا اشاره دارد. در عصر حاضر این معبد وقف حضرت مریم شده است، اما تقریبا می توان گفت اکثر افراد آن را به عنوان پانتئون می شناسند و آن را وابسته به هیچ دین و مذهبی نمی دانند.
ویژگی های شگفت انگیز معبد پانتئون
یکی از ویژگی های بارز و شگفت انگیز معبد پانتئون رم گنبد بزرگ آن بوده که دارای یک حفره در مرکز است. داشتن این ویژگی بارز باعث شده تا از شهرت بالایی برخوردار باشد. این حفره به چشم پانتئون معروف است.
این بنای عظیم و شکوهمند از هماهنگی و تناسب بخصوصی برخوردار بوده که نشانی از معماری خیره کننده و قدرتمند امپراتوری روم دارد، به گونه ای که وقتی میکل آنژ برای نخستین بار با این معبد مواجه شد، ادعا کرد این بنا کار دست فرشتگان بوده و بعید است که آدمیزاد در ساخت و طراحی آن نقشی داشته باشد.
در مورد ویژگی های درونی این معبد اگر بخواهیم توضیح دهیم، باید بگوییم که از جهاتی بسیار شبیه به سیلندر بوده که توسط یک نیم کره پوشیده شده است. نکته هیجان انگیزی که وجود دارد، این بوده که قطر کره با ارتفاع سیلندر برابر است. اگر بخواهیم به دیگر ویژگی های بارز این معبد اشاره کنیم، باید بگوییم که قطر گنبد معبد پانتئون چیزی حدود 43.30متر بوده و در مدت 1300 سال جز بزرگترین گنبدها در جهان بشمار می رفت.
سوراخی که در بالای گنبد وجود دارد، چیزی حدود 7.8 متر قطر داشته که در گذشته منبعی برای نور و پیوند میان معبد و خدایان بالا بود.
معبد پانتئون به عنوان یک کلیسای باشکوه
همانطور که قبل تر هم گفته شد، در سال 609 این معبد به عنوان یک کلیسا معرفی شد و به نوعی تغییر کاربری داد. در آن زمان ها معبد پانتئون از جمله معابدی بشمار می رفت که به عنوان کلیسا تغییر کاربری داد و به نوعی می توان گفت یکی از دلایلی که موجب نجات این کلیسا از حمله بربرها و سالم ماندن آن شد، همین تغییر شکل و کاربری آن است.
در ساخت معبد و عبادتگاه هایی که امروزه در بسیاری از نقاط وجود دارند، از شکل و طراحی معبد پانتئون تقلید شده و به نوعی طراحی و ساختار اکثر این معابد الهام گرفته از معبد پانتئون هستند. مردم روم روز 21 آوریل را جشن می گیرند و آن را روز تاسیس شهر می دانند. در ظهر این روز با عبور نور خورشید از پنجره شبکه فلزی که در بالای در ورودی معبد قرار دارد، یک منظره بسیار جذاب و دیدنی از پرتوهای نوری ایجاد شده که بسیار خیره کننده هست.