با رفراندومی که در اکتبر سال ۲۰۱۷ برای استقلال برگزار شد، کاتالونیا باری دیگر برای جدایی از اسپانیا بحثهایی را به راه انداخت؛ اما آیا واقعاً کاتالونیا از باقی کشور اسپانیا متمایز است؟ در این راهنما نگاهی به موارد مختلفی انداختهایم که این منطقه را واقعاً بیهمتا میکنند.
منطقه کاتالونیا زبان خاص خود را داشته و در کنار زبان اسپانیایی جزو زبانهای رسمی این کشور به شمار میآید. آموزش کاتالونیایی در مدارس اجباری بوده و معلمان، دکترها و سایر کارکنان بخشهای عمومی باید به طور قانونی استفاده از آن را بلد باشند. این زبان مستقیماً با غرور ملی ارتباط داشته و اگر در منطقه کاتالونیا به زبان اسپانیایی با کسی صحبت کنید احتمالاً جوابتان را به کاتالونیایی خواهد داد. البته در قلمروهای دیگری چون والنسیا، آندورا، ساردینیا، جزایر بالئاریک و نواحی جنوبی فرانسه هم از این زبان استفاده میشود.
کاتالونیا تاریخ متمایز و متعلق به خودش را دارد که به زمانهایی دور، قبل از آنکه بخشی از اسپانیا شود، تعلق دارد. این تاریخ به اوایل قرون وسطی پیوند خورده و همزمان با اوج به قدرت رسیدن بارسلون در قرن یازدهم بود. کاتالونیا در قرن پانزدهم زمانی که «فردیناند از آراگون» با «ایزابل از کاستی» ازدواج کرد، بخشی از اسپانیا شد و دو قلمرو با هم متحد شدند. در قرن نوزدهم دوباره کاتالونیا ادعای هویت جداگانه کرد و تلاشهای زیادی برای تبلیغ و حفاظت از فرهنگ کاتالونیایی صورت گرفت. این منطقه از دهه ۱۹۳۰ تحت حکومت دولت جمهوری خواه، قدرت بیشتری به دست آورد، اما زمانی که دیکتاتور ژنرال فرانسیسکو فرانکو بعد از جنگ داخلی اسپانیا به قدرت رسید، تمام این موقعیت از آنها گرفته شد و استفاده از زبانشان را نیز ممنوع اعلام کردند.
اگر چه تاپاسهای زیادی در کاتالونیا برای لذت بردن وجود دارند، اما برخی غذاها و نوشیدنیها اختصاصاً به این منطقه تعلق دارند. «کاوا» (Cava) احتمالاً معروفترین نوشیدنی صادراتی کاتالونیا بوده و در اسپانیا و سرتاسر جهان محبوبیت دارد. پائییا های کلاسیک این منطقه هم شهرت خاص خودشان را دارند و «فیدوا» (fideua) نامیده میشوند. برای تهیه این غذا به جای برنج از نودل استفاده میکنند. نان گوجه کلاسیک هم از دیگر خوراکیهای این نواحی به شمار میآید. این نانهای خوشمزه از اجزا لاینفک صبحانههای کاتالونیایی بوده و با روغن زیتون خورده میشوند.
هیچ کس نمیتواند از بارسلون، بزرگترین شهر کاتالونیا دیدن کند اما به تاثیرات وسیع هنرمند و معمار معروف این شهر یعنی آنتونی گائودی توجهی نداشته باشد. این معمار کاتالونیایی در سال ۱۸۵۲ متولد شد و یکی از مهمترین افراد مدرنیسم کاتالونیا به شمار می رود. سازههای مدرنیستی او در افق شهر خودنمایی میکنند و از کلیسای معروف ولی ناتمام ساگرادا فامیلیا تا شاهکار موزائیکی پارک گوئل یا کازا میلا متغیر هستند.
کاتالونیا تعطیلات مختص خود را دارد که در کل اسپانیا وجود ندارند. برای مثال «لا مرسه» (La Mercè) جشنی به احترام قدیس حامی کاتالونیا است. یک مثال دیگر هم «سنت استوه» (Sant Esteve) خواهد بود که در روز ۲۶ دسامبر در مناطق کاتالونیایی زبان جشن گرفته میشود. اگرچه هر کدام از استانهای خود مختار اسپانیا جشنهای محلی خاص خودشان را دارند، اما این تاریخهای خاص کاتالونیا به فرهنگی بسیار فردی و متمایز بازمیگردد.
اگر فلامنکو در رأس موسیقی اسپانیایی باشد، هیچ سنتی از این دست را نمیتوانید در کاتالونیا پیدا کنید. اگر چه این موسیقی در بارسلون یا سایر شهرهای بزرگ به گوش میرسد اما بیشتر آنها برای پاسخگویی به نیازهای گردشگران برای حس و حال «اسپانیایی» است. به جای این، کاتالونیا موسیقی و رقصهای خاص خود مانند «ساردانا» (Sardana) را دارد. این رقص سنتی گروهی، در جشنهای محبوب به همراه موسیقی اجرا میشود.
اقتصاد کاتالونیا نسبت به اقتصاد سایر نواحی اسپانیا بسیار متفاوت بوده و مدتهای طولانی به نیروگاه صنعتی کشور شهرت داشته است. از انقلاب صنعتی به بعد، کاتالونیا به ویژه در صنعت تولید و تجارت پارچه تمرکز کرده و اخیراً به مرکز تکنولوژیهای ارتباطی و حتی مالی هم تبدیل شده است. تمام این صنایع به طور خاص در بارسلون متمرکز شدهاند.
تاریخ طویلی از درگیری و تنش بین دولت کاتالونیا و دولت فدرال اسپانیا وجود دارد. کاتالونیا سیستم دادگستری و قانون شهروندی خاص خود را دارد. همچنین این منطقه نیروی پلیس اختصاصی خود را داشته و در کنار «ناواره» (Navarre) یا کشور باسک، جزو استانهای با بیشترین قدرت سیاسی در اسپانیا به شمار میرود.