gardeshban.ir

مجموعه عکس درخشش تخت جمشید به تازگی توسط افشین آریافر، مدرس دانشگاه شیراز، از نقاط مختلف بنای تخت جمشید ثبت شده که تئوری ثابت شده‌ی وجود رنگ بر سطوح آثار باقیمانده در این محوطه جهانی را، تحکیم کرده و عینیت می‌بخشد؛ این تصاویر با همکاری پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و با تابش اشعه ماورای بنفش ثبت شده است.

افشین آریافر در گفت وگو با ایسنا، در خصوص این پروژه گفت: عکاسی در این پروژه با روش تابش اشعه ماورای بنفش انجام شد و البته یک کار ابتکاری و تازه محسوب نمی‌شود اما برای اولین بار است که عکاسی با نور ماورای بنفش از سطوح تخت جمشید در تاریخ باستان شناسی ایران انجام می‌شود.

این مدرس دانشگاه شیراز خاطرنشان کرد: تاباندن اشعه‌ی ماورای بنفش بر روی سطوح آثار و بقایای تاریخی، هیچ زیانی برای این آثار در پی ندارد و جمع آوری مجموعه عکس درخشش تخت‌جمشید نیز با نظارت مستقیم مدیر محترم پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اجرایی شده است.

آریافر با قدردانی از حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید به واسطه همراهی و حمایت موثر در اجرای این پروژه، در خصوص ایده‌ی اولیه و هدف ثبت این مجموعه، توضیح داد: پیشتر مقالاتی راجع به نقاشی‌های میکل آنژ خوانده بودم؛ در زیر بعضی از نقاشی‌های میکل آنژ طرح هایی وجود دارد که بعدتر با نقاشی‌های دیگر وی پنهان شده است.

او گفت: عکاسی ماورای بنفش از این نقاشی‌ها، دستیابی به این یافته ها را سبب‌ساز شده است؛ در آن مقالات به درخشش رنگ‌ها در زمینه‌ی رنگ نور ماورای بنفش اشاره شده بود؛ عناصر مواد تشکیل دهنده رنگهای موجود در سطح زیرین رسوبها پس از گذرسالیان ویژگی فلورسنت پیدا کرده،طیفهایی از نور را ساطع می‌کند؛ با استفاده از همین موضوع می توان به وجود آثار رنگ در بنایی مثل تخت جمشید پی برد.

آریافر ادامه داد: با مشاهدی عکس‌های حاصل از این شیوه عکاسی می توان بخش های درخشنده ی روی سطوح بنای تخت جمشید را دید؛ بدیهی‌ست که در حالت عادی با تماشای سطوح و عکس های رایج، هیچ کدام از نقاط درخشنده قابل رؤیت نیست، این خود وجه تماییز مجموعه ی «درخشش تخت جمشید» با سایر عکس های به ثبت رسیده از این میراث جهانی محسوب می‌شود

این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه تاباندن نور ماورای بنفش طیف‌های نامرئی را مشخص می‌کند، اضافه کرد: برای اولین بار از سطوح بنای تخت جمشید با این تکنیک عکاسی شده است؛ این ایده است که پیش تر کسی به فکر بهره گیری از آن برای عکاسی نبوده است.

او گفت: افرادی تئوری وجود رنگ در تخت جمشید را به شیوه های دیگر اثبات کردند؛ به عنوان مثال با بهره گیری از دوربین‌های میکروسکوپی و بررسی پیگمنت های رنگ بر روی سطوح محدود و نیز در بعضی قسمتها با مشاهده مستقیم به نتایج قابل توجهی دست یافته اند؛ با استفاده از عکاسی ماورای بنفش و البته طیف سنجی (اسپکتروسکپی) راه حلی تازه برای اثبات و تحلیل داده ها مبنی بر وجود رنگ بر سطوح این بنای باستانی دست می یابیم؛ با این تکنیک عکاسی و علم طیف سنجی می توان از نور های ساطع به عناصر موجود در زیر لایه های رسوبی آن پی برد.

آریافر در توصیف مشاهدات اولیه هنگام تاباندن ماورای بنفش بر آثار تاریخی تخت‌جمشید، گفت: توصیف شعف و شگفتی توام با خرسندی از این موضوع، وصف ناشدنی‌ست و تنها باید آن را تجربه کرد؛ البته شرایط کار برای گردآوری این مجموعه، خاص بود.

عکاس خبرگزاری دانشجویان ایران، خاطرنشان کرد: زمان آغاز کار ساعات پایانی شب بود، زیرا نیازمند تاریکی مطلق هستیم، بعد از چندساعت کار و حوالی ۲ بامداد، اولین درخشش را روی سطوح مشاهده کردیم، باور کردنی نبود، قادر به چکاندن شاتر نبودم، هیجان ویژه‌ای داشت، یک حس خاص که توصیف آن بسیار دشوار است، شاید اگر از این لحظه فیلم و عکس تهیه می‌شد، موضوع بهتر قابل انتقال بود.

آریافر با بیان اینکه رویایی‌ترین شب را در حین گردآوری مجموعه درخشش تخت‌جمشید، تجربه کرده است، گفت: این ایده برای اولین بار در تخت جمشید انجام شد، چون علاقه ی شخصی و خاصی به آن دارم؛ این اتفاق برایم واقعا هیجان انگیز بود چون چندین سال به آن فکر می کردم و خب دیدم نظرم درست بوده. امیدوارم بتوانم این تکنیک از عکاسی را بر روی آثاری از جمله اشیاء موجود در موزه ی ملی هم تکرار کنم. آثاری در موزه ی ملی وجود دارد که با استفاده از این شیوه می توان به آسیب شناسی و شناسایی رد پنهان در زیر لایه های زیرین سطوحش پی برد. این شیوه از عکاسی شاید در مرمت و بررسی آثار باستانی بسیار راه گشا باشد.

این مدرس دانشگاه ابراز امیدواری کرد که انجام این پروژه عکاسی حرفه‌ای و گردآوری مجموعه عکس‌های "درخشش تخت‌جمشید" در آینده‌ای نزدیک زمینه‌ای را برای ترغیب علاقه‌مندان و متخصصان به همکاری در مسیر کشف داده‌های بیشتر از سطوح میراث جهانی تخت جمشید و سایر آثار تاریخی و باستانی، فراهم کند.