گردشبان (gardeshban.ir) : پس از این کنسرت نیز آقای شجریان با گروه شهنازی کنسرتهای متعددی برگزار کرد تا تابستان ۱۳۹۴ که خبری در محافل هنری پیچید که استاد به بیماری سختی دچار شده است.
نوروز ۹۵ بود که برای نخستین بار خود استاد با سری تراشیده در یک ویدئوی کوتاه ظاهر شد و از مهمانی سخن گفت که «پانزده سال است در تن او منزل کرده است». مهمانی که ایرانیان بسیاری را اندوهگین کرد.
هر زمان که دمای بدن شما افزایش می یابد، نشانه ای از درگیری سیستم ایمنی با یک مزاحم است. این مزاحم می تواند یک ویروس، باکتری، یا تومور باشد.
انسان دارای دو کلیه است که این اندام های لوبیایی شکل زیر قفسه سینه در دو طرف ستون فقرات قرار گرفته اند. وظیفه اصلی کلیه ها پالایش مواد زائد از خون و تبدیل آنها به ادرار است.
کلیه ها نیز همانند دیگر بخش های بدن انسان می توانند درگیر سرطان شوند و شایعترین نوع آن سرطان سلول کلیوی است. سرطان کلیه اگرچه یک بیماری جدی و خطرناک است، چنانچه در مراحل زودرس و اولیه اقدام درمانی صورت گیرد، بهبودی حاصل خواهد شد.
سرطان کلیه چیست؟
وقتی سرطان کلیه تشخیص داده می شود، با انجام بعضی دستورات علائم از بین خواهد رفت و در حین درمان احساس بهتر شدن ایجاد می شود. بیشتر افرادی که مبتلا به سرطان کلیه می شوند در سنین بالا هستند،(معمولا پنجاه و هفتاد ساله). در این افراد سرطان اغلب به صورت یک توده و غده در کلیه ظاهر می شود، اما بعضی اوقات به صورت چند غده در کلیه شروع می شود و ممکن است در هر دو کلیه بوجود آید.
عوامل مساعد کننده ابتلا به این بیماری
۱- استعمال دخانیات
۲- چاقی بیش از حد
۳- مصرف بعضی داروهای مسکن مثل:آسپرین،بروفن، استامینوفن به مدت طولانی
۴- بعضی وضعیتهای خاص ژنتیکی مثل سرطان یا پیلری کلیه و سرطان دو طرفه کلیه VON HIPPEL
۵-در معرض قرار گرفتن بعضی مواد مضر مثل CADMIUM
علائم رایج سرطان کلیه عبارتند از:
وجود خون در ادرار (که ادرار را کمی مایل به قرمز تا قرمز پررنگ میکند.)
احساس درد در پهلو که از بین نیز نمیرود.
تودهای در پهلو و یا شکم.
کاهش وزن.
تب.
احساس خستگی زیاد و یا احساس ضعف عمومی بدن.
اکثر اوقات، این علائم به معنی سرطان نیستند. یک عفونت، کیست، و یا دیگر مشکلات هم میتوانند باعث بروز همین علائم شوند. شخصی که دچار هر یک از این علائم است باید برای تشخیص هرگونه مشکل و درمان هرچه سریعتر آن، به پزشک مراجعه کند.
به همین بهانه، در گفت و گویی با دکتر سروش راد، فوق تخصص هماتولوژی و انکولوژی، سعی کرده ایم اطلاعات بیشتری درباره علل، علایم و درمان های سرطان کلیه و وضعیت فعلی استاد به دست آوریم.
سرطان کلیه، سرطان شایعی است؟
نه! اتفاقا سرطان کلیه جزو سرطان های ناشایع اندام های داخلی است که معمولا در دهه پنجم یا ششم زندگی، فرد را درگیر می کند. این نوع نسبتا غیررایج از سرطان، در حدود 10 درصد از موارد به دلیل عوامل ژنتیکی و ارثی و در سایر موارد به دلایل محیطی و وابسته به سبک زندگی افراد بروز پیدا می کند.
مثلا کدام علل و عوامل؟
مثلا ثابت شده است که ارتباط مستقیم و معناداری بین استعمال سیگار و ابتلا به سرطان کلیه وجوددارد. شانس ابتلا به سرطان کلیه در سیگاری ها نسبتا بالاست. بعضی از منابع، ابتلا به عفونت های مزمن مثانه و فشار خون را هم در بروز سرطان کلیه دخیل دانسته اند. این دو بیماری در موارد بسیار نادری می توانند باعث ایجاد سرطان کلیه شوند. از سوی دیگر، نمی توان از نقش چاقی و اضافه وزن در ابتلا به سرطان کلیه چشم پوشی کرد. متاسفانه باید بگوییم که امکان ایجاد تومورهای سرطانی در کلیه های افراد چاق، بیشتر از سایر افراد است.
آیا سرطان کلیه هم مانند سایر سرطان ها درجه بندی می شود؟
بله، معمولا این سرطان هم مانند سایر سرطان ها دارای 4 مرحله است و راهکار درمانی بیمار براساس مرحله ای از بیماری که فرد در آن قرار دارد، تعیین می شود.
آیا این بیماری، علامتی هم دارد که با توجه به آن بشود به ابتلا مشکوک شد؟
متاسفانه در مراحل اولیه بیماری، بیمار معمولا با هیچ علامت خاصی مواجه نمی شود. در مراحل پیشرفته تر بیماری، ممکن است بیمار با شکایت از علایمی مانند درد پهلوها یا وجود خون در ادرار به پزشک مراجعه کند. در این صورت، انجام سونوگرافی و نمونه برداری از توده ها می تواند پزشک را در تشخیص نوع توده ها و خوش خیم یا بدخیم بودن آنها یاری کند. گاهی برخی از افراد به دلیل بیماری های دیگری تحت سونوگرافی یا سی تی اسکن قرار می گیرند و توموری در کلیه آنها در مراحل اولیه تشخیص داده می شود د رمان های لازم هم برایشان صورت می گیرد.
رایج ترین درمان های این سرطان؟
اگر سرطان بیمار در مراحل اول یا دوم تشخیص داده شود و تومور فقط کلیه و مثانه را درگیر کرده باشد، می توان با روش جراحی، تومور را به طور کامل برداشت. جراحی در این مراحل، درمان قطعی سرطان کلیه محسوب می شود. حتی گاهی در مرحله سوم بیماری هم تومور فقط در محل خود رشد می کند و در این صورت هم می توان روش جراحی را به عنوان روشی مطمئن برای درمان این سرطان درنظر گرفت.
و در مرحله چهارم سرطان؟
وقتی این سرطان به مرحله چهارم می رسد، با سایر نقاط بدن متاستاز می دهد و درمانش دشوارتر می شود. واقعیت این است که تومور کلیه جزو تومورهای مقاوم نسبت به رادیوتراپی و شیمی درمانی است و به همین دلیل هم درمان آن در مراحل پیشرفته چندان آسان نیست.
اما برخی از پزشکان از درمان های نوین در کنترل سرطان کلیه صحبت می کنند.
بله، در سال های اخیر، روش درمانی جدیدی به نام تارگت تراپی برای کنترل سرطان کلیه کشف شده که در آن، سلول های سرطانی به صورت مولکولی مورد هدف درمان قرار می گیرند. در این روش درمانی با کمک دارویی به نام سوتنت معمولا بیمار را در مراحل سوم یا چهارم سرطان کلیه تحت درمان قرار می دهند تا طول عمر و کیفیت زندگی او افزایش یابد.
آیا این روش هم مانند روش جراحی یک درمان قطعی محسوب می شود؟
متاسفانه خیر، این نوع درمان فقط می تواند باعث ایجاد تعادل در وضعیت بیماری و پیشگیری از پیشرفت سرطان در بدن شود؛ یعنی به موجب این درمان، بهبود قطعی برای بیمار حاصل نمی شود و تنها می توان بیماری را تحت کنترل درآورد یا طول عمر بیمار را افزایش داد.
آیا این روش درمانی نوین هم در کشور ما مرسوم است؟ یعنی استاد شجریان و سایر بیماران می توانند از آن در ایران استفاده کنند؟
بله. البته! تنها مشکل این روش درمانی، هزینه بالای آن است؛ به طوری که تقریبا هر دوره یک و نیم ماهه درمان با این روش حدود 14 میلیون تومان هزینه بر می دارد. البته خوشبختانه، تا جایی که من مطلعم، بیمه نزدیک به 70 درصد از این هزینه را نیز تقبل می کند. به هر حال، استفاده از داروی سوتنت تا زمانی که بتواند بیماری را کنترل کند، قابل توصیه خواهد بود.
به نظر شما چرا با اینکه استاد شجریان در پیام نوروزی شان عنوان کرده اند که حدود 15 سال است مبتلا به بیماری بوده اند، هنوز هیچ کدام از نشانه های درمان سرطان (مانند تغییر وزن یا ریزش موی ناشی از شیمی درمانی) در طول این مدت در ایشان قابل مشاهده نبوده است؟
البته من در جریان جزییات بیماری استاد نیستم ولی حدسم این است که ایشان به احتمال قوی در این دوره از همین روش درمانی نوین (داروی سوتنت) برای کنترل بیماری شان استفاده کرده اند. از آنجا که سوتنت جزو داروهای شیمی درمانی نیست، طبیعی است که عوارض شیمی درمانی را هم به دنبال نداشته باشد.
در برخی از سایت ها و صفحات مجازی منتسب به برخی از نزدیکان استاد این طور عنوان شده بود که سرطان کلیه ایشان به مغز متاستاز داده است. آیا از نظر پزشکی، امکان متاستاز سرطان کلیه به نقاط دوردست تر بدن مانند مغز هم وجود دارد؟
بله، از آنجا که ماهیت سرطان کلیه به گونه ای است که از طریق خون پخش می شود، متاستازهایش می تواند در قسمت های دوردست تر بدن مانند مغز، پشت چشم، پلک، ساق پا، چانه، فک و بخش هایی از پوست نیز مشاهده شود. سرطان کبد یا روده نیست که فقط در مسیر گذر خود منتشر شود و می تواند به تمام نقاط بدن از جمله مغز نیز دست اندازی کند.
از این رو، انتشار سرطان از کلیه به مغز اصلا اتفاق عجیبی نیست. با این حال، تاکید می کنم که بنده در جریان جزییات بیماری استاد نیستم و آنچه می گویم عمدتا مربوط به این بیماری است ،نه این بیمار. امیدوارم روند درمانی استاد به خوبی طی شود و در آینده، شنونده و شاهد خبرهای خوبی باشیم.