گردشبان (gardeshban.ir) :
بهنقل از روابطعمومی ادارهکل میراثفرهنگی ، گردشگری و صنایعدستی استان فارس ،حمید فدایی روز ۲۰ مهرماه ۱۳۹۹ اظهار کرد: «فصل چهارم کاوش آبراههها در ادامه فصل قبلی و در بخش شرقی دروازه نیمهتمام انجام شد. با کاوش بخش عمدهای از مسیر مسدود آبراههها، انتظار میرود موضوع هدایت و دفع آبهای سطحی در این بخش از تختگاه بهخوبی صورت گیرد.»
او با اشاره به کشف بقایای اسکلتهای انسانی و حیوانی در این دوره از کاوش، این مهم را قدمی برای ایجاد ظرفیتهای جدید در مطالعات رویدادهای دوره هخامنشیان و پس از آن در تختگاه تخت جمشید دانست و گفت: «نتایج بهدستآمده از این فصل کاوش حاصل برنامهریزی و همکاری مجموعهها و افراد مختلف است.حضور هیئت باستانشناسی در کنار کارشناسان پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، این میراث گرانبها را بیش از گذشته زنده و پویا کرد.»
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اظهار کرد: «همچنین این هیئت در همکاری با واحد حفاظت و مرمت و بازگشایی تعدادی از دریچههای مسدود آبراههها در کاخهای روی صفه و باهدف حفاظت از بقایای معماری در مقابل بارندگی مشارکت کردند که مهمترین اقدام آنها بازگشایی دریچه مسدود آبراههای در حیاط شرقی کاخ آپادانا و همچنین در حیاط شمالی کاخ هدیش بود که باهدف حل مشکل آبگیری در کاخهای یادشده، نقش بسیار مهمی در کاهش روند فرسایش آثار خواهد داشت.»
علی اسدی سرپرست گروه کاوش آبراهههای تخت جمشید نیز ابراز کرد: «در سال ۱۳۹۶ و در جریان فصل سوم کاوش، در محل دریچه A آبراهه خاوری دروازه ناتمام، به تراکمی از اسکلتهای انسانی و حیوانی برخوردیم که این موضوع سبب شد در آن برهه زمانی با توجه به محدودیت فضای آبراهه و کندشدن روند کار، فعایت خود را از قسمت جنوبی آبراهه به سمت شمال ادامه دهیم.»
او ادامه داد: «کاوش فصل سوم در این قسمت تا فاصله ۵۰. ۳۳ متری ادامه پیدا کرد و در انتها با شناسایی یک اسکلت انسانی کامل به پایان رسید که به دلیل پایان مدتزمان مجوز کاوش، کار بر روی آن به فصل چهارم موکول شد.»
اسدی با اشاره به اینکه در فصل چهارم کاوش آبراههها چندین کارگاه بهصورت همزمان فعال شد، بیان کرد: «با توجه به تجربه فصل سوم کاوش، در آغاز فصل چهارم پیشبینی میشد در صورت کاوش بخش جنوبی آبراهه خاوری دروازه ناتمام در محل دریچه A، مجدداً با تراکم اسکلتهای انسانی مواجه شویم، بر همین اساس و بهمنظور جبران کندشدن احتمالی روند کار، کارگاه دیگری تحت عنوان کارگاه D در فاصله ۴۰ متری جنوب دریچه A بر روی آبراهه ایجاد کردیم تا همزمان امکان عملیات کاوش از این سمت نیز فراهم شود.»
سرپرست گروه کاوش آبراهههای تخت جمشید گفت: «کارگاه D با ابعاد سه در سه متر ایجاد شد و در عمق ۵۰ . ۳ متری آن پس از برداشت یکی از بلوکهای سنگی سقف آبراهه، عملیات کاوش رسوبات انباشتشده در درون آن به سمت شمال تا رسیدن به بخش دیگری از گروه که در محل جنوب دریچه A در حال کاوش بودند، ادامه پیدا کرد.»
او با اشاره به صحت پیشبینیها درباره یافتن اسکلتهای جدید در آبراهههای تخت جمشید، بیان کرد: «در روزهای ابتدایی کاوش در جنوب دریچه A آبراهه خاوری دروازه ناتمام به اسکلتهای انسانی و حیوانی متعدد برخورد کردیم، پسازآن کاوش در آبراهه یادشده با بههم رسیدن دو بخش از گروه و بازگشایی کامل محدوده جنوبی آن به پایان رسید.»
اسدی درباره یافتههای جدید گفت: «علاوه بر اسکلتهای انسانی و حیوانی، در روزهای پایانی کاوش این آبراهه یک چهره انسانی تراشیده شده بر روی زائده صخرهای دیواره شرقی کارگاه شناسایی شد که در نوع خود جالب توجه بود.»
او با اشاره به اقدامات مربوط به کاوش در دیواره جنوبی تختگاه تخت جمشید اظهار کرد: «در این فصل از کاوش دومین مرحله کاوش دیوار جنوبی تختگاه نیز انجام شد. این بخش از دیوار تختگاه بهواسطه انباشت حجم عظیم خاکهای حاصل از کاوشهای مؤسسه شرقشناسی دانشگاه شیکاگو در دهه ۱۹۳۰ میلادی پوشیده شده و نیاز بود تا ضمن آزادسازی نمای دیوار یادشده، بقایای مواد باستانشناختی فراوانی که در خاک انباشتی وجود داشت نیز استخراج، ثبت و مطالعه شود.»
عضو هیئتعلمی دانشگاه هنر شیراز یکی دیگر از اقدامات این دوره از کاوش را استحکامبخشی و ساماندهی دیواره تختگاه برشمرد و افزود: «با توجه به اینکه در پایان فصل سوم کاوش دیوارهها و کف کارگاه ایجادشده بر روی دیوار تختگاه استحکامبخشی نشده بود، در جریان فصل چهارم کاوش، بخشهای فروریخته و شکافبرداشته دیوارهها و کف کارگاه نیز ساماندهی شد.»
او درباره بازگشایی دریچه دفع آبهای سطحی و یافتههای جدید سنگی، اظهار کرد: «همزمان با کاوش کارگاههای یادشده در فصل چهارم، دو کارگاه نیز بر روی دریچههای مسدود موجود در حیاط خاوری کاخ آپادانا و حیاط شمالی کاخ هدیش ایجاد شد. کاوش این دریچهها علاوه بر بازگشایی آنها که هدایت و تخلیه روان آبهای سطحی به درون شبکه آبراههها را ممکن ساخت، به یافت قطعات متعدد ساقه ستون و سنگهای نقشدار هخامنشی منجر شد.»
اسدی مهمترین نتایج حاصل از این کاوش را بازگشایی بیش از ۴۰ متر از مسیر جنوب آبراهه خاوری دروازه ناتمام عنوان کرد و افزود: « علاوه بر آن شناسایی بقایای ۹ اسکلت انسانی و یک اسکلت حیوانی در بخش جنوبی آبراهه خاوری دروازه ناتمام، شناسایی یک چهره انسانی تراشیده شده بر دیواره شرقی آبراهه خاوری دروازه ناتمام، آشکارسازی بخش بیشتری از نمای دیوار جنوبی تختگاه تخت جمشید و یافت قطعات متعدد نقش برجستهها و دیگر اجزای کاخهای آن، بازگشایی دریچه هخامنشی مسدود شده بر روی آبراهه حیاط خاوری کاخ آپادانا، بازگشایی دریچه هخامنشی مسدود شده بر روی آبراهه حیاط شمالی کاخ هدیش از مهمترین نتایج حاصل از این کاوش است .»
فصل چهارم کاوش آبراهههای تخت جمشید از ۱۰ مردادماه سال جاری آغاز شد و در اول مهرماه به پایان رسید که انجام مراحل قانونی پایان کاوش تا ۱۹ مهرماه ادامه پیدا کرد.
مجموعه میراث جهانی تخت جمشید در شهرستان مرودشت استان فارس قرار دارد.