گردشبان (gardeshban.ir) : یادگاری از دوران قاجار که به زحمت پای خود را به ایران امروزی باز کرده ولی حالِ هر روزش بدتر از دیروز است و روز به روز جلوه خاص و اهمیت ویژه اش را از دست می دهد. حمام گلشن لاهیجان اولین حمام ثبتی آثار ملی گیلان شناخته شده و در طول تاریخ بارها تحت بازسازی قرار گرفته اما هنوز به توجهی اساسی نیاز دارد تا دوباره روی پای خود بایستد.
پس فراموش نکنید با خرید بلیط هواپیما از این حمام قدیمی بازدید کنید قبل از اینکه به طور کامل از بین برود.
چرا بازدید از حمام گلشن لاهیجان پیشنهاد می شود؟
این بنا در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
بازدیدهای مکرر از این بنا می تواند توجه مردم و مسئولان را جلب کند تا به شکل شایسته ای از آن نگهداری شود.
حمام گلشن بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد.
تاریخچه حمام گلشن
بررسی ها نشان می دهد که حمام گلشن لاهیجان در سال ۱۲۳۹ به دستور حاکم لاهیجان و در زمان فتحعلی شاه ساخته شده است. بخشی از این حمام در پروژه طرح توسعه خیابان حافظ تخریب می شود ولی نابودی اصلی آن به خاطر زلزله سال ۱۳۶۹ بوده که بخشی از طاق ها و ستون های سنگی حاشیه خیابانش فرو می ریزد. در همان ایام پروژه مرمت حمام شروع می شود ولی در سال ۱۳۷۰ این پروژه نیمه کاره رها می شود.
معماری حمام گلشن
همانطور که می دانید طراحی حمام های عمومی دوران قدیم به شکل خاصی انجام شده و بیش تر آن ها دارای ۲ بخش (سربینه) هستند. بخش بزرگ تر و نزدیک به ورودی های حمام برای استفاده عموم و بخش اندرونی و کوچک تر آن برای استفاده افراد ثروتمند و قدرتمند به کار می رفت. البته معماری داخلی حمام گلشن در طی پروژه طرح توسعه دستخوش تغییراتی شد و نظافتخانه حمام به سربینه تبدیل گشت به همین خاطر این حمام متشکل از ۳ سربینه، میاندر و گرمخانه بود. جالب است بدانید که قبل از تخریب، مساحت این حمام به ۸۰۰ متر می رسید ولی اکنون حدود ۶۴۵ متر از آن باقی مانده است.
در حمام گلشن لاهیجان از چه چیزهایی می توان بازدید کرد؟
با دیدن حال و روز دیوارهای بیرونی حمام گلشن که نتیجه بازسازی دوره جمهوری اسلامی است از دیدن حمام گلشن لاهیجان منصرف نشوید. خود را برای دیدن تاثیر ناملایمتی های روزگار به این بنا آماده کنید و ببینید فراموشی چه بلایی سر بنای تاریخی شهر آورده است.
گفته می شود که زیباترین بخش این حمام سربینه و گرمخانه آن است که بعد از عبور از در ورودی و قسمت رختکن به آنجا می رسید. سمت راست رختکن را در پیش بگیرید تا به اتاقکی در سطح پایین تر برسید، آنجا گرمخانه حمام گلشن است. این طرف رختکن به صحن حمام منتهی می شود که دارای ۱۰ ستون سنگی بزرگ است و گنبد میانی آن با ارتفاع ۸ متر بزرگ ترین گنبد حمام گلشن لاهیجان به حساب می آید.
در وسط گنبد حباب های کوچکی تعبیه شده اند که نور داخل حمام را تامین می کردند. دورتا دور صحن نیز طاق نماهایی دیده می شود که برخی از آن ها فرسایش یافته اند. بقیه فضای صحن با گنبدهای کوچکی به شکل کاسه برگردان مسقف شده که ارتفاعشان به ۳.۵ متر می رسد. گفتنی است که کف صحن با موزاییک مفروش شده و در انتهای آن ۲ هشتی وجود دارد که هشتی دوم به خزانه یا مخزن آب گرم منتهی می شود.
متاسفانه اتاقک های بخشی از حمام به دپوی ضایعات تبدیل شده و در شهر لاهیجان این حمام را به عنوان محل اسکان کارتن خواب ها می شناسند ولی هنوز جلوه ای از زیبایی های خود را حفظ کرده است مثلا در قسمت میاندرِ حمام آثاری از آهک بری دیده می شود.
هزینه و زمان پیشنهادی بازدید از حمام گلشن لاهیجان چه قدر است؟
بازدید از حمام گلشن تنها به آقایان توصیه می شود و مکان مناسبی برای بانوان نیست. این بازدید شاید حتی نیم ساعت نیز طول نکشد، چون در واقع چیز زیادی از حمام نمانده و زیبایی های آن هر روز کم رنگ تر می شود. البته برای بازدید از حمام گلشن لاهیجان نیازی به پرداخت هزینه نخواهید داشت.
فصل مناسب برای بازدید از حمام گلشن چه زمانی است؟
بهترین فصلی که می توان از آب و هوای لاهیجان لذت برد، ایام عید و بهاری است که هنوز خبری از بارندگی های زیاد و گرمای طاقت فرما نیست.
چگونه به حمام گلشن برویم؟
حمام گلشن لاهیجان در میدان وحدت (چهار پادشاه) و محله میدان واقع شده است. در تقاطع خیابان شهید کریمی و سردار جنگل محله ای با بافت تاریخی قدیمی را می بینید که به محله میدان مشهور است، حمام گلشن مقابل مسجد جامع لاهیجان و بقعه چهار پادشاه قرار دارد.
از چه جاهای دیدنی دیگری می توان بازدید کرد؟
مسجد جامع لاهیجان: ۳۰ متر
بقعه چهار پادشاه: ۵۰ متر
باغ ملی لاهیجان (پارک بعثت): ۷۰۰ متر
دریاچه لاهیجان: ۱.۵ کیلومتر
موزه ملی چای ایران: ۱.۸ کیلومتر
چه هتل هایی در نزدیکی حمام گلشن لاهیجان برای اقامت وجود دارند؟
هتل آرش لاهیجان: ۵۰۰ متر
خانه معلم لاهیجان: ۶۵۰ متر
هتل مرکزی لاهیجان: ۱ کیلومتر
هتل جهانگردی: ۱.۳ کیلومتر
هتل ابریشم: ۲ کیلومتر
چه رستوران ها و غذاخوری هایی نزدیک به حمام گلشن لاهیجان هستند؟
رستوران اردیبهشت: ۵۰۰ متر
باغ رستوران لوکا: ۵۰۰ متر
چلوکبابی گیلان: ۶۵۰ متر
رستوران گیلوا: ۶۵۰ متر
ساندویچ کبیر: ۷۰۰ متر