گردشبان (gardeshban.ir) : روستا پالنگان در استان کردستان، ۱۵ کیلومتری شهر کامیاران و ابتدای منطقه اورامان واقع شده است. قدمت روستا به پیش از اسلام میرسد. روستا دارای معماری پلکانی است و بارها در طول تاریخ ویران شده و بار دیگر بنا گردیده است. مورخان اعتقاد دارند پالنگان از کل منطقه هورامان قدیمیتر است و این را به سندی که در سال ۱۳۰۵ در غاری واقع در دره تنگیور پالنگان کشف شد، نسبت میدهند.
زبان مردم قدیمی پالنگان نیز به زبان مردم حاشیه اورشلیم آن زمان (زمان مربوط به سند کشف شده) نزدیک است. بعد از اسلام که مسلمانان به ایران حمله کردند این روستا نیز از ویرانی در امان نماند. حتی قلعه پالنگان که در مجاورت روستاست، نیز به محاصره مسلمانان درآمد. اما گفته میشود مسلمانان بعد از به تصرف درآوردن قلعه، مردم این منطقه را مجبور به پذیرش اسلام نکردند زیرا تا قرنها بعد ساکنان منطقه به همان آیین خود که گفته میشود شاخهای از آیین زرتشتی بود، اعتقاد داشتند.
با ورود به روستا با جاذبههای بسیاری مواجه میشوید از جمله معماری پلکانی روستا. علاوه بر معماری روستا پالنگان از دیگر جاذبههای روستا میتوان به چشمههای جوشان و قلعه پالنگان نام برد.
قلعه پالنگان در ۷۵۰ متری جنوب شرق روستا پالنگان واقع شده است. قلعه درست بر بالای کوه ساخته شده که علاوه بر چشمانداز بینظیری که به گردشگران ارائه میدهد، از سیستم دفاعی قلعه سخن میگوید. باستانشناسان اعتقاد دارند قدمت قلعه به سده ۷ و ۸ هجری قمری میرسد. اما برخی از باستانشناسان اعتقاد دارند آثار بجای مانده از قلعه متعلق به دوران پیش از اسلام است.
در روایتهای تاریخی گفته میشود قلعه پالنگان مدتی محل سکونت امرای کلهر بوده است. بعدها زمانی که حکومت اردلانها قلعه را تصرف میکنند، به علت بد بودن اب و هوا در قلعه زلم (یا زهلم)، فرومانروایی خود را به این قلعه منتقل میکند.
به طور کلی حکومت اردلانها که بر کردستان حکومت میکردند چندین قلعه داستند که این قلعهها در فصل مختلف سال از آن به عنوان مقر فرمانروایی خود استفاده میکردند. قلعه زلم برای زمستان، قلعه مریوان برای فصل پاییز، قلعه حسنآباد در تابستان و قلعه پالنگان در بهار میزبان این حکومت بودهاند.
تاریخچه و معماری قلعه پالنگان
همانطور که گفته شد، باستانشناسان قدمت قلعه را به دوران پیش از اسلام تخمین میزنند. بخش زیادی از بنای قلعه ویران شده اما در میان بقایای قلعه آآثاری از آتشکدهها و پلهای قدیمی دیده میشود. همچنین در قلعه یک دروازه سنگی بزرگ نیز کشف شده که قدمت این دروازه سنگی نیز به پیش از اسلام برمیگردد
در ساخت قلعه تمام جوانب دفاعی رعایت شده و از طبیعت برای تدافعی کردن قلعه استفاده شده است. قلعه بر بالای کوه ساخته شده اکه امکان نظارت بر کل منطقه را داشته است. بقایایی اتاقهای موجود در قلعه نشان میدهد که از قلعه در زمان حمله دشمنان به عنوان پناهگاه مردم منطقه نیز استفاده میشده است.
قلعه پالنگان قرنها به دلیل موقعیت استراتژیکی که داشته، جزو قلعههای مهم و غیرقابل دسترس محسوب میشده است. این موقعیت استراتژیک باعث گردید تا قلعه در دوران مختلف تاریخی داستانهای مختلفی در خود ببیند و امروزه در میان بقایایی آثار برجای مانده، میتوان این داستانها را مشاهده کرد. اگر شما هم به این قلعه سرزدهاید برای ما از تجربههایتان بگویید.
توجه: هدف ما از معرفی این جاذبه آشنایی شما با جاذبههای زیبا کشورمان است. با توجه به شرایط ایجاد شده در کشور بهتر است، زمان بازدید از این جاذبه را تا پایان بحران ایجاد شده عقب بیاندازید و بعد از حذف بحران ایجاد شده با تنی سالم به این منطقه زیبا سر بزنید