گردشبان (gardeshban.ir) :
عمر بنای کنونی ایاصوفیه به قرن ششم میلادی میرسد که به عنوان یک کلیسای ارتدوکس در قسطنطنیه، پایتخت امپراتوری روم شرقی ساخته شد.
با قدرت گرفتن عثمانیان این کلیسا ۹ قرن پس از ایجادش به مسجد تبدیل شد و با شکل گرفتن ترکیه امروزی ایاصوفیه در سال ۱۹۳۴ موزه شد. این بنا یکی از جاذبههای اصلی گردشگری در استانبول و جزو میراث جهانی یونسکو است.
حال با اعلام رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، قرار است دوباره در ایاصوفیه نماز جمعه برگزار شود.
دادگاهی در ترکیه یک ماه پیش در بررسی وضعیت ایاصوفیه به عنوان موزه حکم داد استفاده از آن به عنوان هر مکانی جز مسجد "قانونا مجاز نیست".
تصمیم ترکیه برای تبدیل ایاصوفیه به مسجد با انتقادهای زیادی روبرو شده و از جمله پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان، آن را "دردناک" خوانده است.
گروههای اسلامگرا و دست راستی در ترکیه از بازگشت ایاصوفیه به وضعیت مسجد استقبال کردهاند. اما منتقدان سکولار و چپگرای آقای اردوغان با این کار مخالفند.
رجب طیب اردوغان هنگام اعلام تصمیم برای تبدیل دوباره ایاصوفیه به مسجد گفت: "پس از ۸۶ سال ایاصوفیه دوباره مسجد میشود، همان طوری که سلطان محمد فاتح در حکمش آورده بود."
امروز همزمان با اقامه نخستین نماز جمعه در این مکان تاریخی پس از 86 سال، صدها نفر از مشتاقان از شهرهای دور و نزدیک از دیشب خود را به این مکان رسانده اند تا در نخستین نماز جمعه ایاصوفیه پس از نزدیک به 9 دهه بتوانند در اطراف این مسجد تاریخی و در فضای باز همراه با 500 نمازگزار دعوت شده به داخل مسجد، نماز جمعه را برپا دارند و به خطبه ها گوش فرا دهند.
فرماندار استانبول دیشب از شهروندانی که برای نماز خواندن در اطراف آیاصوفیه می آیند خواهش کرد همراه خود چهار چیز بیاورند: ماسک، سجاده، صبر و دَرک (شرایط).
سلطان محمد دوم، ملقب به فاتح، شاه عثمانی بود که در جنگهای صلیبی پیروز شد و قسطنطنیه (استانبول امروزی) را فتح کرد.