گردشبان (gardeshban.ir) : هر بار با اعلام اینکه یک مرز باز شده، رسانههای اجتماعی پر از اظهارنظرهای مردم میشود که در مورد برنامههای سفرشان به این مقاصد صحبت میکنند. با فرض اینکه این نظرات در فیسبوک که توسط مسافران گفته میشود فقط یک فکر واهی و رویای پوچ نیست، به نظر میرسد که تمام جهان کشورهایی مانند پرتغال، یونان و ایسلند را در ذهن خود به عنوان مقصدهای گردشگری بعدی خود انتخاب کردهاند. مقاصدی که قبلا نیز در صدر بیشتر لیستهای سفر قرار داشتند.
قبل از اینکه همه برای رزرو پرواز به اولین جایی که ما را میخواند، یورش ببریم (همان سواحل شلوغ) بهتر است به جنبههای تاریکتر مسافرت توجه کنیم: فراتر از گردشگری (overtourism). در حالی که سفر کردن ممکن است برای روح و روان خوب باشد و همچین به اقتصاد مکانهای که از آن بازدید میکنیم کمک کند، اما سفر با سبک نادرست میتواند محیط و رفاه آن مقاصد را از بین ببرد. از آن بدتر اینکه، بازدیدکنندگانی که تلاش میکنند قرنطینه ۱۴ روزه یا محدودیتهای فاصله اجتماعی را دور بزنند، سلامت عمومی کشور را (در زمانی که تصمیمگیری مسئولانه مهمتر از همیشه است)، تهدید خواهند کرد.
این بدان معنی نیست که ما باید تا ابد در خانه یا شهرمان بمانیم. ما فقط باید مراقب باشیم که چگونه رفتارهای مسافرتی ما بر جهان تاثیر میگذارد. برای برخی از مقاصد پربازدید در جهان، پاندمی کرونا ویروس بهترین زمان برای در نظر گرفتن یک مدل پایدارتر برای برنامه گردشگریشان بوده است و ضروری است که ما نیز از آن پیروی کنیم.
والریا دوفلوت (Valeria Duflot)، یکی از بنیانگذاران Venezia Autentica که به ترویج گردشگری محلی متمرکز میپردازد که هم برای بازدیدکنندگان و هم برای ساکنان مناسب است، میگوید: «این شهر از نظر کیفیت زندگی بسیار زیبا شده است. ما میتوانیم راحت و آزادانه در شهر قدم بزنیم، بدون اینکه برای این کار مجبور باشیم به کسی برخورد کنیم. جالب است که بدانید در این شرایط کودکان به راحتی مشخص و دیده میشوند و صحبتهای مردم ونیزیی و ایتالیایی به گوش میرسد.»
دوفلوت اضافه میکند، اما صحبت با صاحبان تجارتهای کوچک که تحت تاثیر توقف ناگهانی گردشگری قرار گرفتهاند، «وحشتناک» است. دوفلوت میافزاید که این موضوع بیش از هر زمان دیگری مشخص کرده که اقتصاد ونیز به طور کامل به بازدیدکنندگانش وابسته است.
احساسی مشابه در ایسلند که در ماه ژوئن به روی گردشگران باز خواهد شد، دیده میشود. در حالی که برخی از مردم ایسلند نگرانیهایی در مورد افزایش بازدیدکنندگان این جزیره در سال ۲۰۲۰ داشتند. فروپاشی صنعت گردشگری، میزان وابستگی این کشور به بخش گردشگری را که در سال گذشته 42 درصد از اقتصاد ایسلند را تشکیل میداد، به واضح به مردم نشان داد.
اینار بیرگر بالدورسون (Einar Birgir Baldursson) که به همراه همسرش مالک ایجیاتور (Ejya Tours) که اپراتور تورهای گردشگری در جزیره وستمن ایسلند است میگوید: «این یک چرخ بزرگ است و زمانی که گردشگری را از دست دادیم، تازه اهمیت آن را متوجه شدیم و درک کردیم که چه بخشهایی این چرخ را به حرکت در میآورد.» او اثرات حذف پروازها، خدمه بیکار پروازها، کاهش مدت زمان کار تاکسیرانها و حتی حملکنندگان چمدانها را به صورت شفاف توضیح داده است. تمام این موراد خیلی پیشتر از زمانیست که گردشگر به هتلها، رستورانها و اپراتورهای تورهای گردشگری میرسد.
علیرغم تمایل افرادی که با آنها صحبت کردیم به بازگشت گردشگران و مسافران به مقاصد گردشگری، اما آنها دوست داشتند که برخی موارد در سفرها تغییر کند.
مونیکا والجو (Monica Vallejo)، مدیر کل هاستل گراو (Grau) در بارسلونا میگوید: «امیدوارم تغییراتی که ویروس کرونا برای همه ما ایجاد کرد را در نظر بگیرند و در مورد سفرهای مسئولانه، بیشتر فکر کنند.» والجو که هتل خود را به یک بوتیک هتل با مجوز LEED تبدیل کرده، مشتاق است تا دوباره از مهمانانی که او آنها را «نگران محیط زیست»، «قدردان موقعیت» و «محترمانه» توصیف میکند، استقبال کند. در عین حال او میگوید یک نوع مسافر وجود دارد که بارسلونا بدون آنها نیز میتواند به کارش ادامه دهد.
او ادامه میدهد: «واقعیت این است که من از صنعت گردشگری پول درمیآورم و از طریق گردشگران زندگی میکنم. اما گردشگرانی وجود دارند که اصلا ایدهآل نیستند. گردشگرانی که بدون پیراهن در اوج گرمای تابستان در خیابانهای شهر راه میروند، باعث رنجش ساکنان و حتی خشم آنها میشود.»
والجو تاکید میکند که تمایلی ندارد به خاطر درآمدی که گردشگران برای ساکنان ایجاد میکنند، تبعیضی برای آنها قائل شود. در عوض او میخواهد گردشگرانی که به اینجا میآیند، بازدیدکنندگان باملاحظهای باشند که به اقتصاد شهر کمک میکنند و پول خود را در میان کسب و کارهای محلی خرج میکنند.
دوفلوت میگوید: «بازدیدکنندگانی که میخواهیم، آن چیزی نیست که امروزه در شهرهایی مانند ونیز و بارسلونا و شهرهای مهم گردشگری دیگر وجود دارد. روزانه بسیاری از این قبیل بازدیدکنندگان با هزاران کشتی گردشگری سفر میکنند و مبدا و مقصد مشخصی ندارند و تنها برای سوار شدن بر کشتیهای گردشگری به این مقاصد سفر میکنند.» اما ونیز دوفلوت و بارسلونای والجو تاکید کردند که از آن دسته مسافرانی که از این مقاصد سفرهای دریاییشان را شروع یا به پایان میرسانند، قدردانی میکنند زیرا در این میان چند روزی را در این شهرها میگذرانند.
والجو میگوید: «این گردشگران از نظر من بسیار گردشگران مسئولیتپذیری هستند و من در کسب و کارم بسیاری از اینها را دیدهام. آنها فقط سوار کشتی نمیشوند. بلکه چند روز زودتر به مقصد سفر میکنند. آنها با حضور در بارسلونا سودی به کسب و کارهای محلی میرساند و چند روزی حتما در بارسلونا میگذرانند.»
با این حال، دوفلوت و والجو هر دو بر روی هزینههای زیست محیطی کشتیهای کروز تایید دارند. دوفلوت میگوید: «از نظر تاثیر زیست محیطی در سطح جهان، اثر کشتیهای کروز وحشتناک هستند. وی اضافه میکند که کشتیهای کروز مواد سمی بسیاری در هوا آزاد میکنند که بر روی کیفیت هوای ونیز تاثیر بدی میگذارد.»
همانطور که برای سفرهای بعدی برنامهریزی میکنیم باید مراقب تاثیر زیستمحیطی سفرمان باشیم. در مکانی مانند ایسلند که چشماندازهای بینظیری دارد، 2.3 میلیون بازدیدکننده سالانه وجود دارد. این کشور که 360.000 سکنه دارد، اکوسیستم محلی آن از این میزان بازدید تاثیر زیادی دیده است.
در حال حاضر دولت ایسلند از این وقفه ناخواسته گردشگری برای ایجاد تغییراتی استفاده میکند که میتواند برای طولانی مدت برای کشور سود داشته باشد. بالدورسون (Baldursson) یکی از متصدیان تور، از فعالیت دولت در زمانی که گردشگری متوقف شده، میگوید: «آنها زمان و پول خود را صرف تعمیر و رفع مشکلات متعدد میکنند. به جای اینکه گردشگران به همه جا بروند و رانندگی کنند، حالا مسیرهای پیادهروی را درست کردهاند. آنها در این مسیرها سطل زباله و سرویسهای بهداشتی نیز قرار دادهاند.»
حالا این وظیفه ماست که در این مسیرهای پیادهروی که به تازگی ساخته شده است، بمانیم و زبالههایمان در سطلهای مشخص بریزیم. برای هر کسی که به محیط و محیط زیست اهمیت میدهد، این بخش (انداختن زباله در سطل زباله) ممکن است بدیهی به نظر برسد. جامعه نیاز به توجه ما دارد و اینجا خانهی ماست.
در واقع این اولین قدم خوب در روند درست سفر کردن است. دو فلوت بر این باور است که مسافران باید این نگرش را در خود نهادینه کنند که من (گردشگر) ساکن موقت این مقصد هستم، بنابراین در این مدت باید مانند آنها مراقبت محیط باشم. حتی بیشتر از آنها، زیرا شما در حال مسافرت هستید.
در اینجا یک پیام ضمنی وجود دارد که اگر میخواهید از مهماننوازی یک مکان لذت ببرید، نباید صرفا به ساکنان و محیط زیست احترام بگذارید. شما همچنین باید به اقتصاد آن منطقه هم کمک کنید.
تا همین اواخر، ونیز شهری با 270.000 نفر جمعیت، سالانه 30 میلیون بازدیدکننده را تحمل میکرد که بسیاری از آنها در خیابانهای باریک و پلهای کوتاه آن در حال پیادهروی و عکس گرفتن بودند و این مکانها مسدود شده بود. اگر ونیزیها قصد دارند این تجاوز به محیط زیست، حریم خصوصی و تحرک خود را تحمل کنند، منصفانه است که آنها در عوض چیزی را درخواست کنند.
این بدان معنا نیست که اگر بودجهتان کم است، نباید سفر کنید. قدرت سفر برای تحول هر فرد نباید نادیده گرفته شود. در عوض میتوانید شهرها و شهرکهایی را که کمتر بازدید میشوند و ارزانتر هستند را بررسی کنید.
این شهرها از هر مقدار هزینهای که بتوانید در این شهرها خرج کنید، استقبال میکنند. همچنین مراقب باشید شما جزو یک جمعیت انبوه در مقاصد نباشید. میتوانید به توصیه افرادی گوش دهید که ماموریت آنها تشویق بازدیدکنندگان به جستجوی تجربیاتی مانند مردم محلی هستند. افرادی مانند دوفلوت در ایجاد ارزش برای جوامع خود و همچنین برای بازدیدکنندگان تلاش میکنند.
دوفلوت میگوید، وقتی شما یک تجربه «استاندارد» را برای یک تجربه محلی مبادله میکنید، کاری بیش از تامین معاش میزبانان انجام میدهید. زمانی که به دنبال درگیر شدن با مقاصد خود به شیوههای عمیق و متفکرانه سفر میکنید، چیزهای زیادی یاد میگیرید و چیز منحصر به فردی را کشف میکنید.
واقعا این چیزی است که شما از سفر باید بخواهید. یا به گفته دوفلوت: «شما خاطرات زیبایی به دست میآورید. یک تجربه واقعی که نباید فراموش کنید و نمیتوانید به فرد دیگری به راحتی منتقل کنید.»