گردشبان (gardeshban.ir) : سمانه آقایی آبچوئیه کارشناس ارشد مرمت اشیای تاریخی و طراح و ایدهپرداز عروسک میراثک، هدف خود از طراحی این عروسک را چنین تشریح کرد: تقریباً از حدود سه سال قبل فعالیت در حوزه آموزش میراث فرهنگی به کودکان را شروع کردم. در این مدت با دوستان زیادی که در حوزه کودک فعالیت میکردند، آشنا شدم و در همین فضا متوجه شدم که بچهها عروسکها را دوست دارند و ارتباط خوبی با آن برقرار میکنند.
او ادامه داد: حوالی تابستان ۹۷ بود که با شخصیتهایی چون «پاتریمونیتو» و «دوکوموداکی» آشنا شدم. پاتریمونیتو شخصیتی کارتونی است که از طرف یونسکو معرفی شد تا آموزشهایی را در حوزه حفاظت و میراث فرهنگی به کودکان و نوجوانان بدهد. البته فعالیتهای عمده این شخصیت کارتونی سالها پیش در قالب ۱۳ قسمت انیمیشن ساخته و منتشر شد. شخصیت کارتونی دوم دوکوموداکی بود. او هم مسئولیت مشابهی داشت، اما صرفا برای کودکان ژاپنی و برای معرفی مباحث حوزه میراث فرهنگی برای بچههای همان کشور طراحی و خلق شده بود.
این کارشناس ارشد مرمت تاریخی بیان کرد: در اصل پیشزمینه ذهنی کار در حوزه آموزش میراث فرهنگی به کودکان، توجه به علاقه کودکان به عروسکها و آشنایی با شخصیتهای کارتونی که وظیفه آموزش میراث فرهنگی به کودکان را داشتند، باعث شد شخصیت عروسکی «میراثک» شکل بگیرد.
آقایی آبچوئیه شخصیت میراثک را چنین توصیف کرد: عروسک میراثک واسطهای برای همراهی کودکان با میراث فرهنگی است. سر این عروسک شبیه یک دست با انگشتهای رنگارنگ است و هر کدام از این انگشتها نماد یکی از قارههای جهان هستند. قلب کوچکی هم در صورت میراثک دیده میشود. این یعنی میراثک برای همه بچههای دنیا پیغام صلح و دوستی دارد.
او افزود: یکی از دلایل انتخاب فرم دست برای میراثک این است که دست در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد. انتخاب این فرم برای یک عروسک دوستدار میراث فرهنگی اشاره به این شعر آقای عباس یمینی شریف هم دارد که میگوید: «دست در دست هم دهیم به مهر میهن خویش را کنیم آباد» و این مفهوم بیشتر مد نظر ما بوده است. از طرف دیگر انتخاب شکلی ساده برای عروسک میراثک از نکاتی بوده که به آن توجه شده است تا بچهها بتوانند راحتتر با این عروسک ارتباط برقرار کنند.
میراثک دو ساله میشود
این کارشناس ارشد مرمت تاریخی گفت: هماکنون حدود دوسال از زمان طراحی و خلق عروسک میراثک میگذرد و این عروسک دقیقا در ۱۸ مهرماه سال ۹۹ دوساله میشود. در مدتی که گذشت بچههایی در ردههای مختلف سنی از جایجای ایران با میراثک همراه شدند. آنها همراه با میراثک زیباییهای نگارگری ایران را تماشا کردند و به شهرهای خلاق ایران سفر کردند.
او تأکید کرد: هماکنون میراثک در مناطق مختلف ایران دوستانی دارد و برخی از دوستانش بر اساس شخصیت این عروسک نقاشی میکشند و من هم این نقاشیها را با نام خودشان در صفحه مجازی و شخصی میراثک میگذارم.
آقایی آبچوئیه ادامه داد: به گفته یکی از بچههایی که در طول دو سال گذشته با میراثک همراه شده، میراثک «سفیر میراث فرهنگی و گردشگری» کودکان است.
او اعلام کرد: میراثک اخیراً با تلاش یکی از بچهها کمر همت را بست تا علاوه بر معرفی آثار تاریخی ایران، بچهها را با راههای جلوگیری از شیوع کرونا آشنا کند. این عروسک، عروسکی است که هر کسی میتواند آن را بسازد و با آن همراه شود. بنابراین تا به امروز مجموعه خوبی از عروسکهای میراثک که بچهها در جایجای ایران ساختند و با آن همراه شدند، گرد هم آمده است. در این مجموعه میتوان به میراثک بلوچی و میراثک ترکمن اشاره کرد.
امکان خرید میراثک فراهم شد
این کارشناس ارشد مرمت تاریخی گفت: به تازگی امکان خرید میراثک را فراهم کردیم تا کسانی که دلشان میخواهد این عروسک را داشته باشند، بتوانند آن را بخرند. گذشته از این به تازگی دورهای را در قالب کارگاه مجازی میراثک شروع کردم و در آن دوره همراه با بچههای مقطع دبستان در میان آثار تاریخی ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو میگردم و علاوه بر اینکه از این گشت و گذار لذت میبرم، اطلاعاتی را هم درباره آثار تاریخی کشورمان به دست میآورم.
آقایی آبچوئیه اعلام کرد: در آینده نزدیک قرار است سلسله داستانهایی را با عنوان «قصههای میراثک» بنویسم و این داستانها را در بخشی از ضمیمه آفتاب مهتاب روزنامه اطلاعات منتشر کنم. بچهها در خلال قصههای میراثک با مفاهیم مختلف حوزه میراث فرهنگی (اعم از ملموس و ناملموس) و میراث طبیعی آشنا خواهند شد.
اگر میراثک بودید، چه میکردید؟
او در آستانه دو سالگی میراثک از همه بچههای ایران خواست با میراثک همراه شوند. به گفته این کارشناس ارشد مرمت تاریخی بچهها میتوانند میراثک خودشان را بسازند، با او به مکانهای تاریخی شهر خودشان بروند و لحظات این همراهی را با عکس و فیلم ثبت کنند. سپس در صورت تمایل عکسها و فیلمهای ثبت شده را با هشتگ میراثک به اشتراک بگذارند. آقایی آبچوئیه به کودکان پیشنهاد کرد بنویسند که اگر آنها میراثک بودند، چه میکردند؟
باشگاه خبرنگاران